Hơn 10 năm chưa giải quyết xong vụ bán “nhầm” tài sản đấu giá

Tài sản không thông báo đấu giá nhưng lại đưa ra đấu giá; không đảm bảo quyền sỡ hữu chung của vợ chồng; khuất tất trong việc đăng ký mua tài sản đấu giá đã xâm phạm quyền lợi của ông Nguyễn mạnh Cường trú tại thị trấn Đô Lương. Sai phạm kéo dài trong hơn 10 năm với sự vào cuộc của nhiều cơ quan có thẩm quyền nhưng đến nay vẫn chưa tìm ra được hướng giải quyết thấu tình, đạt lý.

Dấu hiệu khuất tất

Theo phản ánh của ông Nguyễn Mạnh Cường, năm 1998 vợ ông là bà Nguyễn Thị Tuyết vay tiền của một số người để làm ăn. Trong quá trình đó bà Tuyết cũng bị một số người khác vay rồi không trả. Hậu quả bà Tuyết bị truy tố trước Pháp luật và phải thi hành án với số tiền 138.000.000 đồng để trả cho 2 người, đó là bà Nguyễn Thị Lợi và bà Nguyễn Thị Phương.

Do bà Tuyết không có điều kiện về kinh tế để thi hành án (THA) nên năm 2001, Đội THA huyện Đô Lương đã kê biên 2 ngôi nhà để THA. Theo đó, Hội đồng định giá, kê biên ngôi nhà và đất cạnh gia đình bà (Du Hẹ) với tổng số tiền 240.130.000 đồng (tiền đất 226.800.000 đồng/126m2). Do định giá quá thấp bà Tuyết không nhất trí kết quả định giá (cả hai ngôi nhà đều nằm vị trí đắc địa tại Thị trấn Đô Lương).

Tiếp đó, Đội thi hành án huyện Đô Lương chỉ thông báo việc bán đấu giá ngôi nhà cạnh trụ sở Bưu điện thị trấn có giá trị 187.820.000 đồng chứ không hề thông báo đấu giá ngôi nhà (cạnh nhà bà Du Hẹ) mà đội đã định giá 240.130.000 đồng. Điều này đã được xác minh tại Đài truyền hình Đô Lương không có phát sóng thông báo, và ngay tại trụ sở của UBND Thị trấn cũng không hề có bản thông báo đấu giá ngôi nhà.

Vậy vì sao chỉ một nhóm người biết và có đơn đấu giá ngôi nhà cạnh nhà bà Du Hẹ? Hồ sơ thể hiện 3 người có đơn đấu giá đều là bà con họ hàng liên quan đến bà Nguyễn Thị Lợi là người mua trúng nhà đấu giá. Đó là trong ba đơn đăng ký đấu giá, ngoài đơn bà Lợi còn lại 2 đơn là bà Nguyễn Thị Kiều Hương (chị chồng bà Lợi) và đơn ông Nguyễn Trung Thành (em rể chồng bà Lợi).

Phải chăng, Chi cục THA Đô Lương đã sắp xếp cho một nhóm người biết để đăng ký mua ngôi nhà không thông báo trên thông tin đại chúng? Cũng chính vì lý do "quân xanh" - "quân đỏ" nên kết quả đấu giá so với giá đã định chỉ chênh lệch 50.000 đồng (định giá 240.130.000 đồng + 50.000 đồng tiền chênh lệc). Theo phản ánh của ông Cường nếu tất cả các quy định của Pháp luật đều được đảm bảo thì gia đình cũng không thiệt thòi, bởi tại thời điểm nhà và đất của ông được đưa ra đấu giá, thì đất ở cùng vị trí trục đường như ông, được UBND Thị trấn thông báo đấu giá cho người mua ở mức 6.100.000/m2, trong khi đất của gia đình ông chỉ bán được ở mức 1.800.000 đồng/m2.

Ở một khía cạnh khác, ngôi nhà đưa ra đấu giá là tài sản chung của hai vợ chồng ông Nguyễn Mạnh Cường và bà Nguyễn Thị Tuyết. Bản thân ông không viết giấy uỷ quyền cho bà Tuyết vợ ông định đoạt phần tài sản chung đó. Thế nhưng Đội thi hành án huyện Đô Lương vi phạm khi chỉ căn cứ vào sự "cam đoan" là người đại diện cho chồng để xử lý khối tài sản chung.

Liên quan đến vụ việc này, Đội THA huyện Đô Lương còn tạo ra chứng cứ giả làm sai lệch hồ sơ. Dù thực tế không có thông báo nhưng Đội THA đã lập một thông báo không số nhằm che đậy những hành vi sai trái của mình. Qua kiểm tra VKSND tỉnh Nghệ An đã chỉ ra sai phạm, và chính ông Hoàng Ngọc Thanh, nguyên Chi cục trưởng Chi cục THA Đô lương và ông Trần Minh Sửu chi cục phó chi cục THA Đô Lương đã thừa nhận hành vi làm giả hồ sơ.

Cần giải quyết thỏa đáng

Theo kết luận số 73/KS- THA ngày 24/5/2004 (về việc tuân theo pháp luật công tác Thi hành án dân sự tại đội Thi hành án huyện Đô Lương) VKS ND tỉnh Nghệ đã nêu lên những sai phạm trong quá trình đấu giá ngôi nhà cạnh bà Du Hẹ của bà Tuyết. Hội đồng định giá, kê biên ngôi nhà và đất cạnh nhà bà (Du Hẹ) với tổng số tiền 240.130.000 đông (tiền đất 226.800.000 đồng).

Trong khi đất của bà Tuyết chỉ là 99m2 nhưng lại định giá 126m2; kê biên Tài sản và bán đấu giá Tài sản không thuộc quyền sở hữu của người phải thi hành án; Đội THA không thực hiện quyền ưu tiên mua tài sản của sở hữu chung là Nguyễn Mạnh Cường (chồng của bà Tuyết). Ngoài ra, theo quy định thì không quá 30 ngày kể từ khi tài sản đã kê biên và định giá phải đem ra đấu giá nhưng Đội THA chuyện Đô Lương kéo dài thời gian hơn một năm mới đưa ra đấu giá.

Sau khi có kết luận sai phạm, ngày 7/7/2004 VKSND tỉnh Nghệ An đã ra kháng nghị số 03/KS-THA trong công tác thi hành án dân sự. Yêu cầu Đội trưởng đội thi hành án huyện Đô Lương trong phạm vi trách nhiệm của mình phải giải quyết dứt điểm đúng pháp luật quy định trường hợp thi hành cưỡng chế nhà, đất để thi hành án của bà Nguyễn Thị Tuyết nhằm góp phần ổn định tình hình chung.

Nói rõ hơn các sai phạm Viện kiểm sát nhân dân Nghệ an đã trả lời đơn của ông Cường: "... Bà Nguyễn Thị Lợi không có đơn mua nhà của ông Nguyễn Mạnh Cường nhưng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đô Lương vẫn cho bà Nguyễn Thị Lợi tham gia mua bán đấu giá và bà lợi là người mua đấu giá ngôi nhà của ông Cường".

Có thể thấy tất cả sai phạm của Đội Thi hành án huyện Đô Lương (nay là Chi cục THA) đã bị VKSND tỉnh Nghệ An nêu rõ và đồng thời có văn bản kháng nghị. Thế nhưng, không hiểu lý do gì, Chi cục THA huyện Đô Lương vẫn không chấp hành bản kháng nghị của VKS nhân dân tỉnh.

Sau nhiều lần kêu cứu, ngày 20/2/2011 - Tổng cục Thi hành án đã có buổi làm việc với đại diện gia đình ông Nguyễn Mạnh Cường. Tại buổi làm việc ông Nguyễn Thanh Thuỷ - Phó Tổng cục trưởng THA có ý kiến: Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đô Lương có thiếu sót, vi phạm trong quá trình thi hành án. Tuy nhiên ông Thủy nêu lên vấn đề: "Hiện nay pháp luật dân sự có sự thay đổi theo hướng bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người mua được tài sản và Luật bồi thường Nhà nước quy định về trách nhiệm bồi thường nhà nước. Như vậy, vẫn còn hướng giải quyết khác ngoài hướng hủy kết quả đấu giá".

Không nhất trí quan điểm bảo vệ quyền lợi cho người mua trong trường hợp này, ông Nguyễn Mạnh Cường đề nghị, để đảm bảo quyền lợi cho các bên phải giữ nguyên hiện trạng họ đang sử dụng, bồi thường cho người mua trúng đấu giá.