Hà Nội: Cách giải quyết khiếu nại “lạ” của huyện Gia Lâm với đơn thư của người dân?

Như Dân trí đã thông tin, gia đình ông Nguyễn Văn Chiến tại xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội cho rằng bị thu hồi đất trái quy định pháp luật. Vì vậy, sau nhiều năm không ngừng đấu tranh, gia đình ông Chiến đã nhận được Quyết định giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân huyện Gia Lâm. Tuy nhiên, khi nhận được Quyết định này gia đình ông Chiến, ông Chỉnh rất bất ngờ khi gia đình ông Đào Tiến Thạch và bà Đào Thị Phú không phải là người khiếu nại Quyết định số 63/QĐ-UB và cũng chưa từng sử dụng diện tích đất ao mà ông Nguyễn Văn Dậu, ông Nguyễn Quang Lựu và ông Đào Quang Lựu được Nhà nước cấp năm 1956 lại cũng thuộc diện được Ủy ban nhân dân huyện Gia Lâm xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cùng với gia đình ông Nguyễn Văn Chỉnh (em trai ông Chiến).

Liên quan đến việc Ủy ban nhân dân huyện Gia Lâm chỉ đạo Phòng tài nguyên và môi trường hướng dẫn gia đình ông Nguyễn Văn Chỉnh, bà Đào Thị Phú và ông Đào Tiến Thạch thực hiện việc đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định, PV Dân Trí đã có cuộc trao đổi với Luật sư Mai Bích Ngân - Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) để làm rõ những vấn đề pháp lý.

Luật sư Mai Bích Ngân nhận định: “Việc Ủy ban nhân dân huyện Gia Lâm chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn gia đình ông Nguyễn Văn Chỉnh, bà Đào Thị Phú và ông Đào Tiến Thạch thực hiện việc đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là chưa phù hợp với quy định pháp luật, bởi:

Thứ nhất, phạm vi yêu cầu giải quyết khiếu nại của gia đình ông Chiến, ông Chỉnh chỉ đối với phần đất mà gia đình ông Chiến, ông Chỉnh bị thu hồi trái pháp luật.

Theo nội dung Đơn khiếu nại Quyết định số 63/QĐ-UB thì ông Chiến, ông Chỉnh chỉ yêu cầu UBND huyện Gia Lâm giải quyết đối với một phần diện tích đất ao của gia đình ông bị thu hồi theo Điều 2 Quyết định 63/QĐ-UB, mà không yêu cầu giải quyết toàn bộ nội dung Điều 2 đó, không đề cập đến việc giải quyết cho gia đình ông Đào Tiến Thạch, bà Đào Thị Phú (là con bà Nguyễn Thị Chi). Mặt khác, ông Chiến cũng là hàng thừa kế thứ nhất đối với phần đất ao của cụ Dậu để lại như ông Chỉnh. Vậy mà, ông Chiến lại không được xem xét cấp Giấy chứng nhận một phần đất ao là không đúng quy định về thừa kế, trong khi ông Thạch, bà Phú là người không có giấy tờ chứng minh về quyền quản lý, sử dụng đất ao, cũng như ông Thạch, bà Phú chưa từng sử dụng phần đất ao này thì lại được UBND huyện Gia Lâm thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Thứ hai, gia đình ông Chiến, ông Chỉnh hoàn toàn đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất ao số 55, tờ bản đồ số 15 với diện tích 244m² tại Bản đồ địa chính năm 1993 và sổ lập kèm theo

Căn cứ Báo cáo 85/BC-UB của UBND xã Ninh Hiệp, Kết luận số 02/KL-TTr của Thanh tra huyện Gia Lâm thì một phần diện tích đất bị thu hồi theo Quyết định số 63/QĐ-UB là được Nhà nước chia theo chính sách cải cách ruộng đất cho ông Nguyễn Văn Dậu (là bố đẻ ông Chiến, ông Chỉnh) và được gia đình ông Dậu sử dụng ổn định từ năm 1956 đến này.

Căn cứ Điều 4 Nghị định 30-HĐBT năm 1989 thi hành Luật Đất đai quy định: “Người đang sử dụng đất hợp pháp là người được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; người có tên trong sổ địa chính”. Căn cứ khoản 1 mục II Quyết định 201-QĐ/ĐKTK năm 1989 quy định: “Bản đồ và sổ địa chính phải phản ánh đúng vị trí, hình thể thửa đất; diện tích, loại hạng đất, chủ sử dụng trên từng thửa đất tại thời điểm cấp giấy chứng nhận”. Trong khi đó, tại Bản đồ địa chính năm 1984, Bản đồ địa chính năm 1993 và sổ lập kèm theo đã thể hiện người đăng ký một phần đất ao có tên ông Nguyễn Văn Chỉnh, mà không có tên của gia đình ông Thạch, bà Phú.

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 100 Luật đất đai 2013 quy định về việc hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất: “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15 tháng 10 năm 1993”.

Như vậy, dựa vào quy định tại điểm b khoản 1 Điều 100 Luật đất đai 2013 và bản đồ địa chính năm 1984, năm 1993 thì gia đình ông Chiến, ông Chỉnh hoàn toàn đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất ao số 55, tờ bản đồ số 15 với diện tích 244m² tại Bản đồ địa chính năm 1993 và sổ lập kèm theo.

Thứ ba, gia đình ông Thạch, bà Phú không có căn cứ chứng minh về quyền quản lý, sử dụng một phần đất ao Chiến Thắng

Như đã phân tích ở phần trên thì gia đình ông Chiến, ông Chỉnh hoàn toàn đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất ao số 55, tờ bản đồ số 15 với diện tích 244m² tại Bản đồ địa chính năm 1993 và sổ lập kèm theo.

Trong khi đó, gia đình ông Đào Tiến Thạch, bà Đào Thị Phú không có căn cứ, cơ sở chứng minh về quyền quản lý, sử dụng một phần diện tích đất ao Chiến Thắng, cụ thể gia đình ông Thạch, bà Phú:

- Không thuộc diện được chia đất ao trong thời kỳ cải cách ruộng đất năm 1956.

- Không có tên trong Sổ địa chính, sổ mục kê qua các thời kỳ, không có biên lai thuế nhà, đất đối với một phần đất ao này.

- Không có giấy tờ về việc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng phần đất ao của cụ Lựu hay cụ Ve. Mặc dù, trong các đơn thư của cụ Chi gửi cơ quan có thẩm quyền đều thể hiện gia đình cụ có quyền sử dụng đối với một phần đất ao của ông Lựu. Trong khi đó, cụ Lựu luôn khẳng định cụ không ủy quyền cho cụ Ve hay không chuyển nhượng cho bất cứ ai đối với một phần thửa đất ao này. Bên cạch đó, gia đình cụ Chi lại không có bất cứ tài liệu nào thể hiện việc gia đình cụ nhận quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất ao đó, chưa nói đến việc nhận chuyển nhượng có hợp pháp hay không, cũng như ranh giới, diện tích đất ao được nhận chuyển nhượng không được xác định.

Thậm chí, trong một số tài liệu mà gia đình cụ Chi cung cấp tại Tòa án cấp sơ thẩm là có sự mâu thuẫn về việc mua bán, đổi đất đối với phần đất ao của cụ Lựu, cụ thể là: Giấy giao kèo đổi nhà đất ở giữa gia đình ông Nguyễn Bá Dũng, bà Đào Thị Phú (là con rể cụ Chi) với gia đình cụ Nghi – cụ Rượu vào ngày 07/4/1970, theo đó gia đình cụ Nghi có một phần ao chung với 03 gia đình và đã đổi cho gia đình ông Dũng. Trong khi đó, tại các đơn xin giải quyết đất ao của gia đình cụ Chi đều khẳng định 1/3 phần đất ao chung là được gia đình cụ nhận chuyển nhượng của cụ Ve vào năm 1969. Rõ ràng việc khai nhận về nguồn gốc sử dụng một phần đất ao của gia đình cụ Chi có sự mẫu thuẫn, không biết là một phần đất đó được nhận chuyển nhượng chính xác là từ ai, tại vị trí nào, diện tích bao nhiêu? Chưa kể cụ Nghi –cụ Rượu và cụ Ve đều không có quyền sử dụng đối với diện tích phần đất ao đó.

Gia đình ông Thạch, bà Phú chưa bao giờ sử dụng phần diện tích đất ao này – điều này được khẳng định tại bản án sơ thẩm số 16/2018/HCST ngày 23/3/2018 của TAND thành phố Hà Nội. Cũng như chưa từng được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền công nhận về việc đang sử dụng đất ao đó - điều này được thể hiện tại Bản đồ địa chính năm 1984 và Bản đồ địa chính năm 1993, cụ thể tại 02 bản đồ này chỉ thể hiện gia đình ông Chiến, ông Chỉnh và gia đình ông Nguyễn Ngọc Bình là người được đăng ký tên trên sổ địa chính đối với thửa đất ao qua các thời kỳ, trong khi đó gia đình ông Lựu cũng cụ Ve hay cụ Chi đều không có tên đăng ký trên bản đồ địa chính về quyền sử dụng phần đất ao đó. Căn cứ Điều 4 Nghị định 30-HĐBT năm 1989 thi hành Luật Đất đai quy định: “Người đang sử dụng đất hợp pháp là người được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; người có tên trong sổ địa chính”. Như vậy, dựa vào căn cứ này cho thấy gia đình ông Thạch, bà Phú chưa bao giờ sử dụng đất ao này, vì thế mà cơ quan Nhà nước đã không công nhận quyền sử dụng đất ao cho họ là có căn cứ, đúng quy định.

UBND huyện Gia Lâm căn cứ vào việc UBND xã Ninh Hiệp đã thực hiện chia/giao đất theo bản vẽ năm 1990 cho các hộ gia đình để công nhận quyền quản lý, sử dụng một phần đất ao cho gia đình cụ Chi là không có căn cứ, bởi: UBND xã Ninh Hiệp đã căn cứ vào đơn đề nghị của 03 gia đình (ông Chỉnh, cụ Chi và ông Sửu) từ năm 1990 để chia đất ao làm ba phần, tuy nhiên gia đình ông Chiến, ông Chỉnh và gia đình ông Sửu đều khẳng định là không viết đơn đề nghị chia đất này.

Đồng thời, UBND xã Ninh Hiệp không cung cấp được đơn đề nghị này để đối chiếu chứng minh - điều này đã được thể hiện tại Biên bản làm việc giữa đại diện Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội với ông Nguyễn Văn Vĩnh - Phó chủ tịch UBND xã Ninh Hiệp ngày 05/10/2018. Hơn nữa, việc chia đất của UBND xã Ninh Hiệp là không đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục chia đất theo quy định.

Như vậy, việc UBND huyện Gia Lâm ban hành Quyết định 63/QĐ-UB để thu hồi đất ao của gia đình cụ Chi và Quyết định 8643/QĐ-UBND điều chỉnh Điều 2 Quyết định 63/QĐ-UBND hướng dẫn thực hiện đăng ký đất đai về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ao cho gia đình ông Thạch, bà Phú là không đúng pháp luật.

Hiện nay vụ án đang được TAND cấp cao tại Hà Nội thu lý, giải quyết theo thủ tục phúc thẩm và ông Chiến, ông Chỉnh cho biết họ đang rất hồi hộp chờ phán quyết khách quan, công bằng của TAND cấp cao tại Hà Nội vào 14h ngày 15/11/2018.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc!

Anh Thế