Lập hợp đồng hôn nhân và những điều luật đã quy định nhưng ít ai để ý!

Hợp đồng hôn nhân; Hợp đồng tiền hôn nhân hoặc hôn ước đều là tên gọi nhằm để chỉ những thỏa thuận của hai người về những vấn đề liên quan xoay quanh đời sống hôn nhân.

Ở nhiều nơi trên thế giới, việc các cặp đôi thiết lập hợp đồng hôn nhân trước khi kết hôn trở nên phổ biến. 

Theo luật sư Quách Thành Lực (Đoàn Luật sư Hà Nội - Giám đốc Công ty Luật TNHH LSX) thì ở Việt Nam, mặc dù hợp đồng hôn nhân còn khá lạ lẫm với nhiều người nhưng ít ai biết rằng, pháp luật hôn nhân và gia đình Việt Nam đã có quy định cụ thể, tạo hành lang pháp lý giúp cho các cặp đôi thiết lập hợp đồng hôn nhân. Cụ thể, tại Điều 47 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014 quy định như sau:

“Điều 47. Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng

Trong trường hợp hai bên kết hôn lựa chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận thì thỏa thuận này phải được lập trước khi kết hôn, bằng hình thức văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận được xác lập kể từ ngày đăng ký kết hôn.”

Với quy định trên, pháp luật Việt Nam cho phép các cặp đôi được thỏa thuận với nhau những vấn đề về tài sản giữa vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân. Theo khoản 1 Điều 48 thì vấn đề tài sản trong thời kỳ hôn nhân bao gồm:

- Tài sản được xác định là tài sản chung, tài sản riêng của vợ, chồng;

- Quyền, nghĩa vụ của vợ chồng đối với tài sản chung, tài sản riêng và giao dịch có liên quan; tài sản để bảo đảm nhu cầu thiết yếu của gia đình;

- Điều kiện, thủ tục và nguyên tắc phân chia tài sản khi chấm dứt chế độ tài sản;

- Nội dung khác có liên quan.

Như vậy, mặc dù Luật Hôn nhân và Gia đình không hề quy định rõ ràng về hợp đồng hôn nhân, tuy nhiên, xét về bản chất, khi các cặp đôi thỏa thuận với nhau về chế độ tài sản thì cũng tương đương với việc giao kết một hợp đồng. Đó đều là việc 2 người đồng thuận trao cho nhau những quyền và nhận về những nghĩa vụ để thực hiện một công việc hợp pháp, mà cụ thể ở đây chính là trở thành vợ chồng của nhau. Chính vì vậy, việc lập hợp đồng hôn nhân với nội dung bao gồm những thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân là hoàn toàn hợp pháp.

Cần lưu ý rằng, pháp luật Việt Nam chưa cho phép các cặp đôi được thỏa thuận với nhau về những vấn đề còn lại của đời sống hôn nhân như vấn đề con cái hoặc các vấn đề hộ tịch khác. Bởi lẽ, việc thỏa thuận những vấn đề này có thể làm phát sinh những loại tội phạm về buôn người, rửa tiền, trốn thuế hay nhập cư trái phép.

Hiệu lực của hợp đồng hôn nhân

Theo quy định tại Điều 47, hợp đồng hôn nhân chỉ có hiệu lực khi những thỏa thuận được lập thành văn bản và được công chứng, chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền.

Hợp đồng hôn nhân sẽ phải được lập trước và chính thức có hiệu lực kể từ thời điểm 2 vợ chồng ký vào giấy đăng ký kết hôn. Và trong tương lai, nếu trong trường hợp 2 người ly hôn thì những thỏa thuận này cũng chấm dứt và là căn cứ để giải quyết ly hôn.

Lợi ích của hợp đồng hôn nhân

Phân định tài sản

Hợp đồng hôn nhân được thiết lập nhằm phân định rõ ràng tài sản nào là tài sản riêng của từng người, tài sản nào là tài sản mà cả hai góp làm tài sản chung. Hoặc cả vợ và chồng sẽ dành ra cụ thể bao nhiêu tiền hàng tháng để lo cho cuộc sống chung của gia đình. Số còn lại sẽ được người nắm giữ độc lập quản lý và phát triển.

Hợp đồng hôn nhân sẽ rất có ích với những cặp vợ chồng có nguồn thu nhập, tài chính ổn định và hiện đại trong tư duy. Đồng thời, nó cũng rất phù hợp với những trường hợp được thừa kế, được tặng cho tài sản mà người nhận muốn giữ làm tài sản riêng.

Giảm thiểu những tranh cãi, mâu thuẫn về tiền bạc

Tiền bạc là nguyên nhân chủ yếu của nhiều cuộc cãi vã, mâu thuẫn trong đời sống hôn nhân. Vì vậy, hợp đồng hôn nhân với những thỏa thuận rõ ràng về vấn đề tài sản sẽ giúp các cặp đôi giảm thiểu tối đa những mâu thuẫn về tiền bạc trong suốt thời kỳ hôn nhân.

Giải quyết ly hôn nhanh chóng, tiết kiệm

Dù không ai muốn nhưng nếu chẳng may trong trường hợp xấu nhất, cuộc hôn nhân của hai người có đổ vỡ, hợp đồng hôn nhân sẽ giúp cho quá trình giải quyết ly hôn diễn ra nhanh chóng, tiết kiệm thời gian, tiền bạc và không gây thêm những tổn thất về mặt tinh thần cho cả 2 bên.

Vấn đề tài sản là vấn đề lớn cần nhiều thời gian để thẩm định và phân chia nhất. Vì vậy, khi đã có những thỏa thuận rõ ràng, tòa án sẽ căn cứ vào hợp đồng hôn nhân để giải quyết vấn đề liên quan tới tài sản.

Xin cảm ơn Luật sư!