“Phải xem xét thu hồi giấy phép của công ty đa cấp do trùm lừa đảo sáng lập”

Như Dân trí đã đưa tin, “trùm sò” Vũ Ngọc Thuyển - nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần đào tạo mua bán trực tuyến Muaban24 chi nhánh TP Bắc Giang đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng vẫn được cấp phép thành lập và điều hành Công ty cổ phần liên minh tiêu dùng Việt Nam. Vừa qua, ngày 25/4/2016, Sở công thương tỉnh Bắc Giang đã có Công văn số 346/SCT-QLTM do ông Đào Xuân Cường - Phó giám đốc Sở ký trong đó thừa nhận những sai phạm trong quá trình thẩm định hồ sơ, cấp phép kinh doanh đa cấp cho Công ty này.

Vậy những sai phạm trong quá trình cấp phép hoạt động cho Công ty cổ phần liên minh tiêu dùng Việt Nam có đủ điều kiện để thu hồi Giấy phép hoạt động của doanh nghiệp này?

Đánh giá về vấn đề này, Luật sư Phan Thị Lam Hồng - Giám đốc Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội cho rằng:

Căn cứ theo quy định tại Điều 14 Nghị định 42/2014/NĐ-CP Quy định về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp thì doanh nghiệp sẽ bị thu hồi Giấp phép hoạt động nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

“Điều 14. Thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp

1. Cơ quan cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp trong những trường hợp sau đây:

a) Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đầu tư bị thu hồi hoặc hết hiệu lực;

b) Hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp có thông tin gian dối;

c) Doanh nghiệp bị xử phạt về một số hành vi vi phạm quy định tại Khoản 1 Điều 5 Nghị định này trong quá trình tổ chức hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định của pháp luật;

d) Doanh nghiệp không triển khai hoạt động bán hàng đa cấp trong thời hạn 12 tháng liên tục kể từ ngày được cấp Giấy Chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp;

đ) Doanh nghiệp không đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại Điều 7 Nghị định này trong quá trình hoạt động bán hàng đa cấp;

e) Doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động bán hàng đa cấp quá 12 tháng liên tục;

g) Doanh nghiệp giải thể, phá sản theo quy định của pháp luật.”.

Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 15 Nghị định 110/2005/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp thì thành phần hồ sơ đăng ký tổ chức bán hàng đa cấp gồm 7 loại giấy tờ, trong đó có “danh sách và lý lịch của những người đứng đầu doanh nghiệp có ảnh và xác nhận của công an xã phường nơi cư trú”. Do pháp luật doanh nghiệp và các quy định về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp không có quy định cụ thể về mẫu lý lịch có xác nhận của công an xã phường nơi cư trú nên thủ tục này được thực hiện dựa trên quy định về chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền của Công an xã phường và cơ quan có thẩm quyền cấp lý lịch.

Đối với trường hợp tiếp nhận hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký tổ chức bán hàng đa cấp cho Công ty cổ phần liên minh tiêu dùng Việt Nam: Trong hồ sơ đề nghị cấp Giấy đăng ký tổ chức bán hàng đa cấp có danh sách trong đó có tên của Thuyển (một trong những cổ đông sáng lập) cùng Đơn xin xác nhận dân sự của Thuyển (có xác nhận của Công an xã Quý Sơn) ngày 04/6/2013. Tại Đơn xin xác nhận dân sự của Thuyển đề nghị Công an xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn xác nhận hai nội dung đó là: Thuyển có hộ khẩu thường trú tại địa phương và xác nhận trong thời gian cư trú tại địa phương, Thuyển chưa có tiền án, tiền sự.

Việc xác nhận của Công an xã Quý Sơn là trái với quy định của pháp luật bởi vì: Căn cứ theo quy định tại Pháp lệnh Công an xã năm 2008 và Thông tư số 12/2010/TT-BCA ngày 08/4/2010 thì chức năng, nhiệm vụ của Công an xã liên quan đến vấn đề nhân thân của công dân là: Thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý cư trú, chứng minh nhân dân và các giấy tờ đi lại khác. Cụ thể hơn, Công an xã có nhiệm vụ tổ chức thực hiện công tác đăng ký, quản lý cư trú theo thẩm quyền; nắm tình hình hộ khẩu, nhân khẩu trên địa bàn xã; xây dựng kế hoạch kiểm tra cư trú; tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ giải quyết đăng ký tạm trú, thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng của công dân....

Tức là, theo quy định này thì Công an xã Quý Sơn chỉ có thẩm quyền trong việc xác nhận hộ khẩu thường trú của Thuyển, không có thẩm quyền trong việc xác nhận về tiền án, tiền sự của Thuyển. Việc xác nhận về tình trạng tiền án, tiền sự của công dân do Cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp (bao gồm Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia và Sở Tư pháp) thực hiện. Cụ thể, theo quy định tại Luật lý lịch tư pháp năm 2009 thì tại Phiếu lý lịch tư pháp do Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia hoặc Sở Tư pháp cấp có giá trị chứng minh cá nhân có hay không có án tích; bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.

Như vậy, “Đơn xin xác nhận dân sự” của Thuyển ngày 4/6/2013 không phải giấy tờ hợp lệ chứng minh “lý lịch của người đứng đầu doanh nghiệp” theo như quy định tại Điều 15 Nghị định 110/2005/NĐ-CP (tại thời điểm được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hành đa cấp Công ty cổ phần liên minh tiêu dùng Việt Nam do ông Nguyễn Văn Chung làm Chủ tịch HĐQT và Thuyển là Tổng giám đốc) vì giấy tờ này không thể thay thế cho lý lịch tư pháp, sơ yếu lý lịch của Thuyển.

Do có sự gian dối trong Hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp nên Công ty cổ phần liên minh tiêu dùng Việt Nam có thể bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp theo điểm b khoản 1 Điều 14 Nghị định 42/2014/NĐ-CP. Căn cứ theo quy định tại Điều 7 Thông tư số 24/2014/TT-BCT thì thẩm quyền thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp thuộc về Cục Quản lý cạnh tranh.

Ngoài ra, cũng cần phải nói thêm rằng, trong quá trình hoạt động của Công ty cổ phần liên minh tiêu dùng Việt Nam, tháng 11/2014, qua quá trình kiểm tra, Sở Công thương Bắc Giang phát hiện hàng loạt sai phạm của Công ty này, trong đó nghiêm trọng nhất là hợp đồng của Công ty với người tham gia kinh doanh đa cấp không đúng quy định pháp luật nên Sở đã tiến hành xử phạt hành chính đối với Công ty với mức phạt 42 triệu đồng đồng thời đình chỉ hoạt động kinh doanh trong 1 tháng. Tuy nhiên, hơn một tháng sau, Cục Quản lý cạnh tranh đã cấp phép cho Công ty hoạt động với trụ sở chính tại địa chỉ 15 phố Đặng Thùy Trâm, Hà Nội (Công ty vẫn do ông Nguyễn Văn Chung là Chủ tịch HĐQT, Vũ Ngọc Thuyển luôn đứng sau tấm biển Phó Chủ tịch HĐQT), vẫn với thực trạng hồ sơ như vậy. Theo thông tin từ Sở công thương tỉnh Bắc Giang thì việc thanh kiểm tra năm 2014 cũng có cả sự tham gia của Cục quản lý cạnh tranh. Như vậy, sai phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp không chỉ thuộc về Sở công thương tỉnh Bắc Giang mà còn có một phần trách nhiệm của Cục Quản lý cạnh tranh. Xuất phát từ sự thiếu trách nhiệm của các cơ quan này dẫn đến việc đối tượng Thuyển mặc dù bị TAND tỉnh Bắc Giang tuyên phạt 4 năm tù giam (đang chờ phiên tòa xét xử phúc thẩm) vẫn “ung dung” thành lập và quản lý Công ty Cổ phần Liên minh tiêu dùng Việt Nam với chức danh Phó chủ tịch HĐQT – một công ty cũng hoạt động trong lĩnh vực bán hàng đa cấp như công ty trước đây mà Thuyển đã từng lợi dụng danh nghĩa và bị truy tố trước pháp luật.

Mặc dù trong Công văn 346/SCT-QLTM, Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang thừa nhận trách nhiệm trong việc thẩm định hồ sơ. Tuy nhiên, lãnh đạo Sở cũng chưa nêu rõ cá nhân, bộ phận nào phải chịu trách nhiệm chính trong việc cấp phép cho “siêu lừa” Vũ Ngọc Thuyển thành lập và hoạt động kinh doanh đa cấp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang mà mới chỉ nhận trách nhiệm chung chung. Đây là vấn đề mà các cơ quan chức năng cần nhanh chóng xử lý để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng đồng thời tránh để xảy ra sự việc tương tự.

Sau loạt bài điều tra của báo Dân trí, Ông Đào Xuân Cường - Phó giám đốc Sở Công thương tỉnh Bắc Giang cho biết Sở Công thương đã lập biên bản bàn giao một số tài liệu liên quan đến hoạt động kinh doanh đa cấp của Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam cho Phòng CSĐT Tội phạm về quản lý kinh tế và chức vụ (PC 46) Công an tỉnh Bắc Giang để đơn vị này tiến hành điều tra.

Liên quan đến sự việc, trao đổi với PV Dân trí, ông Dương Văn Thái - Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cho biết đã nắm được sự việc cấp phép kinh doanh đa cấp cho Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam của Sở Công thương Bắc Giang.

Ông Thái cũng nhấn mạnh: “Sự việc xảy ra tại thời điểm đó là tình hình chung do thiếu kinh nghiệm. Về trách nhiệm các ban ngành chuyên môn thẩm định trình ký cấp phép cho công ty này, UBND tỉnh Bắc Giang sẽ xem xét xử lý”.

Theo ông Thái, trường hợp nếu Cơ quan Công an tiến hành khởi tố vụ án liên quan đến sự việc cấp phép kinh doanh đa cấp cho Công ty CP liên minh tiêu dùng Việt Nam thì ai sai đến đâu sẽ phải chịu trách nhiệm đến đấy theo quy định pháp luật.

Hiện Bộ Công Thương cũng đã thành lập đoàn kiểm tra các hoạt động bảy doanh nghiệp liên quan đến việc chấp hành pháp luật về bán hàng đa cấp, trong đó có Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam. Việc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp của Công ty này hay tiếp tục để Công ty được phép hoạt động với Giấy chứng nhận trên? Câu trả lời sẽ được giải đáp rõ sau khi có kết luận của đoàn kiểm tra.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về vụ việc này.

Anh Thế