Khi “gió độc” về núi

Bài học hơn mười năm trước chưa thể quên

Cho đến bây giờ nhiều người dân phố núi (Con Cuông, Nghệ An) chưa thể quên được sự tàn phá của nạn đề đóm. Không ít kẻ đang nhà cao cửa rộng, công việc đàng hoàng, do tham lam, dây vào đề đóm làm cho khuynh gia bại sản.

Không ít người vì tin bạn, đem số tiền góp nhặt được cho vay để kiếm lãi cao hơn lãi suất ngân hàng, cuối cùng tiền mất vạ lại vào thân. Gia đình anh M., chị S., (tên nhân vật đã được thay đổi), đang ăn nên làm ra, công việc đàng hoàng, lúc đầu vợ ghi vài con đề nho nhỏ.

Và cũng được vài trăm ngàn đồng, thấy được lao vào chơi lớn, lúc đầu thắng, sau thua càng thua càng lao vào đánh lớn hòng gỡ gạc lại. Lúc đầu đem tiền dành dụm ra chơi, sau đem lương, rồi vay mượn, thế chấp nhà, đất, vay ngân hàng. Càng chơi càng thua đau, đến khi tỉnh ngộ ra thì con số nợ đã lên đến hàng trăm triệu đồng. Kết quả nhà, đất bị các chủ nợ lấy phải ăn nhờ ở đậu, tiếng tăm đến cơ quan, giáo dục nhắc nhở không được, cơ quan đành phải cho thôi việc.

Một anh khác làm ở ngân hàng, vì quá tin người, không thẩm định kỹ việc thế chấp nhà, đất, lại không nhanh tay khi người vay có nguy cơ vỡ nợ, bị tư nhân nhanh tay xiết nợ trước, đành phải ngậm ngùi chịu trận, phải đền và phải chuyển công tác khác. Phố núi đang yên lành, sự làm ăn, buôn bán đang lên, do tham giàu không phải lối, đua nhau chơi đề đóm, nhiều tư thương chợ Con Cuông trở thành trắng tay, nhiều cặp vợ chồng ly hôn hoặc ly tán trốn chạy vì nợ, cho đến bây giờ cũng chưa dám về quê.

Công an đã phải vào cuộc, tích cực đẩy đuổi mới dập tắt được cơn gió độc. Ngoài sự tổn thất về kinh tế, do đề đóm làm cho nạn ma tuý hoành hành, đạo đức bị xuống cấp nghiêm trọng. Tưởng rằng bài học đó mãi khắc ghi trong bà con phố núi. Nào ngờ hơn năm nay “gió độc” lại về và đang phá vỡ sự bình yên của phố núi.

"Gió độc" lại về và đang lan đến cả vùng sâu, vùng biên giới…

Hơn năm nay, nạn đề đóm lại về huyện Con Cuông, khác với lần trước, lần này có vẻ như kín đáo hơn và vùng bán kính rộng hơn. Nạn đề không chỉ ở vùng thị trấn mà lan ra cả các xã trong huyện, lan tới cả vùng sâu, vùng xa, đối tượng tham gia cũng đa dạng hơn.

Phát triển hơn vẫn là vùng chợ Con Cuông và các trung tâm thị tứ. Mặc dù Công An đã bắt và đem ra xét xử vài ba kẻ tổ chức ghi đề, nhưng xem ra nạn đề vẫn phát triển và càng tinh vi, phức tạp hơn. Không ít tiểu thương lại lao vào đề như thiêu thân.

Bà H, một tiểu thương lâu nay chu chí làm ăn, không biết mà nào đưa lối, quỷ dẫn đường lao vào chơi đề, nghe nói có ngày chơi cả tiền triệu, hậu quả hôm nay trắng tay, vốn mất, lãi không còn, thêm nợ nần chồng chất. Gia đình phải tuyên bố kẻ nào cho bà H ghi đề, sẽ bị anh em bà chặt tay, chặt chân. Do nạn chơi đề, không ít con trẻ bỏ học, nạn trộm cắp lâu không xẩy ra, nay có nguy cơ phát triển mạnh. Hiện tượng cắm nợ, cầm đồ phát triển, kéo theo các tệ nạn ma tuý phát triển mạnh hơn.

Lâu nay người nghiện ma tuý ở Con Cuông đã được ngăn chặn và đẩy lùi, do ảnh hưởng của “gió độc”, tệ nạn ma tuý có xu hướng gia tăng mạnh. Vài năm trước toàn huyện chỉ còn 36 con nghiện, vài năm nay tăng lên gần 60 người và chắc chắn chưa dừng lại ở con số đó. Tổng số người bị nhiễm HIV cũng đã tăng lên 178 người, có hơn 160 người đã chuyển sang AIDS, có 65 người đã chết vì AIDS. Không ít hộ gia đình lâu nay sống rất hạnh phúc, nay do đề, hụi đang làm cho tình cảm cha con, vợ chồng rạn nứt, sứt mẻ.

Uỷ ban nhân dân Huyện đã có chỉ thị nhắc nhở, các tổ chức đoàn thể tập trung tuyên truyền, vận động mọi người tránh xa tệ nạn đề đóm. Cấp uỷ, Chính quyền các cấp tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn, nhưng xem ra chưa giảm. Không ít kẻ vẫn lén lút ghi đề và số người chơi vẫn còn chưa giảm. Hàng chục gia đình đang đứng trước nguy cơ mất hết tài sản mà cả đời dành dụm mới có được!

Để cho phố núi bình yên, để mỗi sáng ra mọi người ra chợ không còn bộ mặt buồn như có đám, không còn sự dò la xét hỏi đêm qua mơ gì; Để cho mỗi chiều về gia đình đoàn tụ quây quần bên mâm cơm và đầy ắp tiếng cười? Trước hết mọi người dân hãy cảnh giác và xa lánh trò đánh bạc này! Chính quyền các cấp phải mạnh tay hơn, công an phải vào cuộc để kiên quyết đẩy đuổi nạn đề đóm ra khỏi địa bàn. Điều quan trọng và quyết định là mỗi gia đình phải tự kiểm tra ngay người trong nhà, không cho tham gia, không để “gió độc” len vào trong tổ ấm và trong cộng đồng dân cư nơi mình cư trú.

Khi tôi đang ngồi viết những dòng này, Thì nhận được thông tin ben Công An Con Cuông Báo Sang vừa bắt quả tang Lương Thị mHoa ở Bản Thái Sơn Xã Biên Giới Môn Sơn và Đinh Văn Chiến ở Bản Khe Choang xã Biên giới Châu khê bị bắt khi đang ghi đề tại nhà riêng. Vậy là “gió độc” đã về cả nơi vùng sâu biên giới…

Chính Trực