Góc nhìn pháp lý vụ ô tô đâm chết người đi bộ trên cao tốc

Đã có nhiều vụ tai nạn xảy ra mà nguyên nhân do người đi bộ không tuân thủ Luật Giao thông đường bộ, qua đường không đúng nơi quy định hoặc đi vào đường cao tốc làm người điều khiển phương tiện khác không xử lý kịp, dẫn đến va chạm trực tiếp với người đi bộ hoặc do tránh người đi bộ mà gây ra va chạm hoặc tai nạn giao thông với các phương tiện khác.

Ngày 16/7, Cục CSGT (Bộ Công an) cho biết, đơn vị đang phối hợp với Công an huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) điều tra vụ tai nạn giao thông làm một người chết tại Km78+700, trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Cảnh sát cũng truy tìm tài xế ô tô tải mang BKS 21C-073.58.

Theo đó, vào lúc 13h57 ngày 16/7, tại Km78+700 cao tốc Nội Bài - Lào Cai (địa phận huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ) ô tô tải loại 3,2 tấn (BKS 21C- 073.58, chạy chiều Lào Cai đi Hà Nội) đã đâm vào chị Nguyễn Thị Thanh N. (SN 1979, ở tỉnh Phú Thọ) đi bộ trên đường cao tốc. Nạn nhân tử vong tại chỗ.

Theo Cục CSGT, sau khi gây tai nạn, tài xế ô tô mang BKS 21C -073.58 đã rời khỏi hiện trường.

Qua theo dõi vụ việc, có ý kiến cho rằng trường hợp này lái xe vô can vì đây là đường cao tốc, người đi bộ không được phép đi vào, nếu nạn nhân không chết thậm chí còn phải bồi thường tổn thất hư hại cho ô tô. Tuy nhiên đại đa số độc giả sau khi xem clip lại mong cơ quan công an sớm tìm ra người lái xe tải và xử lý nghiêm hành vi cố tình gây tai nạn rồi bỏ trốn. 

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Quách Thành Lực, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết cơ quan chức năng sẽ xác định lỗi của cả 2 bên.

"Nạn nhân đi bộ vào đường cao tốc là vi phạm pháp luật. Nếu trong quá trình điều tra cho thấy người này vào đường cao tốc đột ngột, ở góc khuất, tầm quan sát hạn chế khiến tài xế ô tô không phát hiện ra, không kịp xử lý thì tài xế ô tô không có lỗi, kể cả hậu quả vụ tai nạn làm chết người", luật sư Lực cho biết.

Với trường hợp này, tài xế ô tô không phải chịu trách nhiệm hình sự, cũng không phải bồi thường thiệt hại dân sự. Tình huống này được xác định là "sự kiện bất ngờ", là trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự và cũng là trường hợp xác định lỗi hoàn toàn thuộc về nạn nhân nên người điều khiển xe cơ giới không phải bồi thường thiệt hại.

Trong trường hợp người lái xe ô tô chạy quá tốc độ, không làm chủ tốc độ hoặc thiếu chú ý quan sát dẫn đến không kịp thời phát hiện người đi bộ; hoặc khi phát hiện người đi bộ băng qua đường thì cũng chủ quan không xử lý tình huống bằng cách giảm tốc độ và có thể chuyển hướng để tránh vụ tai nạn thì cũng có thể xác định lỗi của người điều khiển xe ô tô.

Gây tai nạn rồi bỏ trốn bị xử phạt thế nào?

Tại Khoản 17 Điều 8 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định: Nghiêm cấm bỏ trốn sau khi gây tai nạn để trốn tránh trách nhiệm. Trong trường hợp này, cơ quan công an sẽ điều tra để từ đó có thể ra quyết định xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự với tài xế ô tô tải mang BKS 21C-073.58.

Về xử phạt hành chính, tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về các mức xử phạt người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm quy tắc tham gia giao thông như sau:

Đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô: Căn cứ tại điểm b khoản 8 Điều 5 quy định: Phạt tiền từ 16-18 triệu đồng đối với người điều khiển xe gây tai nạn giao thông không dừng lại, không giữ nguyên hiện trường, bỏ trốn không đến trình báo với cơ quan có thẩm quyền, không tham gia cấp cứu người bị nạn.

Ngoài ra, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 05-07 tháng.

Trường hợp phải chịu trách nhiệm hình sự, tài xế gây tai nạn giao thông rồi bỏ trốn khỏi hiện trường có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 72 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 với khung hình phạt tù từ 3 - 10 năm. Ngoài ra, Điều 585, Điều 590 và Điều 601 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người điều khiển xe gây tai nạn không dừng lại phải bồi thường thiệt hại về tài sản, sức khỏe và tính mạng cho người bị tai nạn.