Sự thật "bẽ bàng" giấc mơ phú quý từ việc đổ tiền thật đi săn tiền ảo!

Thứ hai, 12/10/2020 - 07:54

(Dân trí) - Việc phát hành, cung ứng và sử dụng tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng làm tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm.

Từ đầu tháng 9 đến nay, ứng dụng IBG (APP IBG) được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội và một số kênh truyền thông về mô hình kinh doanh thương mại điện tử, hoàn tiền khi tiêu dùng. Điều đáng nói mô hình kinh doanh này được triển khai như một bản sao của mô hình Myaladdinz vừa được Bộ Công an cảnh báo là biểu hiện của biến tướng lừa đảo kinh doanh đa cấp trái phép. Với chiêu thức “cash back” – hoàn tiền 80% giá trị khi tiêu dùng, IBG đang như một cơn sóng ngầm thu hút hàng chục nghìn nhà đầu tư tham gia, mong tìm kiếm những khoản lợi nhuận khủng nhờ hoàn tiền, điểm thưởng và xây dựng mạng lưới, gây nên nguy cơ rủi ro lớn.

Thưa luật sư, về pháp lý tại Việt Nam, những hình thức kêu gọi vốn như IBG có đúng quy định pháp luật hay không? Mô hình kinh doanh trên đã được cấp phép hoạt động tại Việt Nam hay chưa?

L.S Nguyễn Đức Chánh: Hiện nay Việt Nam chưa công nhận “tiền ảo” và chưa có hành lang pháp lý để “bảo hộ” về các vấn đề liên quan đến giao dịch, thanh toán “tiền ảo” tại Việt Nam.

Sự thật bẽ bàng giấc mơ phú quý từ việc đổ tiền thật đi săn tiền ảo! - 1

Trong Công văn số 5747/NHNN-PC ngày 21/7/2017 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trả lời kiến nghị của ông Vũ Thái Hà về việc thiết kế trung tâm máy tính Bitcoin, Litecoin và các loại tiền ảo đã nêu rõ: “…tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Ứng dụng vay tiền ảo có phạm pháp ở Việt Nam

Để tham gia vào IBG, người dùng sẽ mở tài khoản tại Remitano (Một sàn giao dịch tiền điện tử quốc tế) và nộp vào đó để đổi ra tiền USDT (tiền điện tử, có giá trị trong giao dịch quốc tế). Sau đó số tiền này được dùng để đối IBG. Sau khi đổi sang IBG, người tham gia sẽ được nhân gấp 5 lần và đạt giá trị 250.000 IBG. Tiếp đó, mỗi ngày anh sẽ được App IBG hoàn trả 0,2% giá trị IBG trong tài khoản.

Vậy việc đổi từ tiền thật sang tiền USDT có đúng quy định pháp luật không? Khi xảy ra tranh chấp, khách hàng có cơ hội lấy lại số tiền đã đầu tư không thưa luật sư?

L.S Nguyễn Đức Chánh: Việc phát hành, cung ứng và sử dụng tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng (phương tiện thanh toán không hợp pháp) làm tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm.

Chế tài xử lý hành vi này đã được quy định tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng và Bộ luật Hình sự 2015 (đã sửa đổi, bổ sung). Ngoài ra, về việc đầu tư vào tiền ảo, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã cảnh báo nhiều lần việc đầu tư này tiềm ẩn rủi ro rất lớn cho nhà đầu tư.”

Theo quy định tại khoản 6 Điều 26 Nghị định 88/2019 của Chính phủ thì các hành vi “Phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự” sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính mức từ 50-100 triệu đồng.

Về trách nhiệm hình sự thì người nào có hành vi “Phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp” mà gây thiệt hại cho người khác về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm h khoản 1 Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) với khung hình phạt bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Thưa luật sư, hiện tại, việc quản lý việc kinh doanh tiền ảo, kinh doanh đa cấp tại Việt Nam được pháp luật quy định ra sao?

L.S Nguyễn Đức Chánh: Phạm tội gây thiệt hại về tài sản từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm. Phạm tội gây thiệt hại về tài sản từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm. Phạm tội gây thiệt hại về tài sản 3.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.

Các quy định trong kinh doanh tiền ảo

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Mặt khác, hiện theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 thì “tiền ảo” không phải là một loại tài sản.

Vì vậy, các giao dịch liên quan đến “tiền ảo” chứa đựng nhiều rủi ro cho người dùng. Chưa nói những kẻ tạo ra các loại tiền ảo hay ứng dụng để kêu gọi đầu tư liên quan đến tiền ảo có hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản của những người “nhẹ dạ cả tin” như vụ tố cáo hệ thống tiền ảo Ifan, Pincoin…