Tăng giá sách giáo khoa có ảnh hưởng tới học sinh nghèo?

Lý giải nguyên nhân của việc điều chỉnh tăng giá sách giáo khoa, đại diện của nhà xuất bản giáo dục cho rằng: việc tăng giá là điều bất khả kháng, bởi trong thời điểm hiện tại, mặt bằng giá của nhiều mặt hàng trong nước đều tăng cao, nhất là mặt hàng giấy nguyên liệu đầu vào để in ấn tăng đến 30%, chưa kể hàng loạt các chi phí khác cũng tăng như: mực in, vận chuyển, nhuận bút, phát hành.

 

Giá sách giáo khoa mới được áp dụng NXB Giáo dục điều chỉnh giá với mức tăng trung bình là 16,9%. Chẳng hạn: bộ sách giáo khoa lớp 1 gồm 6 cuốn, có giá 47500 đ; bộ sách giáo khoa lớp 6 gồm 12 cuốn và sách Tiếng Anh có giá 97700 đ; ở cấp THPT, giá các bộ SGK thấp nhất là 113700 đ, cao nhất là 143000 đ.

Thời gian qua, cùng với việc tăng giá các mặt hàng thiết yếu như: điện, xăng dầu… kéo theo việc tăng giá của nhiều mặt hàng, dịch vụ khác. Đời sống của người dân nghèo, người có thu nhập thấp vốn đã gặp không ít khó khăn, càng trở nên chật vật hơn. Việc tăng giá SGK có thể không ảnh hưởng nhiều đến những gia đình có điều kiện kinh tế khá giả nhưng sẽ làm tăng thêm gánh nặng chi phí đối với những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, có đông con em đang theo học. Để cho một người con đi học, các bậc phụ huynh đã phải lo toan đủ loại chi phí, từ cặp sách, quần áo đến các khoản đóng góp.

 

Trước thực trạng học sinh nghèo bỏ học nhiều như trong thới gian qua, không ít người lo ngại việc tăng giá sách giáo khoa của nhà xuất bản Giáo dục sẽ góp phần gia tăng tình trạng học sinh bỏ học trước thềm năm học mới. Mặc dù Bộ GD&ĐT đã có chủ trương tạo điều kiện hỗ trợ giá, tặng sách giáo khoa cũ cho những học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng không ai dám chắc tất cả những biện pháp hỗ trợ ấy sẽ tiếp cận được tới tất cả đối tượng học sinh nghèo, nhất là ở những học sinh ở vùng sâu, vùng xa. Nhà xuất bản Giáo dục có thể đảm bảo sách giáo khoa in ra sẽ không thiếu, mỗi học sinh sẽ có một bộ sách giáo khoa để học tập nhưng sách có đến được tận tay các em học sinh nghèo hay không lại là một vấn đề khác.

 

 

Đề cập tới doanh thu của NXB Giáo dục, nhiều người vẫn xem đây là một doanh nghiệp có mức lợi nhuận lớn. Theo một kết luận của thanh tra Chính phủ năm 2008, từ năm 2002 đến 2007, NXB Giáo dục đã thu về tới hơn 345 tỉ đồng lợi nhuận. Trong đó, cao nhất là năm 2003 với gần 94 tỉ đồng. So với việc xuất bản các loại ấn phẩm khác, xuất bản sách giáo khoa có lợi thế lớn. Trong khi các loại sách khác xuất bản với số lượng bản in lớn cũng chỉ 3000 – 5000 cuốn thì với hàng triệu học sinh các cấp trên cả nước, số lượng in mỗi đầu sách là không dưới 100000 bản.

 

Bài viết tranh luận của bạn về vấn đề này xin gửi đến Diễn đàn Dân trí qua địa chỉ e-mail: thaolam@dantri.com.vn

Giáo sư Văn Như Cương với tư cách là người viết sách giáo khoa từng cho rằng: “Có sự bất hợp lý trong việc phân bổ chi phí ở tất cả các khâu. Ví dụ, chi phí cho phát hành lên tới 30% so với giá bìa nhưng tác giả sách thì tối đa chỉ được 7%. Bên cạnh đó: “Tỉ lệ hoa hồng phát hành ở nhà xuất bản giáo dục mấy năm qua bình quân là 24% so với giá bìa, các nhà trường được nhận tỉ lệ này ít nhất là 10% đối với sách giáo khoa và hơn 20% đối với sách tham  khảo của nhà xuất bản. Nếu lỗ thì sao có thể chiết khấu cao như vậy?”. Băn khoăn trên không phải là không có căn cứ và câu hỏi đặt ra là, tại sao không cắt giảm bớt các khoản hoa hồng để hạ giá thay vì tăng giá sách?

 

Sách giáo khoa là phương tiện học tập không thể thiếu đối với mỗi học sinh. Do đó việc tăng giá sách cần phải được tính toán một cách thận trọng. Nhất là mức tăng và thời điểm áp dụng, làm sao để không ảnh hưởng tới quyền lợi học tập của học sinh nghèo là vấn đề rất cần được quan tâm, tránh việc tăng giá “gây khó” cho người nghèo như lần tăng giá sách giáo khoa trong năm học này.

 

 

Bùi Minh Tuấn

(Nghệ An)

 

LTS Dân trí-Sách giáo khoa là phương tiện thiết yếu giúp học sinh nắm vững kiến thức bài được nghe giảng tại lớp và tự học thêm ở nhà. Cho nên cần tạo điều kiện cho mọi học sinh, kể cả học sinh nghèo, học sinh ở vùng sâu vùng xa đều có trong tay bộ sách giáo khoa.

 

Trong tình hình lạm phát, nhiều mặt hàng thiết yếu đã tăng giá, nhưng đối với sách giáo khoa, nhà xuất bản giáo dục có lợi thế là mỗi lần in ấn hàng trăm nghìn bản, do đó có thể hạ giá thành; mặt khác có thể  giảm chi phí phát hành bằng cách trực tiếp phát hành tới trường học, không qua các khâu trung gian. Vì vậy, việc tìm mọi biện pháp để không tăng giá sách giáo khoa (hoặc tăng không đến mức gần 17%!) là có căn cứ hiện thực.

 

Mong rằng Nhà Xuất bản giáo dục lắng nghe ý kiến đóng góp của nhiều thầy cô giáo cũng như đông đảo phụ huynh học sinh để có mức giá bán chăng đối với các bộ sách giáo khoa, đồng thời có quy định giảm giá đối với học sinh ở những vùng còn nhiều khó khăn, nhất là miền núi và vùng sâu vùng xa.