Xe nổ lốp vì khe co giãn bung trên cao tốc, chủ xe có được khởi kiện?

Liên quan đến tình trạng khe co giãn bung trên cao tốc Quốc lộ 45 - Nghi Sơn (Thanh Hóa) khiến nhiều xe gặp nạn được Dân trí phản ánh, đại diện Ban Quản lý Dự án 2 (Bộ Giao thông vận tải) cho biết sau khi xuất hiện các trường hợp phương tiện bị thiệt hại, đơn vị đã yêu cầu nhà thầu thi công bảo hành công trình theo hợp đồng ký kết, khẩn trương khắc phục vị trí khe co giãn hỏng, bảo đảm cho phương tiện lưu thông an toàn.

Tuy nhiên, về việc hỗ trợ bồi thường thiệt hại cho các tài xế, vị đại diện cho biết hiện nay chưa có cơ chế hỗ trợ do "Nhà nước chưa thu phí trên tuyến cao tốc, nhà thầu đang trong giai đoạn bảo hành". Bởi vậy, khi nào Nhà nước thu phí thì mới có hỗ trợ nếu xảy ra sự cố do nguyên nhân của đường sá.

Động thái phản hồi của cơ quan quản lý khiến nhiều người bất bình. Từ đây, câu hỏi pháp lý được nhiều người đặt ra rằng với những thiệt hại như trên, chủ phương tiện có quyền yêu cầu đơn vị thi công, quản lý bồi thường hay không?

Luật sư Trương Văn Tuấn (Trưởng Văn phòng luật sư Trạng Sài Gòn, Đoàn Luật sư TPHCM) cho biết theo Điều 8 Luật Đường bộ 2024, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) có trách nhiệm quản lý đường quốc lộ, trừ một số trường hợp riêng biệt theo quy định của luật này. Theo Điều 37, 38 Luật này, Bộ BTVT có trách nhiệm tổ chức quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì quốc lộ và kết cấu hạ tầng đường bộ thuộc phạm vi quản lý. 

Trong đó, các hạng mục thuộc phạm vi quản lý, bảo trì của Bộ GTVT bao gồm hạng mục liên quan đến an toàn xe chạy, các công trình cầu, hầm đường bộ và các công trình, thiết bị liên quan đến an toàn trong vận hành, khai thác. Các công trình trên phải được kiểm tra, đánh giá thường xuyên, định kỳ; sửa chữa, khắc phục kịp thời.

Theo Điều 53 Nghị định số 165/2024/NĐ-CP quy định về việc tổ chức quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường cao tốc, đơn vị khai thác, bảo trì có trách nhiệm tuần đường để kiểm tra, theo dõi, phát hiện kịp thời hư hỏng hoặc các hành vi xâm phạm công trình đường cao tốc, các hành vi lấn chiếm, sử dụng trái phép đất của đường cao tốc, hành lang an toàn đường cao tốc để xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý.

Đối với trường hợp trên, dù đường cao tốc chưa thu phí nhưng đã cho phép xe lưu thông. Do đó, đơn vị quản lý vẫn phải thực hiện công tác tuần đường để tuần tra, kiểm tra và theo dõi tổ chức giao thông, tai nạn giao thông, tình trạng công trình đường cao tốc theo quy định để đảm bảo an toàn giao thông. Mặt khác, dù người tham gia giao thông chưa phải nộp phí sử dụng cao tốc nhưng vẫn phải nộp phí bảo trì đường bộ hàng năm.

Do đó, việc đại diện Ban quản lý dự án 2 cho rằng "Nhà nước chưa thu phí trên tuyến cao tốc, nhà thầu đang trong giai đoạn bảo hành. Khi nào nhà nước thu phí thì mới có hỗ trợ nếu xảy ra sự cố do nguyên nhân của đường sá" là không hợp lý.

"Pháp luật đã quy định trách nhiệm quản lý, bảo trì cho các chủ thể cụ thể. Do đó, trường hợp không sửa chữa, khắc phục kịp thời, không thực hiện các biện pháp cảnh báo an toàn và để xảy ra thiệt hại thì chủ thể được giao nhiệm vụ là đơn vị quản lý, bảo trì có trách nhiệm bồi thường thiệt hại (nếu có). Người bị thiệt hại có thể khởi kiện để yêu cầu bồi thường thiệt hại theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015.

Thậm chí, trường hợp dẫn đến hậu quả làm chết người, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác từ 61% trở lên hoặc gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng trở lên, có thể xem xét trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về duy tu, sửa chữa, quản lý công trình giao thông quy định tại Điều 281 Bộ luật Hình sự năm 2015", ông Tuấn bình luận.