Hàng loạt sai phạm tại dự án công viên 500 triệu USD tại TP HCM!

Đền bù sai quy định hơn 104 tỷ đồng

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP), dự án Công viên Sài Gòn Safari do Công ty TNHH MTV Thảo Cầm Viên (Công ty Thảo Cầm Viên Sài Gòn) làm chủ đầu tư và có chủ trương xây dựng từ năm 1996. Ban đầu dự kiến xây dựng tại quận 9 nhưng sau đó UBND TP.HCM đã chọn địa điểm xây dựng tại huyện Củ Chi, với mục tiêu trở thành công viên du lịch sinh thái có tầm cỡ quốc gia và khu vực Đông Nam Á, là nơi trưng bày, lưu giữ, nghiên cứu, bảo tồn, nhân giống các loại động thực vật quý hiếm của thế giới và Việt Nam.

Để triển khai thực hiện, tháng 12/2004, UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận chủ trường đấu thầu rộng rãi để tuyển chọn tư vấn nước ngoài cho việc thiết kế quy hoạch chi tiết 1/2000 và thuê chuyên gia nước ngoài quản lý dự án Sài Gòn Safari.

Ngày 10/6/2017, UBND TP.HCM có Quyết định số 2295/QĐ-UBND phê duyệt đồ án phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 Công viên Sài Gòn Safari tại xã An Nhơn Tây và xã Phú Mỹ Hưng (huyện Củ Chi). Theo đó, tổng diện tích khu vực quy hoạch toàn khu là hơn 456ha; cơ quan tổ chức lập quy hoạch là Công ty Cổ phần Vinpearl; đơn vị tư vấn lập đồ án quy hoạch là Công ty Cổ phần Inno.

Sau gần 13 năm, kể từ khi UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận chủ trương tuyển chọn đơn vị tư vấn để lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 thì đồ án quy hoạch dự án Sài Gòn Safari mới hoàn thành và được phê duyệt. Theo đó, dự án có 705 hộ dân có đất bị bị thiệt hại do giải phóng mặt bằng.

Theo Quyết định số 2706/QĐ-UBND của UBND TP.HCM, tổng diện tích đất phải thu hồi để thực hiện dự án là hơn 485ha. Sau bồi thường giải tỏa đã có 689 hộ dân nhận tiền bồi thường với diện tích gần 420ha. Hiện nay, còn 16 hộ dân chưa nhận tiền bồi thường, chưa giao đất và còn khiếu nại. Ngoài ra, trên diện tích đất để triển khai dự án hiện có 66 hộ dân tranh thủ trồng cây ngắn ngày và chăn nuôi.

Thanh tra đã kiểm tra 705 hồ sơ đền bù, thấy có đến 578 hồ sơ theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là đất trồng cây hằng năm (màu, lúa màu) hoặc đất trồng cây lâu năm (màu, vườn, thổ vườn). Tuy nhiên huyện đã áp giá “đất vườn gò tự nhiên trong khu dân cư”, khiến số tiền chi tăng thêm hơn 104 tỉ đồng.

Cụ thể, năm 2004, UBND huyện Củ Chi trình và UBND TP.HCM duyệt phương án giá bồi thường có đặt ra tiêu chí “đất vườn gò tự nhiên trong khu dân cư”, đơn giá 150.000 đồng/m2 - cao gấp đôi đất trồng cây lâu năm đã có hệ số K, không đúng quy định pháp luật thời điểm đó.

Thanh tra Chính phủ kết luận: “Hơn 104 tỉ đồng đã được chi trả cho dân, chưa phát hiện dấu hiệu vụ lợi nhưng cần phải kiểm điểm nghiêm túc. Trách nhiệm này thuộc UBND TP, Hội đồng thẩm định bồi thường giải phóng mặt bằng TP và Hội đồng thẩm định bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi”.

Bố trí tạm cư không đúng quy định

Tháng 4/2014, UBND TP.HCM có Quyết định số 2046/QĐ-UBND về giao đất tại xã An Nhơn Tây cho Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình huyện Củ Chi để xây dựng dự án Hạ tầng khu tái định cư phục vụ cho việc xây dựng dự án Sài Gòn Safari giai đoạn 1, diện tích hơn 18ha. Tuy nhiên, đến nay dự án Xây dựng khu tái định cư vẫn không triển khai được.

Ngoài ra, theo quy định pháp luật thì việc xây dựng khu tái định cư phải làm đồng thời với việc giải phóng mặt bằng, trường hợp chưa có khu tái định cư thì phải di dời người dân đến nơi bố trí tạm cư. Thế nhưng, tại dự án Sài Gòn Safari, các cơ quan chức năng có liên quan lại cho phép người dân tạm cư tại chỗ.

Theo TTCP, hậu quả của việc chậm trễ trong xây dựng khu tái định cư và việc không bố trí tạm cư là những lý do mà người dân khiếu nại, chưa chịu bàn giao mặt bằng. Trách nhiệm này thuộc về Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình huyện Củ Chi, UBND huyện Củ Chi và Công ty Thảo Cầm Viên Sài Gòn.

Kết luận thanh tra cũng cho rằng, dự án Sài Gòn Safari có quy mô lớn, diện tích đất phải thu hồi rất rộng (hơn 456ha) nhưng UBND TP chưa thực hiện đúng trình tự pháp lý theo quy định, giao cho Công ty Thảo Cầm Viên Sài Gòn làm chủ đầu tư, trong khi công ty này không đủ năng lực thực hiện. Trách nhiệm này thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND TP giai đoạn từ 2001-2006.

Với những sai phạm trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND TP.HCM tổ chức kiểm điểm nghiêm túc các tổ chức, cá nhân có liên quan; sớm rà soát các thủ tục pháp lý về chủ trương, quy mô, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất có liên quan đến Dự án Công viên Sài Gòn Safari.

Đồng thời, khẩn trương triển khai xây dựng khu tái định cư để bố trí nơi ở cho những hộ đã đăng ký tái định cư. Trong thời gian chưa xây dựng xong khu tái định cư, UBND TP cần tìm nơi tạm cư, chi tiền tạm cư cho các hộ dân; có phương án, biện pháp hữu hiệu để quản lý diện tích đất đã được giải phóng mặt bằng của dự án, cương quyết không để người dân tái sử dụng.

Trung Kiên