Hàng chục công trình cấp nước tiền tỷ "đắp chiếu", bị bỏ hoang tại Gia Lai!

Công trình cấp nước "tiền tỷ" bị bỏ hoang, nằm “đắp chiếu”

Dù đã đổ ra hàng chục tỷ đồng để xây dựng hàng chục công trình cấp nước cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Tuy nhiên, các công trình này lại sử dụng kém hiệu quả, hư hỏng hay thậm chí còn bị bỏ hoang nằm “đắp chiếu”, chưa có phương án xử lý.

Theo đó, từ năm 2006 đến nay huyện Chư Prông (Gia Lai) đã đầu tư hàng chục tỉ đồng để xây dựng 18 công trình cấp nước cho các buôn làng nhằm giải quyết nhu cầu nước sinh hoạt cho người dân. Nhưng điều đáng nói, khi các công trình này chỉ sử dụng từ 1 đến 2 năm đã hư hỏng và bị bỏ hoang. Ngoài ra, còn một số công trình khác sử dụng một thời gian ngắn thì người dân không còn nhu cầu sử dụng hoặc đang hoạt động thì kém hiệu quả. Được biết, trong 18 công trình của huyện Chư Prông thì có tới 4 công trình ngừng hoạt động, 1 công trình hoạt động kém hiệu quả.

Điển hình là công trình cấp nước sinh hoạt tập trung cho 3 làng Tnao, Griêng và Briêng (xã Ia Boòng, huyện Chư Prông). Công trình này được xây dựng từ năm 2007, do UBND huyện làm chủ đầu tư với số vốn là 1,28 tỉ, tới thời điểm hiện tại đã bị bỏ hoang. Theo quan sát của PV, máy bơm nước bị cháy, automat hỏng, dây điện theo đường dẫn ống mục. Đường ống chính thì bị rò rỉ, đường ống dẫn về các hộ bị bể, đồng hồ hư hỏng, rỉ sắt, không vận hành được nên bị tháo dỡ.

Cùng chung tình trạng trên, từ năm 2002 đến nay huyện Kông Chro cũng đầu tư hàng tỷ đồng nhằm xây dựng 31 công trình cấp nước cho các buôn, làng thiếu nước sinh hoạt từ nguồn vốn thuộc chương trình 134 và 134 kéo dài. Nhưng hiện tại đã có tới 7 công trình ngưng hoạt động, 6 công trình hoạt động kém hiệu quả và 6 công trình vừa bị hư hỏng trong năm 2018. Điển hình, tại xã Đăk Sông (huyện Kông Chro) có 02 công trình gồm: công trình cấp nước sinh hoạt tự chảy Krăk- Blà- Kchăng (xây dựng năm 2007) với số vốn đầu tư là 733 triệu đồng; công trình cấp nước sinh hoạt tự chảy Kliết- H’ôn- Kte (xây dựng năm 2009) với số vốn đầu tư là 1.27 tỷ đồng.

Tới thời điểm hiện đã tại bị hư hỏng nghiêm trọng và đang chờ sửa chữa. Theo quan sát của chúng tôi, bể chứa đầu nguồn nứt toác, đường ống chính rò rỉ, đường ống dẫn về các hộ bị bể do lâu năm. Sau một số lần sửa chữa, dặm vá thì đã ngưng không sửa chữa nữa, bị bỏ hoang sau vài năm sử dụng. Người dân trong làng không có nước sử dụng nên phải đào giếng hoặc đi lấy nước ở các con suối về sử dụng, dù biết không đảm bảo vệ sinh.

Được biết, nguyên nhân khiến các công trình cấp nước bị bỏ hoang là do người dân không thể trả đủ chi phí tiền điện hay một số hộ dân đã tự đào giếng nên không còn nhu cầu sử dụng. Còn một số công trình hoạt động kém hiệu quả do nguồn nước không đủ cung cấp cho một số công trình hoặc chỉ đủ cấp nước cho các hộ dân đầu nguồn công trình.

Giải pháp nào cho những công trình tiền tỷ ?

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Luyến (Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Chư Prông) thông tin: “Trên cơ sở phân cấp quản lý, sử dụng và khai thác công trình cấp nước tập trung nông thôn, UBND huyện Chư Prông đã giao 18 công trình cấp nước cho UBND các xã giám sát, bảo vệ và quản lý. Các địa phương đã thành lập tổ tự quản có trách nhiệm quản lý, trông coi, bảo dưỡng. Nhưng vì nhiều lý do xuất phát từ việc nhu cầu sử dụng của người dân không còn, cũng như không đảm bảo đóng đủ tiền điện, hệ thống hư hỏng nên theo thời gian công trình đã xuống cấp, bỏ hoang…”.

“Sắp tới, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiến hành khảo sát các công trình cấp nước trên địa bàn huyện. Sau khi đánh giá, tham khảo dự trù kinh phí sửa chữa, cân đối với nguồn vốn sẽ thực hiện duy tu đối với một số công trình cấp nước sinh hoạt. Đồng thời, sẽ tiến hành thanh lý một số công trình khác để tránh lãng phí vì người dân không còn nhu cầu sử dụng”, ông Luyến cho biết thêm.

Ông Huỳnh Ngọc Ẩn (Phó Chủ tịch UBND huyện Kông Chro) cho rằng: “Nguyên nhân khiến các công trình cấp nước ở huyện Kong Chro hoạt động kém hiệu quả, bị bỏ hoang là vì mạch nước nguồn yếu, nhiều xã chưa tìm ra nguồn nước hay do ảnh hưởng mưa bão nên nhiều công trình hư hỏng và hoạt động kém. Những hư hỏng nhỏ trong công trình cấp nước sẽ được sửa chữa thường xuyên. Còn hư hỏng nặng với số vốn lớn thì huyện sẽ đưa vào kế hoạch duy tu trung hạn giai đoạn 2021-2025. Hiện tại, giai đoạn 2016-2020 sẽ ưu tiên những công trình hư hỏng nặng hơn”.

Được biết, thời gian tới UBND huyện Kông Chro sẽ tiến hành ra quyết định thanh lý 3 công trình cấp nước sinh hoạt. Bên cạnh đó, huyện sẽ bố trí kinh phí 4,5 tỷ đồng để sửa chữa 4 công trình cấp nước sinh hoạt bị hư hỏng nặng,

Phạm Hoàng