Người nhà đánh nhau khi say rượu có bị xử lý hình sự?

PV: Vào dịp tết thì người dân hay tổ chức tiệc tùng, dùng nhiều rượu bia. Khi say thì hay mất kiểm soát và đôi lúc xảy ra đánh nhau. Thưa luật sư, hành vi gây thương tích có bị xử lý gì hay không?

Luật sư Nguyễn Đức Chánh:

Hành vi cố ý gây thương tích cho người khác là hành vi vi phạm pháp luật, dù trong bất cứ trường hợp nào.

Tùy mức độ mà sẽ bị xử phạt hành chính theo khoản 2 Điều 5 Nghị định 167 năm 2013 của Chính phủ về hành vi “Đánh nhau hoặc xúi giục người khác đánh nhau”, với mức phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

Nếu có tỉ lệ thương tật từ 11% trở lên hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp như dùng hung khí nguy hiểm hoặc có tính chất côn đồ…, thì có dấu hiệu tội cố ý gây thương tích; hoặc gây tổn hại sức khỏe của người khác theo Điều 104 BLHS.

PV: Nhưng trong cuộc vui thường chỉ có người nhà, người quen nên thường thỏa thuận bỏ qua cho nhau và người vi phạm cũng trong tình trạng không tỉnh táo, như vậy có được miễn trách nhiệm hình sự hay không thưa luật sư?

Luật sư Nguyễn Đức Chánh:

Theo Điều 14 BLHS quy định: “Người phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.”.

Ngoại trừ, trường hợp thuộc say rượu bệnh lý hay có tên gọi khác là “say rượu loạn thần” hoặc “say rượu biến chứng” hay “say rượu dạng động kinh” trong khi thực hiện hành vi. Thì có thể miễn trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều 13 BLHS, đó là trường hợp người mắc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình là người trong tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự.

PV: Như vậy, chúng ta có thể thấy là không phải đánh nhau với người quen và được nạn nhân bỏ qua là không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Vậy luật sư có lời khuyên nào đối với người sử dụng rượu bia vào dịp tết, nhất là thanh, thiếu niên?

Luật sư Nguyễn Đức Chánh:

Nhậu nhẹt vào dịp tết là hành vi khá phổ biến của người Việt, chúng ta khó tránh khỏi chuyện này.

Tuy nhiên, khi uống rượu, bia thì cũng cần có văn hóa. Nhất là dịp lễ tết, chúng nên sử dụng rượu bia một cách chừng mực. Tránh khiêu khích người khác; hoặc mất kiểm soát khi bị người khác khiêu khích. Vì như vậy rất dễ dẫn đến hành vi vi phạm pháp luật như gây gỗ đánh nhau, gây thương tích cho người khác…

Hành vi mất kiểm soát có thể biến cuộc vui thành nỗi lo, nỗi buồn; không chỉ cho người trong cuộc mà cả gia đình mình, vì nếu gây thương tích cho người khác hoặc hủy hoại tài sản của người khác thì sẽ đối mặt với việc bị truy cứu trách nhiệm hình sự…

PV: Vâng, xin cảm ơn luật sư đã tư vấn cho bạn đọc Dân trí!

Tùng Nguyên - Phạm Nguyễn - Ngọc Tiến (thực hiện)