Bài 21:
Sông Cầu "giãy chết", tỉnh Bắc Giang tiếp tục "cầu cứu" Bộ Tài nguyên
(Dân trí) - Báo Dân trí đã có hơn 20 kỳ báo phản ánh tình trạng sông Cầu bị bức tử ngày đêm, đang "giãy chết". UBND tỉnh Bắc Giang lại vừa có công văn đề nghị Bộ TN&MT và tỉnh Bắc Ninh khẩn trương vào cuộc.
UBND tỉnh Bắc Giang vừa có Công văn số 5369/UBND-MT do Phó chủ tịch Lê Ô Pích ký gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và UBND tỉnh Bắc Ninh về việc đề nghị giải quyết tình trạng xả nước thải gây ô nhiễm môi trường nước sông Cầu tại địa phận tỉnh Bắc Giang.
Công văn cho biết: Qua thông tin dư luận và xem xét báo cáo của Sở TN&MT về hoạt động xả thải từ sông Ngũ Huyện Khê, tỉnh Bắc Ninh qua cống tiêu Đặng Xá gây ô nhiễm nguồn nước sông Cầu tại địa phận tỉnh Bắc Giang từ ngày 1/12/2020, mặt nước sông Cầu có màu đen sẫm, bốc mùi khó chịu, trên bề mặt cá chết nổi trắng, hiện nay đã gây ô nhiễm tại địa phận các xã Quang Châu, Vân Trung, huyện Việt Yên, theo dòng chảy thời gian tới sẽ ảnh hưởng, gây ô nhiễm tại địa phận huyện Yên Dũng (Bắc Giang).
Tình trạng ô nhiễm ảnh hưởng đến nguồn nước phục vụ sản xuất, nuôi trồng thủy sản và sinh hoạt của doanh nghiệp và nhân dân tại khu vực này, ngoài ra còn ảnh hưởng xấu đến chất lượng nguồn nước cấp cho sản xuất và sinh hoạt KCN Quang Châu và KCN Vân Trung, sau đó lan xuống hạ lưu ảnh hưởng đến địa phận tỉnh Hải Dương, mặc dù tỉnh Bắc Ninh đã đóng cửa xả cống tiêu Đặng Xá cuối ngày 2/12/2020.
Từ thực trạng báo động như vậy, UBND tỉnh Bắc Giang đề nghị Bộ TN&MT, UBND tỉnh Bắc Ninh có biện pháp giải quyết dứt điểm sự việc, xử nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm theo quy định của pháp luật.
Tháng 2/2020, thời điểm còn giữ cương vị Giám đốc sở TN&MT tỉnh Bắc Giang, ông Lưu Xuân Vượng đã có những giãi bày "đau đớn" với PV Dân trí về thực trạng ô nhiễm đau xót của sông Cầu: "Tôi cũng mong muốn các cơ quan truyền thông đưa thông tin thế nào để tỉnh Bắc Ninh vào cuộc. Họ làm sao phải chấm dứt được đầu nguồn gây ô nhiễm bằng cách di dời, chuyển đổi những khu vực tái chế phế liệu đang ngày đêm xả thải ra sông Cầu. Việc này tồn tại lâu như vậy, rõ như vậy mà tại sao họ lại không có giải pháp gì? Hay họ có giải pháp mà chúng tôi không biết?
Họ gây ô nhiễm môi trường đến tận cửa nhà mình rồi. Người dân mình bị ảnh hưởng rồi thế các ông không có cách gì à?", có người hỏi chúng tôi như thế. Và họ hỏi đúng nhưng chúng tôi đã làm hết cách của chúng tôi rồi. Thật đau xót. Nhưng gây ô nhiễm từ CCN Phú Lâm, từ dòng Ngũ Huyện Khê tại tỉnh Bắc Ninh thì chúng tôi không có thẩm quyền xử lý".
Dù nguyên nhân gây ô nhiễm sông Cầu đã được Bộ TN&MT chỉ rõ, UBND tỉnh Bắc Giang đã nhiều lần có các cuộc làm việc với UBND tỉnh Bắc Ninh và các sở ngành liên quan nhưng sự việc vẫn chưa được giải quyết. Bởi vậy, nhiều năm sau kết luận, người dân vẫn khản giọng kêu cứu, cá vẫn chết trắng và dòng sông giờ đang trong tình trạng "giãy chết".
Mới đây nhất, từ đơn thư kêu cứu của người dân gửi về tòa soạn, PV Dân trí đã trực tiếp ghi nhận và "mục sở thị" mức độ ô nhiễm khủng khiếp tại sông Cầu đoạn qua địa bàn tỉnh Bắc Giang. Điều xác thực nhất mà không cần phải chứng minh mức độ ô nhiễm sông Cầu tại đây là cá chết la liệt, chết hàng đàn, chết dạt trắng cả hai bên bờ sông.
Những người dân sinh sống tại gần bờ sông hãi hùng cho biết: Ông bà, cha mẹ chúng tôi đã sinh sống, mưu sinh và gắn bó với dòng sông Cầu này hàng trăm năm. Thế nhưng, chưa bao giờ chúng tôi thấy xảy ra tình trạng cứ một thời gian cá lại chết dạt trắng vào hai bên bờ như thế này. Nhìn mà đau lòng, xót xa quá. Đây phải nói là dòng sông đã chết chứ không còn là đang chết nữa. Rồi mai đây, con cháu chúng tôi làm sao mà sinh sống, mưu sinh bên dòng sông này nữa.
Điều đáng nói là dòng sông Cầu không chỉ là nơi cung cấp tôm cá cho những người dân trực tiếp mưu sinh hai bên bờ mà nó còn là nguồn cung cấp nước sinh hoạt, tưới tiêu và canh tác cho hàng vạn, hàng triệu người dân từ thượng nguồn xuống tận vùng hạ lưu.
Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.