Gỗ lậu "lộng hành" trên vùng biên giới: "Con voi chui lọt lỗ kim"!

Gỗ lậu “lộng hành” trên vùng biên

Khoảng tháng 10/2016, Tổ công tác Đồn Biên phòng Ia Chía (719) đã phát hiện và bắt quả tang 05 xe ô tô tải vận chuyển gỗ trái phép trên địa bàn xã biên giới Ia Chía (huyện Ia Grai, Gia Lai). Khi bị phát hiện, các đối tượng  đã hung hãn chống đối để cướp lại 5 xe tải gỗ lậu “khủng” với khối lượng 111,298 m3 ngay trước mặt cơ quan chức năng.

Khi cướp lại được 3 xe gỗ lậu, các đối tượng điều khiển chạy vào các ngã rẽ trong vườn cao su để tránh lực lượng chức năng. Ngay sau đó, lực huyện Ia Grai đã phối hợp cùng các đồn biên phòng Ia Chía, Đồn Ia O và Đồn Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh và đã bắt lại được cả 3 xe bỏ chạy. Tất cả những xe chở gỗ đều không có biển số; số khung, số máy đều bị đục phá.

Tỉnh Gia Lai nhận định, gỗ lậu từ Campuchia về Kon Tum qua Gia Lai bằng con đường từ xã Ia Tơi (huyện Ia H’Drai, Kon Tum). Vì xã Ia O (huyện Ia Grai, Gia Lai) giáp ranh xã Ia Tơi. Ngược lại, tỉnh Kon Tum cho rằng, gỗ từ Campuchia xuôi thẳng về tỉnh Gia Lai, chứ không đi qua Kon Tum (!).

Vào thời điểm đó, Công an H.Ia Grai đã khởi tố vụ án vi phạm các quy định về bảo vệ phát triển rừng, nhưng do không bắt được nghi can, nên sau đó ra quyết định đình chỉ vụ án. Vụ án cũng rơi vào ngõ cụt… từ năm 2016 cho đến nay. Vụ án này đã khiến dư luận rất bức xúc khi một vụ vận chuyển gỗ lậu “khủng” trên vùng biên 2 tỉnh Gia Lai – Kon Tum nhưng lực lượng không đưa được các đối tượng ra xử lý.

“Con voi chui lọt lỗ kim”

Vụ án tưởng chừng như bị “đắp chiếu” và dần rơi vào quên lãng nhưng vào tháng 4/2019, lực lượng Bộ Công an đã phát hiện một sòng bạc khủng tại xã Hà Bầu (huyện Đăk Đoa, Gia Lai). Tại đây, lực lượng Bộ Công an đã bắt đối tượng cầm đầu là Nguyễn Mạnh Hùng (biệt danh Hùng sida) cùng 130 con bạc khác đang say sưa sát phạt, di lý về TPHCM điều tra mở rộng. Hùng “sida” và 96 đối tượng bị khởi tố về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và “Đánh bạc”.

Mở rộng vụ án, Bộ Công an phát hiện Nguyễn Mạnh Hùng chính là đối tượng cầm đầu, chỉ huy đàn em cướp gỗ trong vụ án 5 xe gỗ vào ngày 6/10/2016 ở xã Ia Chía (huyện Ia Grai, Gia Lai). Từ đó, Bộ Công an khởi tố Nguyễn Mạnh Hùng thêm tội danh “Vi phạm các quy định khai thác và bảo vệ rừng”. Đồng thời, khởi tố thêm 9 đối tượng khác có liên quan trong vụ án cướp gỗ này. Mở rộng điều tra, Cơ quan công an đã phát hiện ra việc “tiếp tay”, buông lỏng quản lý của một số cán bộ để cho đoàn gỗ lậu “vượt chốt” giữa hai tỉnh Gia Lai – Kon Tum.

Qua cáo trạng của Viện KSND tỉnh Gia Lai được biết, đối tượng Nguyễn Mạnh Hùng đã cầm đầu để vận hành đường dây gỗ lậu từ các xã Ia Dal, Ia Tơi (huyện Ia H’drai, Kon Tum) để đưa về Gia Lai tiêu thụ. Trên đường đi, đối tượng đã “lót tay” để cho xe gỗ dễ chui lọt. Cụ thể, lợi dụng quan hệ, Hùng đã “móc nối” với các đối tượng để dẫn cho đoàn xe gỗ lậu đi từ trong các vùng biên giới qua mặt các trạm chốt của lực lượng chức năng. Mỗi xe đi lọt, Hùng trả cho các đối tượng “cò” khoảng từ 2- 4 triệu đồng.

Khoảng 23h ngày 5/10/2016, đoàn xe gỗ lậu đã bắt đầu xuất phát từ xã Ia Dal qua các trục đường biên giới Kon Tum để hướng huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai. Khi đoàn xe đi qua Trạm liên ngành khu vực thủy điện Sê San (thuộc huyện Ia H’Drai, tỉnh Kon Tum) thì chốt barie đã mở sẵn nên các xe đi qua và đi về hướng huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai. Khoảng 1h30 phút ngày 6/10, đoàn xe ô tô chở gỗ nói trên đi đến làng Kom Ngó, xã Ia Chía, huyện Ia Grai thì bị lực lượng tuần tra Đồn Biên phòng Ia Chía, Công an xã Ia Chía kiểm tra, bắt giữ 5 xe ô tô tải.

Ai “chống lưng” cho gỗ lậu qua chốt kiểm tra (?)

Khi đoàn xe gỗ lậu bị bắt, Hùng đã đi xe ô tô bán tải đến hiện trường và gặp các đồng chí Phan Văn Hùng, Lê Văn Lưu thuộc Tổ công tác Bộ đội Biên phòng  và đồng chí Siu Tin - Bí thư Đảng ủy xã Ia Chía để xin cho các xe đi qua nhưng không được giải quyết. Lúc này, Hùng đã nói đồng bọn lên xe bỏ chạy. Tuy nhiên lực lượng chức năng tại hiện trường đã ngăn chặn bắt giữ các phương tiện cùng gỗ tang vật. Đến năm 2019, khi Hùng bị bắt giữ trong vụ đánh bạc quy mô lớn và bị khởi tố thêm tội danh "Vi phạm các quy định khai thác và bảo vệ rừng" mà năm 2016 bị "đắp chiếu". Cùng lúc này, nhiều đối tượng mới ra đầu thú tại cơ quan công an và khai nhận toàn bộ sự việc.

Ngày 21/5/2020 TAND tỉnh Gia Lai đã mở phiên tòa sơ thẩm và tuyên án đối tượng Nguyễn Mạnh Hùng 4 năm 6 tháng; Nguyễn Hữu Thuộc (SN 1981, phường Ia Kring, thành phố Pleiku) 5 năm 6 tháng; Nguyễn Mạnh Tuấn (SN 1981, thị trấn Ia Kha, huyện Ia Grai, Gia Lai) 5 năm; Đào Đình Kha (SN 1979, phường Yên Thế, thành phố Pleiku) 4 năm tù; Đinh Lê Lai (SN 1984, phường Thống Nhất, thành phố Pleiku) 3 năm 6 tháng; các bị cáo Lê Trung Nguyên (SN 1984, huyện Chư Pưh, Gia Lai), Nguyễn Minh Đức (SN 1980, thành phố Pleiku), Lê Minh Đức (SN 1986, huyện Chư Păh, Gia Lai), Hoàng Minh Hiếu (SN 1981, huyện Ia Grai, Gia Lai) đều bị phạt 2 năm 6 tháng; Dương Thiếu Hạ (SN 1988, Bình Định) 2 năm.

Quá trình điều tra và căn cứ lời khai của các đối tượng xác định, khi còn giữ chức vụ Trưởng Công an xã Ia Chía, huyện Ia Grai thì ông Rơ Mah Hơnh đã nhận tiền của Nguyễn Hữu Thuộc (đồi tượng cò) hai lần, mỗi lần là 1.000.000 đồng để không kiểm tra, bắt giữ các xe chở gỗ trái phép đi qua địa bàn quản lý. Vào tối ngày 05/6/2016, Nguyễn Hữu Thuộc liên hệ với ông Hơnh để xin cho 03 xe chở gỗ trái phép đi qua và được anh Hơnh đồng ý. Tuy nhiên do đoàn xe bị phát hiện và bắt giữ nên anh Hơnh không được Thuộc trả tiền. Hành vi của Rơ Mah Hơnh có dấu hiệu của tội “Nhận hối lộ”. Ngoài lời khai của Hơnh và Thuộc thì không có các chứng cứ khác để chứng minh Rơ Mah Hơnh đã nhận chính xác bao nhiêu tiền nên không xác định được định lượng. Do đó, không đủ căn cứ để xử lý hình sự đối với ông Rơ Mah Hơnh. UBND huyện Ia Grai đã ban hành văn bản xã Ia Chía xem xét, kỷ luật ông Rơ Mah Hơnh vì hành vi “tiếp tay” trong vụ vận chuyển gỗ lậu trên.

Các cán bộ có liên quan đến việc để các xe gỗ qua chốt, gồm: Trần Văn Tuyến (nguyên là hạt phó Hạt kiểm lâm Ia H’Drai - chốt trưởng, hiện nay là hạt phó Hạt kiểm lâm huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum); Thao Văn Tăng (cán bộ Công an huyện Ia H’Drai - nguyên là chốt phó); Nguyễn Mạnh Thành (hiện nay là cán bộ Hạt kiểm lâm huyện Kon Plong, Kon Tum), Nguyễn Hữu Thược (hiện nay là cán bộ Hạt kiểm lâm huyện Sa Thầy, Kon Tum); Mai Viết Hà, Võ Tấn Hạnh (nguyên là dân quân xã Ia Tơi, huyện Ia H’Drai). Những người này khai, trong ca trực không phát hiện các xe chở gỗ trái phép và không nhớ rõ mình thuộc ca trực nào.

Đối với dấu hiệu có liên quan của các Đồn Biên phòng 703, 711, 715, 719 thuộc lực lượng Bộ đội biên phòng 2 tỉnh Gia Lai, Kon Tum khi để xe gỗ qua khu vực kiểm soát, CQCSĐT Công an tỉnh Gia Lai đã chuyển hồ sơ cho Cơ quan Điều tra Hình sự Bộ đội Biên phòng để điều tra, xác minh theo quy định. Đối với trách nhiệm trong công tác bảo vệ hiện trường, khi để các đối tượng tiếp cận đục số khung, số máy, tháo biển số nhưng cán bộ không phát hiện được gây khó khăn cho công tác điều tra và thu thập chứng cứ, CQCSĐT cũng chuyển hồ sơ đến Cơ quan Điều tra Hình sự Bộ đội Biên phòng vì một số cán bộ của lực lượng Bộ đội Biên phòng có dấu hiệu vi phạm. 

Phạm Hoàng