Quảng Bình: Chính quyền xã tự ý phá dỡ di tích để xây lại!

Chùa Quan Âm, thuộc thôn Đức Trung, xã Đức Trạch, huyện Bố Trạch được xây dựng vào năm 1845. Trong chùa có nhiều tượng có giá trị như: Thích Ca, Di Lặc, Phổ Hiền... Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chùa là nơi cất giữ vũ khí, nuôi dấu cán bộ. Trong kháng chiến chống Mỹ, đây là nơi quân và dân ta đã bắn rơi một máy bay, bắt sống giặc lái. Trải qua chiến tranh, ngôi chùa này đã bị bom đạn làm hư hỏng nặng nề.

Năm 1991, Quan Âm Tự được xây dựng lại và tiếp tục được trùng tu, sửa chữa vào năm 2003. Trước đó vào năm 2000, UBND tỉnh Quảng Bình cũng đã có quyết định công nhận Quan Âm Tự là Di tích kiến trúc - nghệ thuật - tôn giáo. Là di tích văn hóa quý giá của tỉnh Quảng Bình, được khoanh vùng bảo vệ, nghiêm cấm mọi hoạt động xây dựng.

Vào tháng 9/2017, UBND xã Đức Trạch đã có tờ trình xin chủ trương trùng tu Chùa Quan Âm với tổng mức đầu tư 1,6 tỷ đồng từ ngân sách và nguồn vốn xã hội hóa. Các hạng mục trùng tu, tôn tạo gồm: Gia cố kết cấu chịu lực, trùng tu phần mái, tường và nền của chính điện ngôi chùa; trùng tu Cổng Tam Quan và lát nền, tháo dỡ các hạng mục phát sinh ảnh hưởng đến mặt tiền chính điện.

Chủ trương này cũng đã được Sở VH-TT và Sở Kế hoạch đầu tư Quảng Bình trình lên UBND tỉnh xem xét. Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình Nguyễn Hữu Hoài sau đó đã đồng ý chủ trương và yêu cầu các cấp, đơn vị thực hiện đầu tư xây dựng các hạng mục Chùa Quan Âm theo đúng quy định.

Tuy nhiên, khi chưa hoàn thành các thủ tục, UBND xã Đức Trạch đã vội vàng cho tháo dỡ hoàn toàn chính điện của di tích Quan Âm Tự để xây dựng mới. Theo ghi nhận, đến nay phần móng của chính điện của ngôi chùa này cơ bản đã hoàn thành.

Trao đổi với Dân trí, ông Hồ Đăng Chiến, Chủ tịch UBND xã Đức Trạch cũng đã thừa nhận sai sót trong khâu quản lý.

“Về khâu quản lý thì thừa nhận chúng tôi sai. Khi chưa có đủ thủ tục, chưa có quyết định bằng văn bản đã cho thi công. Thế nhưng việc tôn tạo, xây dựng chùa là vấn đề tâm linh nên rất khó cho chính quyền địa phương. Việc này, ban trị sự chùa đã đặt vấn đề 3 năm nay rồi. Khi biết tỉnh đồng ý chủ trương thì ban trị sự và phật tử bày tỏ muốn khởi công vào ngày Phật Quan Âm (19/2 âm lịch) và hoàn thành trước Lễ Vu Lan vào tháng 7 âm lịch. Thế nên chính quyền đành cho phép khởi công”, ông Chiến giải bày.

Về việc phá dỡ, xây mới chính điện của Quan Âm Tự, ông Chiến cho biết, ban đầu chính quyền xã này xin gia cố kết cấu chịu lực, trùng tu phần mái, tường và nền chính điện của Quan Âm Tự chứ không phải xây mới hoàn toàn. Tuy nhiên qua thực tế, những trụ móng bằng gạch với tường xây bằng vôi đã xuống cấp, hư hỏng. Nếu duy tu, làm lại mái dựa trên kết cấu cũ là không phù hợp.

“Cái thiếu sót của chính quyền xã là không báo cáo việc này với cấp trên. Thực tế chúng tôi muốn làm lại di tích sao cho khang trang hơn, chứ không có nghĩa là phá vỡ di tích. Quần thể di tích vẫn còn nguyên, Cổng Tam Quan vẫn nguyên. Còn riêng chính điện đã từng trùng tu, làm lại chứ không còn nguyên gốc. Mái cũng là làm bằng tôn từ năm 2003, đến nay cũng xuống cấp, hư hỏng”, ông Chiến nói thêm.

Liên quan đến vấn đề này, ông Hoàng Văn Dự (79 tuổi), đại diện ban trị sự Chùa Quan Âm cũng cho biết, việc trùng tu, tôn tạo lại Chùa Quan Âm là mong mỏi của đông đảo phật tử. Trước khi khởi công, ban trị sự ngôi chùa cũng đã rước các tượng phật và các hiện vật có giá trị qua khu vực khác. Khi hoàn thiện công trình sẽ đưa trở lại.

Trao đổi với phóng viên, ông Dự cũng băn khoăn về việc, mặc dù có thông báo được công nhận là di tích kiến trúc - nghệ thuật - tôn giáo của tỉnh Quảng Bình vào năm 2000. Thế nhưng từ đó đến nay, ngôi chùa này vẫn chưa được trao bằng hay chứng nhận di tích.

Tiến Thành - Đặng Tài