Gia đình mẹ góa, con côi đâm đơn khởi kiện đòi quyền sử dụng đất

Mảnh đất 323,64 m² tại thửa số 93, tờ bản đồ số 14 ở thôn Đồng Quan, xã Trung Lương, huyện Bình Lục đứng tên sở hữu và sử dụng của ông Văn Tiến Việt (chồng bà Xuyến). Mảnh đất này có nguồn gốc do ông Văn Tiến Việt mua của ông Văn Trọng Tấn vào năm 1994 (162,57m²) và năm 1995 (60,63m²); năm 1997, UBND xã Trung Lương lại cấp thêm 100,44m² cho gia đình ông Văn Tiến Việt (ông Việt đã nộp số tiền 1,5 triệu đồng đồng vào ngân sách). Việc mua bán đứng tên ông Văn Trọng Kim (bố ông Việt), nhưng người trả tiền là ông Văn Tiến Việt (có xác nhận của người bán là Văn Trọng Tấn).

Từ khi nhận chuyển nhượng gia đình ông Văn Tiến Việt đã xây nhà, công trình phụ, trồng cây ăn quả, sử dụng ổn định hàng chục năm. Hồ sơ lưu tại UBND xã Trung Lương cho thấy, các giấy địa chính tại xã đều đứng tên ông Văn Tiến Việt, bao gồm: Trích lục sổ mục kê đất đai gốc; Trích lục bản đồ địa chính gốc năm 1998; Biên bản xác định mốc giới ngày 20/4/1998 tại thửa đất số 93, tờ bản đồ số 14.

Sau đó, vụ việc được UBND huyện Bình Lục và UBND tỉnh Hà Nam giải quyết bằng các quyết định hành chính. Ngày 7/12/2011, UBND huyện Bình Lục ban hành Quyết định số 8104/QĐ-UBND về việc giải quyết tranh chấp đất đai giữa bà Trần Thị Ngọc Xuyến với bà Đoàn Thị Chẩm, với nội dung cơ bản: Công nhận quyền sử dụng đất hợp pháp của hộ ông Văn Trọng Kim, vợ là bà Đoàn Thị Chẩm, diện tích 323,6m² tại thửa đất số 93, tờ bản đồ số 14, bản đồ hiện trạng xã Trung Lương đo đạc năm 1998...

Ngày 16/11/2012, UBND tỉnh Hà Nam ra Quyết định số 1539/QĐ-UBND, với nội dung kết luận: “Diện tích 323,52 m² thuộc thửa đất 93, tờ 14 bản đồ hiện trạng năm 1998 và thực tế sử dụng đất tại Biên bản xác định mốc giới ngày 20/4/1998 thuộc quyền sử dụng của hộ bà Đoàn Thị Chẩm (người được ông Bắc ủy quyền). Bản đồ hiện trạng mang tên ông Văn Tiến Việt không khẳng định cơ sở pháp lý thuộc quyền sử dụng của vợ chồng bà Xuyến…”.

Việc giải quyết cũng không xem xét đến nguồn gốc đất thể hiện trong các tài liệu liên quan đến thửa đất. Cụ thể, tất cả các giấy tờ, hồ sơ lưu tại do UBND xã Trung Lương đối với thửa đất nêu trên đều mang tên ông Văn Tiến Việt bao gồm: Trích lục sổ mục kê đất đai gốc; Trích lục bản đồ địa chính gốc năm 1998; Biên bản xác định mốc giới ngày 20/4/1998 tại thửa đất số 93, tờ bản đồ số 14; Giấy xác nhận của ông Văn Trọng Tấn về việc bán đất cho ông Văn Tiến Việt, xác nhận việc ông Việt trả tiền cho ông Tấn.

Theo quy định tại Điều 136 - Luật Đất đai năm 2003 quy định về thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai như sau: “Tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn mà một bên hoặc các bên đương sự không nhất trí thì được giải quyết như sau: 1, Tranh chấp về quyền sử dụng đất mà đương sự có Giấy chứng nhận QSDĐ hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do TAND giải quyết.

Bên cạnh đó, tại điểm b, Khoản 1, Điều 50, Luật Đất đai năm 2003 quy định: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định, được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận không có tranh chấp mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ và không phải nộp tiền sử dụng đất: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, hoặc có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính…

Như vậy, việc UBND tỉnh Hà Nam giải quyết vụ việc tranh chấp đất đai đã có giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều 136, trên đất có tài sản là bất động sản, công trình, vật kiến trúc, cây lâu năm được gia đình bà Xuyến xây dựng, tạo lập bằng các quyết định hành chính là trái quy định của pháp luật, các quyết định hành chính sai thẩm quyền thì đương nhiên không có giá trị pháp luật.

Trong vụ việc còn có 1 đương sự là người có nghĩa vụ liên quan định cư tại Cộng hòa liên bang Đức. Tuy nhiên, cơ quan hành chính lại chấp nhận Giấy ủy quyền không được hợp pháp hóa Lãnh sự theo quy định của pháp luật.

Từ những nhận định trên, Luật sư Lê Văn Thiệp cho rằng UBND tỉnh Hà Nam và huyện Bình Lục cần hủy bỏ các quyết định hành chính trái thẩm quyền liên quan đến QSDĐ, cùng tài sản gắn liền với đất của gia đình bà Xuyến. Đồng thời, ông Thiệp cũng kiến nghị TAND tỉnh Hà Nam sớm thụ lý vụ án “Đòi tài sản là Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, bồi thường thiệt hại” do bà Trần Thị Ngọc Xuyến làm nguyên đơn.

Liên quan đến vụ việc này, sau khi bài viết “Gạt bỏ chứng cứ pháp lý, một gia đình mất đất oan khuất” đăng tải, bà Đoàn Thị Chẩm đã ủy quyền cho ông Văn Tuấn Anh đại diện cung cung cấp một số tài liên quan đến mảnh đất đang tranh chấp. Làm việc với PV Dân trí, ông Văn Tuấn Anh viện dẫn 2 Quyết định giải quyết khiếu nại của UBND tỉnh Hà Nam và huyện Bình Lục, đây cũng là những quyết định đang bị bà Xuyến “tố” ban hành trái thẩm quyền. Theo quy định pháp luật, những vụ tranh chấp đất đai phức tạp sẽ do Tòa án xem xét và đưa ra phán quyết, quyết định của Tòa án được xem là có giá trị pháp lý cao nhất trong trường hợp này.

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên.

Vũ Văn Tiến - Ngọc Cương