Quảng cáo quá lố, sai sự thật, nghệ sĩ "bán" luôn cả danh tiếng?

Dư luận không bất bình sao được, khi người nổi tiếng sử dụng uy tín của mình để tiếp tay quảng bá cho các sản phẩm gây tranh cãi. Chúng ta phải nhìn đúng vấn đề là một số nghệ sĩ được công chúng yêu mến nên mới có danh và lợi dụng danh tiếng đó để sinh lợi. Có nên chăng khi người nghệ sĩ lại lợi dụng sự yêu mến đó để kiếm tiền bất chấp?

Ngày 20/5, Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM đã gửi công văn đề nghị các hội văn học nghệ thuật chấn chỉnh tình trạng nghệ sĩ giới thiệu, quảng cáo trái luật một số mặt hàng tiêu dùng, thực phẩm chức năng, thuốc chữa bệnh, mỹ phẩm, tiền ảo... có thể ảnh hưởng sức khỏe và tài sản người tiêu dùng.

Tới ngày 4/6, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) Tạ Quang Đông đã ký văn bản nêu rõ, gần đây một số nghệ sĩ, diễn viên, người biểu diễn tham gia hoạt động quảng cáo có nội dung không đúng hoặc gây nhầm lẫn về công dụng của sản phẩm, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, đến nhân phẩm, làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng, làm xấu đi hình ảnh của người nghệ sĩ và gây bức xúc trong nhân dân.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông đã yêu cầu các cơ quan chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm các quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định về hoạt động nghệ thuật biểu diễn, pháp luật về quảng cáo và các quy định pháp luật có liên quan.

Xin lỗi là xong?

Khi bị khán giả phản ánh sản phẩm kém chất lượng hoặc sai sự thật, một số nghệ sĩ chọn cách xin lỗi công khai.

Trên mạng xã hội, diễn viên Nam Thư thừa nhận nội dung bài quảng cáo tiền ảo đăng trên fanpage của cô là hoàn toàn sai do việc giao dịch tiền ảo trong nước là không hợp pháp, nên chân thành gửi lời xin lỗi.

Nghệ sĩ Quyền Linh, người từng khẳng định sản phẩm thực phẩm chức năng mà anh đang giới thiệu có khả năng điều trị tốt gấp 70 lần so với curcumin bình thường - chức năng không được ghi trong giấy xác nhận quảng cáo do Cục An toàn Thực phẩm cấp, cũng bày tỏ sự hối hận: "Vụ việc quảng cáo vừa qua là bài học sâu sắc với tôi sau hơn 20 năm làm nghệ thuật. Tôi xin lỗi khán giả về sự thiếu tiết chế của mình. Đây là bài học để tôi rút kinh nghiệm. Tôi chưa bao giờ quảng cáo sản phẩm không có nguồn gốc rõ ràng".

NSND Hồng Vân cũng đã nói lời xin lỗi sau khi quay đoạn quảng cáo sản phẩm giúp "thoát mọi u xơ u nang": "Đoạn phim quảng cáo làm cho người tiêu dùng hiểu nhầm về thuốc và thực phẩm chức năng, khiến khán giả bức xúc. Vân xin cúi đầu nhận lỗi vì đã thiếu sót trong việc kiểm tra độ uy tín và cách thức bán hàng của sản phẩm mình quảng cáo".

Mới đây nhất, diễn viên Diệu Nhi cũng đã xin lỗi và gỡ bài quảng cáo một loại thực phẩm chức năng giảm cân từng bị Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) khuyến cáo người tiêu dùng không nên sử dụng. Sản phẩm chứa chất lorcaserin có thể gây rối loạn tâm thần và suy giảm khả năng chú ý hoặc trí nhớ. Sản phẩm này cũng có thể phản ứng nguy hiểm nếu dùng chung với một số loại thuốc khác.

Trước thực trạng các nghệ sĩ "thi nhau quảng cáo" rồi lại "thi nhau xin lỗi", độc giả Đào Xuân bức xúc: "Xin lỗi xong là thôi sao? thu nhập như vậy gọi là bất chính, đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước có chế tài để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng. Quảng cáo mỹ phẩm giả thì gây hỏng da, thuốc giả thì ảnh hưởng gan thận, sức khỏe người dùng. Riêng vụ tiền ảo, nếu mua theo các nghệ sĩ ở thời điểm đó thì giờ mọi người đã mất 70- 80% giá trị tài sản. Thiệt hại gây ra là không hề nhỏ, không thể chỉ nói xin lỗi là xong!".

Cần có chế tài, và chế tài phải đủ mạnh!

Bản thân nghệ sĩ, xét ở góc độ pháp luật thì họ cũng là một công dân. Và quảng cáo cũng như một số ngành nghề kinh doanh khác, cũng chịu sự ràng buộc, điều chỉnh của pháp luật hiện hành. Vì vậy khi tham gia hoạt động quảng cáo, công dân nghệ sĩ cũng bình đẳng như các công dân khác trong xã hội, cũng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật các hành vi của họ.

Về quan điểm này, độc giả Hải Trang đưa ra ý kiến: "Trước tiên cần xem là thu nhập do quảng cáo của các nghệ sĩ này đã đóng thuế chưa, sau đó là xem lại các nội dung quảng cáo nếu sai sự thật làm ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng thì phải đóng phạt; rồi có thêm chế tài như không được hành nghề trong bao lâu thì mấy nghệ sĩ này mới sợ mất danh tiếng, mất khán giả...".

Đồng quan điểm, bạn đọc Lê Thu viết: "Đề nghị chính quyền nên thu hồi giấy phép và đưa ra biện pháp hình sự đối với chủ doanh nghiệp. Riêng đối với những ca sĩ, người mẫu, diễn viên tham gia quảng cáo là xem như tội "đồng lõa" (hình sự) cấm tham gia các hoạt động giải trí vài năm tùy theo sản phẩm". 

"Đa số họ chỉ chú ý đến cái giá trị hợp đồng mà họ ký với thương hiệu chứ họ đâu cần biết sản phẩm họ đứng ra quảng cáo có chất lượng thế nào, thậm chí nó gây hại thế nào cho xã hội đâu! Theo tôi cần quy họ vào tội tiếp tay cho kinh doanh hàng nhái hàng giả, hàng kém chất lượng hoặc lừa đảo!", bạn đọc Nguyễn Hiền nêu quan điểm.

Bạn đọc Minh Trí cho rằng: "Phải có chế tài và chế tài phải đủ mạnh. Không có chế tài thì làm gì được họ? Cùng lắm thì mọi người tẩy chay nhưng mà tôi e rằng văn hóa thần tượng ở ta vẫn rất mạnh và văn hóa tẩy chay thì không được phát triển".

Cho rằng cái mất lớn nhất của nghệ sĩ là niềm tin của công chúng, bạn đọc Hà Linh: "Thật tiếc cho nhiều nghệ sĩ. Họ mất bao nhiêu thời gian để gầy dựng thương hiệu và yêu mến trong lòng khán giả, mà những giá trị đó nhanh chóng tan biến khi một lượng không nhỏ khán giả bị lừa dối bởi những quảng cáo của họ cho những lang băm. Vì tham lam, họ đánh mất niềm tin trong lòng công chúng. Đó là một mất mát họ không thể lấy lại trong sự nghiệp tiếp theo và cuộc đời họ".

Với một góc nhìn khác, bạn đọc Vân Hằng nêu quan điểm: "Mình rất thích cách những người nổi tiếng ở Trung Quốc đứng ra hủy hợp đồng với các thương hiệu lớn nếu họ làm ảnh hưởng đến đất nước. Mình cũng thấy cách người hâm mộ bên Hàn tẩy chay nếu bất kỳ người nổi tiếng nào dính phốt thái độ. Nhưng ở Việt Nam, mình vẫn có nhiều người nổi tiếng chỉ nhờ chiêu trò và scandal. Thật sự mảng giải trí bên mình cần có những biện pháp để thanh lọc lại cho đẹp đẽ hơn, tránh ảnh hưởng tới cách nhìn nhận suy nghĩ của giới trẻ".

Thiết nghĩ, chuyện quảng cáo trên các nội dung đa phương tiện, với sự bùng nổ của công nghệ là việc bình thường và tất yếu. Không những ở Việt Nam, nhiều nước trên thế giới cũng đang loay hoay với việc xây dựng bộ khung pháp lý cho những nội dung như vậy.

Hàng ngày, bằng cách này hay cách khác, không ít trong chúng ta vẫn luôn nhận được các cuộc gọi của "tư vấn viên" về những sàn giao dịch chứng khoán, cho vay tiêu dùng lãi suất thấp, mời mua bất động sản... Không ngờ cả những nghệ sĩ nổi tiếng, những người thậm chí đã tạo dựng được cho mình một hình ảnh vững vàng trong lòng người hâm mộ, cũng đua nhau mang đến cho người tiêu dùng những sản phẩm không đáng tin cậy.

Quan trọng nhất vẫn là bản thân mỗi người phải luôn tỉnh táo và tự bảo vệ mình trước khi quyết định đầu tư hay mua một sản phẩm gì đó, như chia sẻ của một độc giả rằng: "Tôi không mong đợi một sản phẩm chăm sóc sức khỏe tốt, hay cách kiếm tiền đến từ lời khuyên của một người không có chuyên môn".

* Ý kiến của bạn về vấn đề này như thế nào? Hãy chia sẻ ở khung bình luận bên dưới nhé!