Hà Nội: Tòa án “tuýt còi”, quận Long Biên thực hiện, dân vẫn kêu cứu

Đơn kêu cứu cho biết: Bà Nguyễn Thị Hoàn là đại diện theo ủy quyền của ông Nguyễn Gia Thúy (anh trai bà Hoàn) và ông Nguyễn Văn Hồng (em trai bà Hoàn) trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà khi Nhà nước thu hồi đất để làm dự án.

Gia đình bà Hoàn là chủ sở hữu của quyền sử dụng 128m² đất tại 02 số nhà là số 845 vầ số 847 đường Ngô Gia Tự, Tổ 10, phường Đức Giang, quận Long Biên, thành phố Hà Nội. Đây là thửa đất do bố, mẹ bà Hoàn là cụ Nguyễn Gia Tham và Đỗ Thị Vân nhận chuyển nhượng của bà Đinh Thị Xã (thị trấn Đức Giang, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội) từ năm 1964. Từ đó đến nay, gia đình bà Hoàn luôn sử dụng ổn định, không có tranh chấp và thực hiện nghĩa vụ nộp thuế sử dụng đất đầy đủ cho Nhà nước theo đúng quy định của pháp luật.

Khi UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 1809/QĐ - UB ngày 03/04/2003 “về việc thu hồi 2.639.783 m² đất tại Thị trấn Đức Giang và các xã: Thượng Thanh, Việt Hưng, Gia Thúy, Giang Biên, huyện Gia Lâm tạm giao cho Tổng công ty đầu tư phát triển nhà và đô thị - Bộ xây dựng để tổ chức điều tra lập phương án GPMB, triển khai Dự án đầu tư cải tạo, chỉnh trang tuyến phố Ngô Gia Tự”, bà Hoàn cùng các thành viên trong gia đình đều rất ủng hộ chủ trương trên và sẵn sàng chấp hành việc thu hồi đất của thành phố Hà Nội.

Ngày 23/06/2011, gia đình bà Hoàn nhận được Quyết định 1737/QĐ - UBND của Ủy ban nhân dân quận Long Biên về việc phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư đối với 20 hộ phường Đức Giang để giải phóng mặt bằng thực hiện dự án cải tạo, nâng cấp đường Ngô Gia Tự (đợt 02 - đoạn 3). Theo nội dung Quyết định này, gia đình bà Hoàn chỉ được nhận bồi thường đối với phần diện tích là 55,2m² trong khi trên thực tế diện tích mà gia đình bà Hoàn bị thu hồi là 82,5m². Như vậy, phần diện tích đất mà gia đình bà Hoàn được hưởng bồi thường bị thiếu 27,3m². Bên cạnh đó, từ năm 1989, thửa đất 128m² đã tách thành hai thửa do gia đình ông Nguyễn Gia Thúy và gia đình ông Nguyễn Văn Hồng sinh sống độc lập, có hai số nhà và hai hộ khẩu riêng với 15 nhân khẩu, tuy nhiên Hội đồng GPMB quận Long Biên lại chi xét duyệt một suất tái định cư cho gia đình ông Nguyễn Gia Thúy mà đã không xem xét đến việc cấp, duyệt suất tái định cư cho gia đình ông Nguyễn Văn Hồng.

Nhận thấy Quyết định 1737/QĐ - UBND đã xâm phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bà Hoàn đã liên tục có các Đơn kêu cứu, Đơn khiếu nại gửi các cơ quan có thẩm quyền nhưng đều không được giải quyết thỏa đáng. Sau đó, ông Hồng và ông Thúy đã làm đơn khởi kiện đến TAND quận Long Biên đề nghị tuyên hủy Quyết định 1737/QĐ - UBND. Tuy nhiên, ngày 15/06/2012, khi TAND quận Long Biên đưa vụ án ra xét xử, tuyên bác đơn khởi kiện của các nguyên đơn.

Không đồng ý với phán quyết này, gia đình bà Hoàn gửi đơn kháng cáo gửi đến TAND thành phố Hà Nội. Tại bản án số 76/HCPT ngày 06/12/2011, TAND thành phố Hà Nội nêu rõ việc cần thiết phải thẩm định lại diện tích đất sử dụng thực tế của gia đình ông Nguyễn Gia Thúy để đảm bảo tính chính xác và có căn cứ của số liệu, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình ông Nguyễn Gia Thúy. Đối với phương án tái định cư, Bản án cũng khẳng định gia đình bà Hoàn có đủ điều kiện để được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với hai suất riêng. Bản án số 76/HCPT đã hủy một phần Quyết định 1737/QĐ - UBND ngày 07/05/2010 của UBND quận Long Biên về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đối với hộ gia đình ông Nguyễn Gia Thúy.

Sau khi Bản án 76/HCPT có hiệu lực, gia đình bà Hoàn đã rất bất ngờ khi nhận được Quyết định 7031/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ bởi mặc dù phương án tái định cư có thay đổi, gia đình bà Hoàn được nhận đủ 02 suất tái định cư. Tuy nhiên, phần diện tích đất được nhận tiền bồi thường vẫn chưa khớp với diện tích đã bị thu hồi. Bên cạnh đó, giá đất áp dụng để thực hiện bồi thường vẫn không thay đổi từ năm 2010 chứ không áp dụng theo đơn giá mới như tinh thần mà Bản án đã nêu.

Thế nhưng, nhiều năm trôi qua, bà Hoàn đã đi gõ cửa khắp các cơ quan nhưng đến nay vẫn chưa một cơ quan nào cho bà Hoàn câu trả lời thỏa đáng, quyền lợi của gia đình bà Hoàn vẫn chưa được giải quyết theo đúng quy định của pháp luật.

Về việc UBND quận Long Biên ban hành Quyết định 7031/QĐ - UBND chỉ tính diện tích đất thu hồi là 55,2 m^2, Luật sư Nhâm Mạnh Hà (Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội) cho rằng không đúng với thực tế và quy định của pháp luật, xác định giá đất bồi thường cho gia đình bà Hoàn không đúng thời điểm là hành vi vi phạm pháp luật.

Theo luật sư Hà, thứ nhất, với diện tích đất được nhận bồi thường: Luật sư Nhâm Mạnh Hà (Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội) cho rằng việc xác định diện tích đất được bồi thường của gia đình bà Hoàn là 55,2m² là chưa đúng với diện tích đất thực tế bị thu hồi, bởi lẽ:

Quyết định 7031/QĐ – UBND xác định: “Tổng diện tích trong chỉ giới GPMB: 55,2m²; tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ: 2.053.092.499 đồng; số hộ được giao đất tái định cư: 02 hộ; diện tích đất giao tái định cư: 80m² (có phương án kèm theo)”. Theo phương án bồi thường này thì hộ gia đình bà Hoàn bị bồi thường thiếu diện tích đất là 27,3m². Phần diện tích 27,3m² (phần láng xi măng của gia đình ông Thúy) bị thiếu lại được Ủy ban nhân dân phường Đức Giang xác nhận là đất công.

Tuy nhiên, theo nhận định tại Bản án phúc thẩm số 76/2012/HCPT - một trong những căn cứ quan trọng để ban hành Quyết định 7031/QĐ - UBND thì: “Việc Ủy ban nhân dân phường Đức Giang xác định 27,3m² đất (có phần láng xi măng của gia đình ông Thúy) là đất công cũng chưa có căn cứ vững chắc. Vì, tại Quyết định 1737/QĐ – UBND ngày 07/05/2010 của Ủy ban nhân dân quận Long Biên (đối với 20 hộ gia đình) lại xác định diện tích đất công là 17m². Số liệu đó mâu thuẫn với số liệu diện tích 27,3m² nói trên. Mặt khác, khi phúc tra, hội đồng phúc tra cũng chưa xác định cụ thể diện tích sân láng xi măng của gia đình ông Thúy là có từ thời điểm nào? Có được phép hay không? Vì vậy, hội đồng bồi thường cần thiết phải thẩm định lại diện tích đất sử dụng thực tế của gia đình ông Thúy để đảm bảo tính chính xác và có căn cứ của số liệu và đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp cho gia đình ông Thúy”.

Theo thông tin bà Hoàn cung cấp thì UBND quận Long Biên đã không thẩm định lại diện tích đất thu hồi của gia đình ông Nguyễn Gia Thúy trước khi ban hành Quyết định 7031/2013/QĐ- UBND là không thực hiện theo bản án, đây là hành vi “cố ý không chấp hành bản án của Tòa án” được quy định cụ thể tại Khoản 1 Điều 247 Luật tố tụng hành chính năm 2010: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thi hành án cố ý không chấp hành bản án, quyết định của Toà án thì tùy từng trường hợp mà bị xử phạt vi phạm hành chính, xử lý kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Thứ hai, về giá trị bồi thường trên diện tích đất: Tại đơn kêu cứu bà Hoàn cho rằng: giá trị bồi thường khi thu hồi đất đối với gia đình bà Hoàn từ năm 2010 (khi ban hành Quyết định 1737/QĐ - UBND- Quyết định đã bị hủy bỏ một phần) đến nay (Quyết định 7031/QĐ - UBND) không thay đổi là trái với quy định của pháp luật. Bởi:

Theo tinh thần của Luật đất đai năm 2003 và được quy định cụ thể của Nghị định 197/2004/NĐ - CP ngày 03/12/2004 về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất thì việc chậm bồi thường do cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bồi thường gây ra mà giá đất tại thời điểm bồi thường cao hơn giá đất tại thời điểm có Quyết định thu hồi đất thì bồi thường theo giá tại thời điểm trả tiền bồi thường.

Việc chậm bồi thường cho gia đình bà Hoàn là do lỗi của UBND quận Long Biên. Vì vậy, khi thực hiện bồi thường, để đảm bảo quyền và lợi ích cho người dân theo đúng tinh thần của pháp luật thì UBND quận Long Biên phải áp mức giá đất tại thời điểm trả tiền bồi thường đối với gia đình bà Hoàn.

Luật sư Nhâm Mạnh Hà cho rằng: “UBND quận Long Biên cần xem lại Quyết định 7031/QĐ - UBND tránh thiệt thòi cho người bị thu hồi đất để đảm bảo hài hòa giữa lợi ích nhà nước và người bị thu hồi đất”.

Khi mọi vấn đề chưa được giải quyết, bà Hoàn vẫn ngày đêm thắp lửa đi tìm công lý thì ngày 17/06/2016, bà Hoàn lại nhận được Công văn số 3629/UBND - BTCD của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội về việc chỉ đạo tổ chức thực hiện Quyết định số 7031/QĐ - UBND khiến cho cả gia đình hết sức hoang mang, lo lắng. Bà Hoàn cho biết: “Diện tích gia đình tôi bị thu hồi là diện tích đất duy nhất mà chúng tôi đã sinh sống, làm ăn ổn định từ lâu. Chúng tôi không còn chỗ ở nào khác, cuộc sống phụ thuộc hoàn toàn vào diện tích đất này. Do những sai phạm trong việc xác định diện tích đất thực tế mà gia đình tôi bị thu hồi cùng với việc xác định giá trị đất sai thời điểm từ đó tính sai giá trị bồi thường khi thu hồi đất đối với gia đình tôi. Nay, nếu UBND quận Long Biên kiên quyết thực hiện Quyết định 7031/QĐ - UBND theo phương án đã được phê duyệt – phương án không phù hợp với quy định pháp luật và thực tiễn sử dụng đất, sẽ đẩy gia đình tôi vào hoàn cảnh khốn cùng”.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đế bạn đọc.

Anh Thế