Đi sửa máy tính để học online có được coi là việc cấp thiết khi giãn cách?

Luật sư Quách Thành Lực (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) trả lời:

Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định: "Yêu cầu mọi người dân ở tại nhà, chỉ ra ngoài trong trường hợp thật sự cần thiết như mua lương thực, thực phẩm, thuốc men, cấp cứu; làm việc tại nhà máy, cơ sở sản xuất, cơ sở kinh doanh dịch vụ, hàng hóa thiết yếu không bị đóng cửa, dừng hoạt động và các trường hợp khẩn cấp khác; thực hiện nghiêm việc giữ khoảng cách tối thiểu 2m khi giao tiếp; không tập trung quá 2 người ngoài phạm vi công sở, trường học, bệnh viện và tại nơi công cộng".

Theo quy định trên, nhu cầu thực sự cần thiết được liệt kê giống với nhu cầu sinh tồn nhiều hơn.

Văn bản số 2601/VPCP-KGVX V/v thực hiện Chỉ thị số 16/CT-TTg về phòng, chống dịch Covid-19 của Văn phòng chính phủ quy định: "Nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cộng đồng, yêu cầu người dân ở nhà, hạn chế tối đa ra ngoài, trừ các trường hợp thật sự cần thiết: a) Mua lương thực, thực phẩm, dược phẩm và hàng hóa, dịch vụ thiết yếu khác". Đến văn bản này thì đối tượng được ra ngoài đã mở rộng hơn.

Khái niệm "hàng hóa thiết yếu" được quy định tại điều 4.3, Luật Giá: "Hàng hóa, dịch vụ thiết yếu là những hàng hóa, dịch vụ không thể thiếu cho sản xuất, đời sống, quốc phòng, an ninh, bao gồm: nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, dịch vụ chính phục vụ sản xuất, lưu thông; sản phẩm đáp ứng nhu cầu cơ bản của con người và quốc phòng, an ninh.

Theo quy định nêu trên, để đi đến khẳng định bạn có được đi ra ngoài mua/sửa máy tính cho con hay không thì phải làm rõ máy tính đáp ứng nhu cầu học tập của con bạn có phải là hàng hóa thiết yếu không.

Chúng ta cần chỉ rõ các yếu tố gồm: Học tập theo quy định pháp luật hiện hành có phải là nhu cầu cơ bản của học sinh hay không? Máy tính có phải là vật dụng kết nối học tập không thể thiếu hoặc không thể thay thế hay không? Học tập theo quy định pháp luật hiện hành có phải là nhu cầu cơ bản của học sinh hay không?

Hiện nay, trong hệ thống văn bản quy phạm của nước ta không có văn bản nào giải thích thế nào là nhu cầu cơ bản của con người nên việc cần dựa trên những quy định tương tự trong pháp luật hiện nay và kết hợp với những học thuyết như học thuyết về tháp nhu cầu Maslow để làm sáng tỏ.

Hiến pháp năm 2013, điều 39 quy định: "Công dân có quyền và nghĩa vụ học tập". Luật trẻ em quy định: "Trẻ em có quyền được giáo dục, học tập để phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng của bản thân" (điều 16 Luật trẻ em). Học thuyết về tháp nhu cầu Maslow, nhận thức được xác định là một trong các nhu cầu cơ bản của con người.

Như quy định trên đây ta có thể xác định được rằng với trẻ em học tập là nhu cầu cơ bản.

Máy tính có phải là vật dụng kết nối học tập không thể thiếu hoặc không thể thay thế hay không?

Trong bối cảnh giãn cách như hiện nay, việc học tập của các em học sinh hoàn toàn phải học trực tuyến thông qua máy tính cá nhân. Nếu tại gia đình bạn không còn máy tính cá nhân nào khác để thay thế phục vụ cho nhu cầu cơ bản học tập của trẻ em thì có thể xác định máy tính là vật dụng không thể thiếu, sản phẩm đáp ứng nhu cầu cơ bản của con người.

Từ đó việc bạn đi ra ngoài sửa máy tính để cho con học online là nhu cầu thiết yếu.

Tuy nhiên trong bối cảnh hiện nay, xét trong hoàn cảnh của bạn thì đi sửa máy tính là nhu cầu thiết yếu nhưng xét trong bối cảnh chung thì cửa hàng sửa máy tính lại không phải là dịch vụ thiết yếu. Bạn có thể ra ngoài nhưng bạn không tìm được nơi sửa máy tính nào còn hoạt động trong thời điểm này.