Lạng Sơn: Vì sao UBND thành phố bị kiện?

Nhiều vấn đề khúc mắc

Báo điện tử Dân trí nhận được đơn kêu cứu của một số hộ dân đang sinh sống và kinh doanh trên đường Hùng Vương, phường Chi Lăng TP. Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn. Thời gian qua, những hộ dân như gia đình nhà ông bà Nguyễn Thị Vân, Hoàng Minh Trí, Trần Văn Trường, Trần Văn Dũng, Hoàng Thị Tuyến, Dương Thị Năm, bị ảnh hưởng nghiêm trọng do quá trình thi công Dự án Công viên bờ sông Kỳ Cùng giai đoạn 2. Đặc biệt, nhà của những hộ dân này đều nằm sát với dòng sông Kỳ Cùng, mùa mưa lũ sắp đến, những người dân này phải đối mặt với nguy cơ sạt lở đất gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản.

Trong đơn kêu cứu những hộ dân này khiếu nại nhiều nội dung liên quan đến việc thu hồi đất của họ để thực hiện dự án. Theo người dân, tại thời điểm được triển khai thực hiện, dự án chưa được HĐND tỉnh Lạng Sơn thông qua; chính quyền không công khai thông tin dự án một cách chính thống, rõ ràng cho người dân tiếp cận; dự án được thực hiện không có Quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc Quy hoạch tổng mặt bằng theo quy định pháp luật xây dựng.

Bên cạnh đó, việc thu hồi đất có nhiều dấu hiệu vi phạm trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật; thu hồi đất không có quyết định thu hồi của cơ quan có thẩm quyền, chưa bố trí đất tái định cư trên thực địa cho các hộ dân, việc áp giá đền bù chưa phù hợp cũng như việc đền bù giữa các hộ dân không công bằng. Ngoài ra, người dân còn phản ánh việc đơn vị thi công dự án trong quá trình thi công đối với phần diện tích trước mặt những nhà dân chưa bàn giao mặt bằng, chưa đảm bảo các điều kiện về an toàn, phương án phá dỡ phù hợp, đã gây sự cố làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và việc kinh doanh của các hộ dân.

Mặc dù ngày 26/5/2016, UBND TP. Lạng Sơn đã có văn bản số 859 về việc trả lời đơn tập thể, tuy nhiên do không đồng ý với nội dung trả lời này nên các hộ dân tiếp tục có đơn khiếu nại gửi các cơ quan chức năng.

Theo đó, người dân tiếp tục đề nghị UBND TP. Lạng Sơn cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến dự án như: Bản quy hoạch chi tiết dự án; bản vẽ mặt bằng từng công trình trên lô đất; hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công của dự án đã được phê duyệt; phương án tổng thể về bồi thường GPMB đã được phê duyệt; hồ sơ địa chính, sổ mục kê, sơ đồ thửa đất được lưu tại Cơ quan TNMT. Tuy vậy, đến nay, người dân vẫn chưa nhận được câu trả lời thỏa đáng.

Hàng loạt văn bản chỉ đạo làm rõ

Sau nhiều lần gửi đơn thư lên UBND TP. Lạng Sơn nhưng chưa có được câu trả lời thỏa đáng, những hộ dân này đã gửi đơn kiến nghị lên Ban Nội chính Trung ương. Ngày 16/5/2016, Ban Nội chính Trung ương đã có văn bản gửi UBND tỉnh Lạng Sơn đề nghị xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật. Tiếp đó, ngày 31/5/2016, Ban Tiếp công dân Trung ương - Thanh tra Chính phủ đã có văn bản số 739 gửi UBND tỉnh Lạng Sơn nêu rõ: Về việc này, ngày 29/12/2015, Ban Tiếp công dân Trung ương có văn bản số 1713 chuyển nội dung đơn của công dân đến Chủ tịch UBND TP. Lạng Sơn để chỉ đạo các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết.

Văn bản số 739 cũng khẳng định: Sau khi xem xét nội dung đơn, nghe công dân trình bày và căn cứ theo quy định của pháp luật, Ban Tiếp công dân Trung ương chuyển nội dung đơn của các công dân đến UBND tỉnh Lạng Sơn để chỉ đạo cơ quan chức năng giải quyết dứt điểm, trả lời công dân; đồng thời thông báo kết quả giải quyết đến Ban Tiếp công dân Trung ương. Cũng về việc này, Thường trực HĐND tỉnh Lạng Sơn cũng đã có ý kiến chỉ đạo chuyển đơn của công dân đến UBND TP. Lạng Sơn để xem xét, xử lý và thông báo kết quả giải quyết cho Thường trực HĐND tỉnh.

Tuy nhiên, theo người dân cho biết, những đề nghị xem xét, giải quyết trên đã không được thực hiện.

Cho là bị đẩy vào cảnh cùng quẫn, những người dân nơi đây là đã khởi kiện vụ án hành chính ra Tòa án nhân dân tỉnh Lạng Sơn. Trong tiến trình tố tụng, mặc dù nhiều lần người dân và Tòa án yêu cầu bên bị kiện – UBND TP. Lạng Sơn cung cấp những hồ sơ, tài liệu nêu trên nhưng người dân vẫn chưa được tiếp cận đối với những văn bản, hồ sơ này. Điều nhiều người dân địa phương đặt dấu hỏi, Tòa án một mặt yêu cầu bên bị đơn cung cấp tài liệu, mặt khác đã “gấp rút” đưa vụ án ra xét xử khi bị đơn chưa cung cấp theo yêu cầu của Tòa, chưa có văn bản phản hồi ý kiến và người dân chưa được tiếp cận công khai với những chứng cứ bổ sung – quy trình tố tụng trong Luật Tố tụng hành chính.

Việc thu hồi đất để phục vụ dự án là đúng quy định pháp luật?

Liên quan đến vụ việc, phóng viên Dân trí đã có trao đổi với lãnh đạo UBND TP. Lạng Sơn để làm rõ một số thông tin như người dân phản ánh. Trong văn bản mà UBND TP. Lạng Sơn trả lời báo Dân trí liên quan đến vụ việc thì dự án Công viên bờ sông Kỳ Cùng, thành phố Lạng Sơn giai đoạn 2 được UBND thành phố triển khai từ năm 2011, tổng số hộ gia đình bị ảnh hưởng là 134 hộ.

Quá trình triển khai dự án đa số các hộ dân đều chấp hành bàn giao mặt bằng. Đối với các đơn thư đề nghị, khiếu nại của các hộ dân đều được UBND thành phố xem xét, giải quyết theo đúng thẩm quyền, những nội dung vượt thẩm quyền đều được báo cáo lên UBND tỉnh Lạng Sơn xem xét, giải quyết theo quy định.

Qua kiểm tra hồ sơ cho thấy hộ bà Hoàng Thị Tuyết, Hoàng Thị Vân sử dụng đất Ga Lạng Sơn (đất cũ) đất bờ sông, đất sông không được nhà Nước cấp quyền sử dụng đất, không được giao đất (đến thời điểm thu hồi không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất) do đó không thuộc trường hợp ban hành quyết định thu hồi đất (theo khoản 9, khoản 11, điều 3 Luật Đất đai năm 2013). Trong quá trình thực hiện UBND thành phố Lạng Sơn đã báo cáo đề xuất với UBND tỉnh Lạng Sơn để xem xét hỗ trợ, bồi thường cho các hộ sử dụng đất khu Ga Lạng Sơn.

Ngày 28/4/2017 Ban quản lý đầu tư xây dựng công trình tỉnh Lang Sơn là chủ đầu tư dự án trực tiếp và quản lý đơn vị thi công. Trong quá trình do sơ xuất đã làm đứt đường dây điện cung cấp điện cho các hộ dân chưa bàn giao mặt bằng. Thời điểm đó UBND thành phố Lạng Sơn đã chỉ đạo UBND phường Chi Lăng và các đơn vị liên quan khắc phục sự cố ngay. Sự cố gây mất điện trong vòng khoảng 45 phút thì được khắc phục.

Đến thời điểm hiện tại đã có 125/134 hộ gia đình bàn giao mặt bằng. Trong khi đó, có 6 hộ đã gửi đơn lên Tòa án Nhân dân tỉnh Lạng Sơn khởi kiện UBND thành phố Lạng Sơn yêu cầu hủy Quyết định phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư đối với gia đình.

Văn bản mà UBND TP. Lạng Sơn viết, việc khởi kiện ra Tòa án nhân dân là quyền của công dân được pháp luật quy định. Hiện nay Tòa án Nhân dân tỉnh Lạng Sơn đã thụ lý vụ án và chuẩn bị đưa ra xét xử.

Trọng Trinh