Bài 6: Sáng tỏ vụ đấu thầu lạ, "vẽ bùa" cho doanh nghiệp “bức tử” môi trường tại Bắc Giang
(Dân trí) - Sau loạt bài điều tra của Báo Dân trí về việc Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường tỉnh Bắc Giang liên tiếp tạo ra các kết quả quan trắc “đẹp” làm “bùa hộ mệnh” cho doanh nghiệp “bức tử” môi trường và đấu thầu mua sắm tài sản công kỳ lạ, Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã kết luận hàng loạt sai phạm tại đơn vị này.
Ngoài các sai phạm khi thực hiện quan trắc môi trường của Trung tâm quan trắc cùng với việc hồ sơ quan trắc định kỳ mất tích bí ẩn để Thanh tra tỉnh Bắc Giang không thể tiếp cận, những sai phạm đặc biệt nghiêm trọng trong quá trình “làm xiếc” đấu thầu tài sản công của cơ quan này đã được Thanh tra tỉnh Bắc Giang kết luận.
Sở TN&MT Bắc Giang kết luận sai phạm kiểu bỏ lọt…sai phạm!
Sau khi Báo Dân trí vào cuộc thông tin nhiều sai phạm tại Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường tỉnh Bắc Giang, ngày 06/9/2016, ông Lê Hồng Sơn - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang đã ban hành Quyết định số 399/QĐ-TNMT về việc thành lập Đoàn kiểm tra với nhiệm vụ kiểm tra việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm này.
Đoàn kiểm tra gồm 6 người do ông Vũ Văn Tưởng - Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang làm Trưởng đoàn; ông Lâm Xuân Thủy - Chánh Thanh tra sở là Phó trưởng đoàn.
Sau khi thanh tra, Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang kết luận nguyên nhân sai phạm tại Trung tâm quan trắc về khách quan: Do chính sách pháp luật về lĩnh vực môi trường được ban hành nhiều, thường xuyên có sự thay đổi, bổ sung; việc quán triệt, tuy truyền của cấp trên đến Trung tâm Quan trắc còn nhiều hạn chế; Việc thanh tra, Kiểm tra nhằm phát hiện các tồn tại, sai phạm của cá cơ quan cấp trên và cơ quan chuyên môn đối với Trung tâm Quan trắc còn hạn chế, chưa thường xuyên dẫn đến Trung tâm Quan trắc có những tồn tại, sai phạm nhiều năm chưa được phát hiện để giải quyết, xử lý kịp thời.
Nguyên nhân chủ quan: Do năng lực chuyên môn của một số cán bộ, viên chức Trung tâm Quan trắc còn hạn chế, chưa thực hiện đúng trong các hoạt động chuyên môn và quản lý nguồn tài chính; Lãnh đạo Trung tâm Quan trắc đôi khi còn chưa thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về công tác chuyên môn được giao cũng như quản lý về kinh tế tài chính.
Trách nhiệm tập thể: Trách nhiệm về các tồn tại, sai phạm nêu trên trước hết thuộc về tập thể lãnh đạo Trung tâm Quan trắc từ năm 2010 đến nay;
Trách nhiệm cá nhân: Giám đốc Trung tâm Quan trắc chịu trách nhiệm về các tồn tại, sai phạm trên; các cá nhân phụ trách chịu trách nhiệm về các nội dung có liên quan được phân công; Trách nhiệm còn thuộc về các phòng, đơn vị quản lý nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động của Trung tâm Quan trắc.
Thanh tra tỉnh Bắc Giang kết luận hàng loạt sai phạm tại Trung tâm quan trắc đấu thầu lạ, tạo “bùa hộ mệnh” cho doanh nghiệp.
Từ đó, Sở TN&MT đưa ra kiến nghị xử lý vấn đề về tài chính tại trung tâm này rất kỳ lạ: “Do các tồn tại, sai phạm Trung tâm Quan trắc đã xảy ra từ lâu (không còn thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính quy định tại điểm b khoản 1, điều 6 Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012), Việc khắc phục hậu quả về tài chính kế toán (như truy thu tiền, hủy bỏ kết quả đấu thầu) không khả thi, hơn nữa hệ thống máy móc, trang thiết bị được mua sắm qua các gói thầu nêu trên vẫn đang hoạt động bình thường nên không đặt vấn đề xử lý về tài chính, kế toán”.
Thanh tra tỉnh truy trách nhiệm đoàn thanh tra Sở TN&MT Bắc Giang
Sau khi vào cuộc thanh tra lại toàn bộ sự việc sai phạm tại Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường, Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã kết luận: Kết quả kiểm tra của Sở TN&MT còn chưa đầy đủ, vẫn còn có nội dung theo yêu cầu của cuộc kiểm tra chưa được xem xét, làm rõ (việc quan trắc định kỳ năm 2011, 2014; việc quản lý tài chính và một số sai phạm trong việc đấu thầu mua sắm tài sản năm 2010, 2011, 2013 của Trung tâm Quan trắc; việc bổ nhiệm chức danh Phó trưởng phòng Quản lý Môi trường thuộc Sở Khoa Học Công nghệ và Môi trường Bắc Giang đối với ông Vũ Đức Phượng);
Có sai phạm đã được phát hiện qua kiểm tra nhưng không thể kết luận và không được xử lý (sai phạm trong việc không lưu trữ, cung cấp được hồ sơ quan trắc năm 2011, 2014 cho Đoàn kiểm tra…); chưa kết luận đánh giá về ưu, khuyết điểm, mức độ sai phạm, nội dung xử lý trách nhiệm đối với các sai phạm, trong đó có sai phạm của Giám đốc Trung tâm Quan trắc chưa cụ thể, chưa tương xứng với các lỗi sai phạm đã kết luận qua kiểm tra.
Trách nhiệm chung đối với các thiếu sót, khuyết điểm trên thuộc về Giám đốc sở TN&MT, chưa quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt nội dung kiểm tra; chưa kết luận và xử lý nghiêm các sai phạm, thiếu sót phát hiện qua kiểm tra theo quy định của pháp luật.
Trách nhiệm trực tiếp thuộc về Trưởng đoàn kiểm tra của Sở TN&MT và các thành viên Đoàn kiểm tra chưa có tổ chức thực hiện tốt nội dung cuộc kiểm tra; chưa tham mưu cho Giám đốc Sở TN&MT xử lý nghiêm tập thể, cá nhân có sai phạm, thiếu sót được phát hiện qua kiểm tra.
Sở TN&MT Bắc Giang kết luận sai phạm tại Trung tâm quan trắc kiểu bỏ lọt…sai phạm!
Về những sai phạm, Thanh tra tỉnh Bắc Giang kết luận trách nhiệm chính thuộc về Giám đốc Trung tâm Quan trắc. Trách nhiệm trực tiếp thuộc cá nhân phụ trách, thực hiện nhiệm vụ được phân công. Thanh tra tỉnh Bắc Giang đề nghị Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang xem xét, có hình thức kỷ luật tương xứng đối với Giám đốc Trung tâm Quan trắc do có những sai phạm, thiếu sót trong thực hiện nhiệm vụ và trong việc chậm cung cấp hồ sơ, tài liệu phục vụ thanh tra, kiểm tra.
Tuy nhiên, điều khó hiểu là Thanh tra tỉnh Bắc Giang cũng chấp nhận hình thức xử lý về mặt tài chính tại Trung tâm quan trắc như sau: “Do các sai phạm của Trung tâm Quan trắc đã xảy ra từ lâu, việc khắc phục hậu quả về tài chính, kế toán (như truy thu tiền, hủy bỏ kết quả đấu thầu…) không khả thi; việc xử phạt vi phạm hành chính nay đã hết thời hiệu; mặc khác, hệ thống máy móc, trang thiết bị được mua sắm qua các gói thầu hiện nay vẫn đang hoạt động bình thường nên không xử phạt vi phạm hành chính đối với Trung tâm Quan trắc”.
Trong khi đó, dư luận đặt câu hỏi về việc tại Kết luận thanh tra không hề đưa ra các kết luận giám định, căn cứ cụ thể để khẳng định có thật sự máy móc trang thiết bị được mua sắm qua các gói thầu hiện nay có thực sự vẫn đang hoạt động bình thường hay không?
Kết luận thanh tra yêu cầu Giám đốc Sở TN&MT, Giám đốc Trung tâm Quan trắc và các tập thể, cá nhân có liên quan nghiêm túc thực hiện, kết quả xử lý báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh, Thanh tra tỉnh Bắc Giang trước ngày 31/7/2017.
Vụ việc tại Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường tỉnh Bắc Giang đã đặt ra câu hỏi cho UBND tỉnh Bắc Giang về tính hiệu quả và cơ chế giám sát kiểm tra nguồn ngân sách chi sự nghiệp môi trường cấp tỉnh và cấp huyện.
Được biết, theo quy định về định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2017 của các cấp chính quyền địa phương tỉnh Bắc Giangm, định mức phân bổ chi sự nghiệp môi trường được quy định: Trên cơ sở tổng dự toán chi sự nghiệp môi trường Trung ương phân bổ cho địa phương, trong đó ngân sách cấp tỉnh 14%, ngân sách cấp huyện thành phố 86%.
Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.
Anh Thế