Phải rút ra những bài học đích đáng qua Đề án 112

Bản thân tôi là một nhân viên của một công ty phần mềm từng đi triển khai đề án 112 ở một số đơn vị, tôi nhận thấy đề án 112  là một đề án có ý nghĩa  thiết thực: giúp cho công viêc quản lý hành chính cũng như quản lý các công văn giấy tờ có liên quan đến các thủ tục hành chính được tiện lợi, giúp cho người dân có nhu cầu liên hệ cũng như giải quyết các công việc thuân tiện hơn. Nhưng khi dự án được triển khai lai rơi vào tình trạng bị kéo dài.

Nguyên nhân dẫn đến sự chậm trễ kéo dài và không đạt những mục tiêu đề ra. Nhiều bài viết đã nói đến những nguyên nhân về tổ chức, quản lý và nêu nhiều hiện tượng tham nhũng.

Ở đây, tôi xin nói thêm một số nguyên nhân còn ít đề cập.    

Thứ nhất, đề án 112 xây dựng  và triển khai dựa trên công nghệ mã nguồn mở chưa được phổ biến rộng rãi. Vì vậy, các đơn vị thụ hưởng phải qua một quá trình đào tạo cho những người có liên quan.

Thứ hai, mặt bằng chung về tin học của đại bộ phận nhân viên thuộc các đơn vị được triển khai đều quá yếu. Tôi xin đưa ra một dẫn chứng khi đi triển khai ở một đơn vị A, người phụ trách hay có thể gọi là quản trị mạng của đơn vị đó lại là một người đang theo học lớp kế toán buổi tối không có một chút kiến thức gì về dự án.

Thứ ba, khi các phần mềm ứng dụng được triển khai xuống các đơn vị, tôi thấy hình như người ta rất thờ ơ. Chúng tôi thừa nhận phần mềm khi triển khai không phải hoàn toàn là không có lỗi hoặc phù hợp hoàn toàn với đơn vị. Nhưng tuyệt nhiên sau khi đã ký biên bản bàn giao chúng tôi không hề nhận được một thông tin phản hồi nào từ phía các đơn vị được triển khai.

Chính những điều này làm ảnh hưởng đến sự tiến triển của đề án, thậm chí năm 2003 vẫn còn đang triển khai công việc của giai đoạn trước năm 2000, do đó bị tụt hậu nhiều so với sự phát triển của công nghệ thông tin.

Hơn nữa, quá trình triển khai lại diễn ra quá nhiều tệ nan. Việc trang bị cơ sở hạ tầng cho các đơn vị ở Hà Nội thì hầu như không có vấn đề gì nhưng tại các tỉnh xa trung tâm thì có rất nhiều điều phải phàn nàn.

Tôi thiết nghĩ để đề án 112 hoặc một đề án nào khác thay thế sau này muốn có hiệu quả, thiết thực không nhất thiết phải có nhiều tiền mới có thể triển khai tốt được. Phải tránh tình trạng như đề án 112 đã tiêu tốn rất nhiều tiền nhưng qua 6-7 năm triển khai chưa một dịch vụ nào đi vào hoạt động thật sự có hiệu quả.

Để dự án có thể hoàn thành tốt, tôi nghĩ trước hết  phải có những con người vận hành được hệ thống, các đơn vị phải chủ động trong việc đào tào con người của mình bằng nguồn ngân sách đào tạo lại cán bộ, chứ không được trông chờ nguồn ngân sách của dự án.

Mặt khác, dự án nên có quy hoạch, kế hoạch tổng thể, nhưng khi triển khai, nên tập trung vào từng dịch vụ một để còn rút kinh nghệm triển khai các dịch vụ tiếp theo.

Điều quan trọng khác là phải biết chọn đúng người để giao việc; quản lý chặt các khâu công việc; xử lý thật nghiêm những người lợi dụng chức quyền để vụ lợi mà làm hỏng công việc. Phải thật sự nghiêm túc rút kinh nghiệm qua đề án 112 thì mới mong có được một đề án tin học hoá công tác quản lý hệ thống hành chính quốc gia thật sự đi vào cuộc sống.

Ntchung802000@yahoo.com

LTS Dân trí: Lẽ ra nếu Đề án 112 được xây dựng nghiêm túc, có đầy đủ luận cứ khoa học và được tổ chức thực hiện tốt thì sẽ góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống hành chính quốc gia cũng góp phần tích cực thực hiện Chỉ thị 58 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Tiếc rằng, Đề án 112 có nhiều bất cập từ việc xây dựng đề án ban đầu cho đến cách thức tổ chức quản lý và triển khai, có nhiều biểu hiện lợi dụng chức quyền để tham nhũng.

Qua việc khởi tố, xem xét những sự cố xảy ra ở Đề án 112, không chỉ để giải quyết hậu quả, xử lý đúng người đúng tội những người có trách nhiệm chủ yếu đối với đề án này, mà điều quan trọng hơn nữa là rút ra những bài học đích đáng để không bao giờ để tái diễn loại đề án như vậy.