Bình Dương - Bài 5:

Vụ đấu giá dự án khu dân cư nghìn tỷ: Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng thế nào?

(Dân trí) - Bộ Tư pháp đã có báo cáo chi tiết gửi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về kết quả thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật trong đấu giá tài sản là dự án khu dân cư Hoà Lân tại Bình Dương, thu hút sự quan tâm của dư luận thời gian vừa qua.

"Lý lịch" tài sản đấu giá

Vụ đấu giá dự án khu dân cư nghìn tỷ: Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng thế nào? - 1

Dù nằm ở vị trí đắc địa nhưng dự án khu dân cư Hoà Lân đang là khu đất hoang.

Liên quan đến vụ đấu giá khu dân cư Hoà Lân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có văn bản yêu cầu Bộ Tư pháp báo cáo kết quả thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật trong đấu giá tài sản.

Ngày 29/3/2019, Bộ Tư pháp có báo cáo số 91/BC – BTP gửi Thủ tướng Chính phủ. Trong đó thể hiện, Công ty TNHH sản xuất thương mại Thiên Phú (Cty Thiên Phú) vay của Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn – chi nhánh Chợ Lớn (Agribank Chợ Lớn) đến ngày 26/4/2013, dư nợ là gần 1.117,7 tỷ đồng. Để đảm bảo các khoản vay, Cty Thiên Phú thế chấp tài sản là dự án khu dân cư Hòa Lân (DA KDC Hoà Lân) tại phường Thuận Giao, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương với diện tích 490.765 m2. 

Trong quá trình hoạt động, Cty Thiên Phú gặp khó khăn về tài chính, không có nguồn thu để trả nợ cho Agribank Chợ Lớn nên ngày 17/4/2015, Cty này đã ký biên bản thoả thuận giao tài sản để Agribank Chợ Lớn xử lý thu hồi nợ. Tháng 6/2015, Agribank Chợ Lớn và với Công ty cổ phần dịch vụ đấu giá Nam Sài Gòn (Cty Nam Sài Gòn, trụ sở quận 7, TP.HCM) ký hợp đồng để bán đấu giá toàn bộ quyền sử dụng đất thuộc DA KDC Hòa Lân với giá khởi điểm 1.467,7 tỷ đồng.

Qua nhiều lần thông báo đấu giá nhưng không có hàng tham gia, Agribank Chợ Lớn tiếp tục giảm giá tài sản để đưa ra đấu giá.

Ngày 24/3/2017, Agribank Chợ Lớn và Cty Nam Sài Gòn ký phụ lục hợp đồng (lần 11) để tiếp tục bán đấu giá DA KDC Hoà Lân với giá khởi điểm là 963 tỷ đồng. Trong thông báo bán đấu giá này có 3 doanh nghiệp đăng kí tham gia, trong đó có Công ty A Đông Hải (hiện là Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Kim Oanh TP.HCM - viết tắt Cty Kim Oanh).

Vụ đấu giá dự án khu dân cư nghìn tỷ: Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng thế nào? - 2

Cty Kim Oanh mua trúng tài sản đấu giá là dự án khu dân cư Hoà Lân với mức 1.353 tỷ đồng sau 14 vòng trả giá, cao hơn 390 tỷ đồng so với giá khởi điểm.

Ngày 25/5/2017, phiên đấu giá tài sản lần thứ 13 đã được tổ chức, Cty Kim Oanh mua trúng tài sản đấu giá với mức 1.353 tỷ đồng sau 14 vòng trả giá, cao hơn 390 tỷ đồng so với giá khởi điểm.

Theo báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ của Bộ Tư pháp, sau khi trúng đấu giá, tính đến ngày 27/7/2018, Cty Kim Oanh mới thanh toán 847,8 tỷ đồng, còn phải thanh toán 478,2 tỷ đồng chưa tính lại chậm trả.

Sau vụ đấu giá, Bộ Tư pháp nhận được đơn của công dân, nội dung tố cáo Cty Nam Sài Gòn trong quá trình tổ chức bán đấu giá tài sản đã có nhiều sai phạm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của chủ tài sản và người có cầu đăng ký tham gia đấu giá tài sản.

Ngày 24/7/2018, Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp ban hành Quyết định thanh tra việc chấn hành các quy định pháp luật đối với Cty Nam Sài Gòn trong việc tổ chức bán đấu giá tài sản là DA KDC Hoà Lân. 

Làm rõ nhiều nội dung tố cáo

Vụ đấu giá dự án khu dân cư nghìn tỷ: Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng thế nào? - 3
Báo cáo số 91/BC – BTP ngày 29/3/2019 gửi Thủ tướng Chính phủ của Bộ Tư.

Quá trình thanh tra, Thanh tra Bộ Tư pháp đã thu thập, đánh giá hồ sơ, tài liệu, làm việc với các cá nhân, tổ chức liên quan. 

Ngày 24/12/2018, Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp ban hành kết luận thanh tra số 62/KL-TTR. Thanh tra Bộ Tư pháp xác định, Cty Nam Sài Gòn cơ bản thực hiện đúng trình tự thủ tục theo quy định pháp luật về đấu giá tài sản. Tuy nhiên, Cty còn một số thiếu sót, vi phạm trong việc bán đấu giá tài sản như không kiểm tra chặt chẽ thông tin do ngân hàng cung cấp. Quy chế bán đấu giá và thông báo bán đấu giá tài sản có nội dung khác nhau về thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán tiền mua tài sản. 

Báo cáo số 91/BC – BTP gửi Thủ tướng Chính phủ của Bộ Tư pháp cũng trình bày rõ những nội dung tố cáo của công dân trong quá trình đấu giá tài sản.

Cụ thể, Bộ Tư pháp xác định nội dung tố cáo việc đấu giá tài sản không được thông báo, niêm yết công khai, cố tình che giấu thông tin…là không có cơ sở. Vì hồ sơ đấu giá thể hiện quá trình tổ chức bán đấu giá, Cty Nam Sài Gòn đã cơ bản thực hiện đúng việc niêm yết, thông báo đấu giá theo quy định.

Nội dung tố cáo Cty đấu giá cố tình hạn chế cá nhân, tổ chức có nhu cầu tham gia đấu giá bằng những hành vi trái pháp luật như che giấu thông tin, không bán hồ sơ cho người có nhu cầu đăng ký mua tài sản là không có cơ sở. Vì Cty đấu giá đã thực hiện niêm yết công khai việc bán đấu giá tài sản.

Đối với nội dung tố cáo Cty đấu giá không thẩm định rõ năng lực tài chính của tổ chức, cá nhân đăng ký tham gia đấu giá nên sau khi thực hiện việc đặt cọc và tham gia đấu giá thành, Công ty A Đông Hải (hiện là Cty Kim Oanh) không đủ năng lực tài chính để thực hiện hợp đồng mua trúng đấu giá, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của chủ tài sản và người có nhu cầu đấu giá tài sản.

Vụ đấu giá dự án khu dân cư nghìn tỷ: Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng thế nào? - 4
Dự án khu dân cư Hoà Lân đang là bãi đất hoang vì những vướng mắc, khó khăn trong việc xử lý tài sản sau đấu giá.

Về tố cáo này, Bộ Tư pháp xác định, Cty Xây dựng A Đông Hải nộp hồ sơ đăng ký đấu giá và nộp 96,3 tỷ đồng tiền đặt cọc trước theo Thông báo đấu giá là đáp ứng đầy đủ điều kiện để tham gia đấu giá theo quy định. Ngoài ra, Điều 18 Nghị định số 17/2010/NĐ – CP quy định nghĩa vụ của tổ chức bán đấu giá chuyên nghiệp cũng không buộc Cty đấu giá phải thẩm định năng lực tài chính của khách hàng đăng ký tham gia đấu giá. 

Trong báo cáo ngày 29/3/2019 gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp cũng nêu ra việc không thực hiện đúng thoả thuận của Cty Kim Oanh với Agribank Chợ Lớn, Cty Kim Oanh nhiều lền vi phạm cam kết nghĩa nghĩa vụ tài chính trong thời gian dài nhưng Agribank Chợ Lớn không có biện pháp quyết liệt để xử lý là trái với Quy chế đấu giá, thể hiện việc chưa làm hết trách nhiệm trong quản lý tiền là tài sản đấu giá Nhà nước của một tổ chức tín dụng.

Thanh tra Bộ Tư pháp cũng xác định, Agribank Chợ Lớn có trách nhiệm trong việc xác định diện tích tài sản là quyền sử dụng đất được đưa ra bán đấu giá, dẫn đến sau khi đo đạc, xác định diện tích thực tế giảm 8.452m2 làm ảnh hưởng đến kết quả đấu giá.

Thu hồi khoản tiền bán đấu giá tài sản

Vụ đấu giá dự án khu dân cư nghìn tỷ: Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng thế nào? - 5
Kết luận thanh tra số 62/KL-TTr ngày 24/12/2018 của Thanh tra Bộ Tư pháp.

Báo cáo ngày 29/3/2019 gửi Thủ tướng Chính phủ của Bộ Tư pháp nêu ra kiến nghị của Thanh tra Bộ Tư pháp tại kết thanh tra số 62/KL-TTR, cụ thể: “Agribank Chợ Lớn khẩn trương thu hồi số tiền và lãi Cty Kim Oanh đấu giá mua tài sản, không để kéo dài ảnh hưởng đến quyền lợi Nhà nước. Trường hợp Cty Kim Oanh không có khả năng thanh toán hết số tiền còn lại như đã thỏa chỉ đạo, xem xét, có hình thức xử lý phú hợp, theo quy định pháp luật, tránh làm thất thoát tài sản Nhà nước”. 

Kiến nghị Sở Tư pháp TP.HCM tăng cường công tác thanh, kiểm tra toàn diện việc chấp hành các quy định pháp luật về bán đấu giá tài sản; Kiến nghị Cty Nam Sài Gòn tổ chức rút kinh nghiệm những thiếu sót mà Kết luận Thanh tra đã nêu trong việc tổ chức bán đấu giá tài sản theo hợp đồng số 10/2-15/ĐGNSG ngày 17/6/2015.

“Sở dĩ Thanh tra Bộ Tư pháp có kiến nghị như trên vì thực hiện trình tự, thủ tục đấu giá của Cty Nam Sài Gòn không có vi phạm pháp luật nghiêm trọng; Hợp đồng chuyển nhượng đã được các bên ký kết, việc huỷ hay tiếp tục thực hiện hợp đồng thuộc trách nhiệm của bên có tài sản đấu giá (Agribank Chợ Lớn) và sau khi Thanh tra Bộ Tư pháp ban hành kết luận thanh tra, không có cá nhân, tổ chức nào khiếu nại kết luận này”, báo cáo gửi Thủ tướng Chính của Bộ Tư pháp nêu rõ.

Trong báo cáo số 91 còn thể hiện, qua báo chí, Bộ Tư pháp được biết, Cty Thiên Phú đã khởi kiện, TAND quận 7 (TP.HCM) đã thụ lý đơn kiện và ban hành quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, cấm dịch chuyển quyền về tài sản là DA KDC Hoà Lân.

Theo Bộ Tư pháp, về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính, các chứng từ thể hiện, đến ngày 15/3/2019, Cty Kim Oanh đã thanh toán đủ số tiền mua tài sản. Số tiền lãi chậm trả (gần 18.7 tỷ đồng), Cty Kim Oanh chưa thanh toán để thông nhất với Agribank Chợ Lớn về việc khấu trừ diện tích đất thực tế ít hơn sổ sách 8.452m2. Bộ Tư pháp cũng xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về vụ việc này.

Vụ đấu giá dự án khu dân cư nghìn tỷ: Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng thế nào? - 6
Công văn truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình về việc kết quả thanh tra bán đấu giá tài sản đối với DA KDC Hòa Lân.

Từ báo cáo số 91 của Bộ Tư pháp, ngày 14/5, Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 4036/VPCP-V.I truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình về việc kết quả thanh tra bán đấu giá tài sản đối với DA KDC Hòa Lân.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình chỉ đạo: “Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm toàn diện đối với các nội dung kết luận thanh tra cố 62/KL-TTr ngày 24/12/2018 theo quy định của pháp luật; trả lời các nội dung đơn phản ánh, kiến nghị của Cty Thiên Phú và Cty Kim Oanh liên quan đến kết luận thanh tra”.

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.

Trung Kiên