Phú Yên: Mất đất sản xuất, người dân cầu cứu chính quyền
(Dân trí) - Người dân tại thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành, huyện Đông Hòa rất lo lắng vì tình trạng sạt lở bờ sông ở khu vực mình sinh sống ngày càng nặng thêm. Đã vậy nay lại thêm tình trạng khai thác cát, nên lo càng thêm lo.
Theo người dân ở địa phương thì chỉ trong vòng vài năm trở lại đây họ đã mất hơn 6ha (một số diện tích đất ven sông được cấp theo Nghị định 64 của Chính phủ) đất sản xuất. Khoảng cách từ bờ sông ngày trước gần cả ki-lô-mét nhưng giờ bị thu hẹp chỉ khoảng 150m nên người dân lo ngại, nếu không có biện pháp giải quyết kịp thời thì chắc chắn những ngôi nhà rồi cũng sẽ bị đe dọa.
Dân cầu cứu chính quyền
Chỉ tay về phía cái giếng cách bờ khoảng 300m, bà Nguyễn Thị Sáu, thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành nói: Ngày xưa cái giếng đó được người dân ở đây đào để tưới cho cây rau, cây màu. Nhưng giờ nó nằm tận ngoài đó các chú ạ…Dân ở đây họ chủ yếu trồng cây rau để phát triển kinh tế, nhưng giờ sạt lở như thế này thì đất đâu mà canh tác.
Bà Sáu cho biết thêm, việc sạt lở đã xảy ra đã nhiều năm, nhưng đặc biệt thời gian vài năm trở lại đây có một số đơn vị khai thác cát dưới lòng sông nên tình trạng sạt lở nặng thêm.
“Doanh nghiệp 6 Nớ hút cát, hai, ba giờ sáng nghe nổ máy ghe hút ầm ầm. Họ hút hết cát dưới đó thì chỉ cần nước xoáy nhẹ trên này là sạt lở ấy mà. Hút thế nên tại khu vực này hiện nước rất sâu, chống sào không tới. Có hôm tôi bị lật ghe, uống nước suýt chết…” bà Sáu thuật lại.
Cùng tâm trạng với bà Sáu, ông Nguyễn Tuyển, thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành bức xúc nói: “Đất này trước kia bà con từng trồng mía, dưa, bí, mướp… rất tốt, giống như đất còn lại bây giờ. Thế mà nay bị cuốn trôi hết. Mất đất thì dân lấy gì mà làm ăn (?)”.
Người dân cho rằng việc sạt lở là do khai thác cát
“Từ khi lấy cát ở đây làm công trình Hầm đường bộ qua Đèo Cả đã bị sạt lở ít. Sau này, các doanh nghiệp hút cát càng gây sạt lở nặng thêm. Bà con nhờ Nhà cước can thiệp giúp, chứ không nay lở một ít, mai lở thêm một ít, không lâu sau sẽ vào tới nhà dân, không có nơi để ở…” ông Tuyển nói.
Chính quyền khẳng định không phải do hút cát
Theo người dân thực trạng sạt lở đất đã diễn ra cách đây đã ba năm, không phải vì lũ lụt, chủ yếu là do các doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát phục vụ các công trình xây dựng quy mô lớn.
Trao đổi mới chúng tôi, ông Nguyễn Đạt Hải, Trưởng thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành cho biết: Việc sạt lở đất ở thôn Phú Lễ đã xảy ra nhiều năm nay. Và tình trạng hút cát ở gần đó cũng có, chủ yếu là họ hút ban đêm nên không biết quy mô khối lượng như thế nào. Hiện tại người dân cũng đã kiến nghị HĐND huyện, tỉnh và mới đây, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Yên cũng đã về kiểm tra, khảo sát nhưng chưa có biện pháp để tháo gỡ”.
Lo ngại hơn, việc khai thác, hút cát có phép và trái phép tràn lan nhiều năm qua, không chỉ tiếp tục làm mất đất sản xuất, mà còn uy hiếp nhà của của hàng chục hộ dân sinh sống ven sông khu vực thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành, huyện Đông Hòa và phường Phú Lâm, thành phố Tuy Hòa nên người dân đã gửi lời kêu cứu lên chính quyền địa phương.
Sau khi kiểm tra, UBND tỉnh Phú Yên có công văn số 5738 ngày 19/10/2017, chỉ đạo chính quyền địa phương thông báo cho nhân thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành biết việc sạt lở nêu trên không phải do Công ty TNHH 6 Nớ khai thác cát gây ra, nhưng lại không có kết luận nói rõ nguyên nhân vì sao.
Đồng thời chỉ đạo chính quyền địa phương thông báo rộng rãi cho nhân dân biết và lên phương án trồng tre chống sạt lở bờ sông, nơi người dân bức xúc vì mất đất.
Cũng tại văn bản này, UBND tỉnh Phú Yên lại giao Công an tỉnh chỉ đạo phòng chuyên môn thường xuyên phối hợp với Sở TN&MT, Sở NN&PTNN phối hợp với UBND huyện Đông Hòa và các ngành chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm việc khai thác cát trên địa bàn xã Hòa Thành nói riêng (?) và khoáng sản trái phép trên địa bàn huyện Đông Hòa nói chung. Đánh giá mức độ sạt lở sông Đà Rằng tại thôn Phú Lễ, đề xuất giải pháp ổn định bờ sông về lâu dài.
Trung Thi