Khu tái định cư đã hoàn thành, hàng chục hộ dân vùng lũ vẫn chưa đến ở

Tháng 10/2022, trận lũ quét lịch sử đã tàn phá xã Tà Cạ và thị trấn Mường Xén, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Một người thiệt mạng, hàng trăm ngôi nhà bị cuốn trôi hoặc hư hỏng, nhiều công trình công cộng và cơ sở hạ tầng bị tàn phá nghiêm trọng.

Chính quyền địa phương đã lên kế hoạch xây dựng khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng, với tổng kinh phí dự kiến khoảng 94 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau gần 3 năm, hàng chục hộ dân vẫn sống tạm bợ trong vùng có nguy cơ cao về sạt lở và lũ ống.

Những ký ức kinh hoàng vẫn còn ám ảnh trong tâm trí người dân vùng lũ. Gia đình bà La Thị Mai, trú tại bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ thuộc diện được bố trí tái định cư nhưng đến nay vẫn chưa được bàn giao đất. Không chỉ riêng bà Mai, hàng chục hộ dân khác cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự.

Căn nhà của bà Kha Thị Thanh cũng bị dòng nước lũ cuốn trôi hoàn toàn. Mất nhà, vợ chồng bà phải mượn đất của người quen để dựng tạm một căn nhà nhỏ sống qua ngày. Sau 2 năm đi ở nhờ, đến nay, cả 2 quay về sống chung với con trai.

Lo ngại nguy cơ sạt lở, bà Thanh đã đăng ký di dời lên khu tái định cư. Thế nhưng, hơn 2 năm trôi qua, khi dự án đã hoàn thiện, bà vẫn chưa thể chuyển đến. Chồng bệnh nặng, kinh tế eo hẹp, bà băn khoăn: "Nếu được giao đất rồi, vợ chồng tôi cũng không biết lấy đâu ra tiền để dựng lại căn nhà mới".

Gia đình anh Vi Văn Thông cũng lâm vào hoàn cảnh tương tự. Nhà bị cuốn trôi, vợ chồng anh phải thuê trọ rồi sau đó quay về mảnh đất của bố mẹ dựng nhà tạm để ở và mưu sinh bằng quán ăn nhỏ.

Một số hộ dân khác dù thuộc diện được bố trí đất nhưng e ngại chi phí dựng nhà, ngại ảnh hưởng đến công việc và sinh kế nên vẫn chưa muốn di dời. Trong khi đó, nhiều người đã sửa chữa hoặc xây lại nhà trên nền đất cũ, không còn mặn mà với khu tái định cư.

Để đảm bảo an toàn lâu dài cho người dân, huyện Kỳ Sơn quy hoạch 2 khu tái định cư tại bản Cầu Tám và bản Sơn Hà, xã Tà Cạ. Khu tái định cư số 2 đã hoàn thành, với 56 lô đất, mỗi lô diện tích khoảng 222m2, tổng mức đầu tư 31,5 tỷ đồng.

Công trình được khởi công từ tháng 11/2023 và đã cơ bản hoàn tất vào cuối tháng 3. Chính quyền đang khẩn trương hoàn thiện các hạng mục cuối cùng như điện, nước để đảm bảo điều kiện sinh sống cho các hộ dân.

Theo kế hoạch, trước tháng 5, toàn bộ 56 hộ dân sống trong vùng nguy hiểm sẽ được di dời đến nơi ở mới, mỗi hộ được hỗ trợ 40 triệu đồng để xây dựng nhà. Tuy nhiên, hiện mới chỉ có 39 hộ đăng ký di dời, còn lại 17 hộ chưa đồng thuận.

Ông Thò Bá Rê, Phó Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn cho biết, việc di dời người dân khỏi vùng có nguy cơ lũ ống, lũ quét là yêu cầu bắt buộc, không phụ thuộc vào nguyện vọng cá nhân.

Chính quyền huyện Kỳ Sơn mong muốn người dân nhận thức rõ nguy cơ thiên tai để chủ động phối hợp, không vì sự tiện nghi tạm thời mà đánh đổi sự an toàn lâu dài.