Bồi thường rẻ mạt, UBND TP. Bắc Giang bị kiện ra tòa

Báo Dân trí nhận được đơn khiếu nại của ông Vũ Mạnh Hùng, trú tại tổ 1, phường Thọ Xương, TP. Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang phản ánh: Năm 2000, vợ chồng ông Hùng được bố mẹ cho mảnh đất có tổng diện tích là 824,1 m2 gồm các thửa 132, 140, 141 có nguồn gốc sử dụng trước năm 1993.

Kể từ thời điểm năm 2000 đến nay vợ chồng ông Hùng vẫn làm ăn sinh sống và có hộ khẩu thường trú, ở ổn định lâu dài không có tranh chấp khiếu kiện với ai. Trong quá trình sử dụng đất vợ chồng ông Hùng luôn chấp hành đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế nhà, đất đối với nhà nước từ năm 1993 đến nay (có biên lai thu thuế nhà, đất từ năm 1993 đến năm 2010).

Thực hiện Dự án đầu tư xây dựng mở rộng Nhà máy Phân đạm Hà Bắc theo Quyết định số 212/QĐ-HCVN ngày 19/03/2008 của Tổng Công ty hoá chất Việt Nam và Quyết định số 427/QĐ-HCVN ngày 20/10/2009 thay thế Quyết định số 212 về phê duyệt điều chỉnh Dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo- mở rộng Nhà máy phân đạm Hà Bắc. Ngày 20/03/2012, UBND TP. Bắc Giang ban hành Quyết định thu hồi đất số 623/QĐ-UBND thu hồi 23.333,3m2 đất (đợt 7) của 92 hộ gia đình, cá nhân trong đó có hộ gia đình ông Hùng bị thu hồi gồm các thửa đất sau:

Thửa đất số 132, diện tích; 196,4 m2 (Nguồn gốc đất vườn (trồng cây lâu năm) ao sử dụng trước ngày 15/10/1993, làm nhà ở năm 2008; Thửa đất số 140, diện tích; 312,4 m2 (Nguồn gốc đất công ích của phường, không bồi thường về đất); Thửa đất số 141, diện tích; 315,3 m2 (Nguồn gốc đất nuôi trồng thuỷ sản sử dụng trước ngày 15/10/1993). Tổng diện tích đất bị thu hồi theo Quyết định 623 là: 824,1 m2

Ngày 22/6/2012, UBND TP. Bắc Giang ra Quyết định số 1642/QĐ-UBND về phê duyệt điều chỉnh, bổ sung kinh phí bồi thường hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, theo quyết định này hộ gia đình ông Hùng được bồi thường, hỗ trợ 203.221.900 đồng.

Không bố trí tái định cư

Thực tế, hộ gia đình ông Hùng đã sử dụng đất ổn định trước năm 1993 và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế với Nhà nước thể hiện biên lai thu thuế nhà, đất từ năm 1992 đến nay không có tranh chấp khiếu kiện. Năm 2000, vợ chồng ông Hùng dựng căn nhà ở cấp 4 trên thửa đất số 132 diện tích 196,4m2. Ngày 27/10/2003, gia đình ông Hùng được Công an thị xã Bắc Giang (nay là Công an TP. Bắc Giang) đăng ký hộ khẩu thường trú tại thửa đất 132 địa chỉ cụm I, phường Thọ Xương, TP. Bắc Giang. Ngày 11/5/2002, gia đình ông Hùng ký Hợp đồng mua bán điện sinh hoạt với Công ty Điện lực I; ký hợp đồng nước sinh hoạt với  Công ty TNHH một thành viên cấp thoát nước Bắc Giang ở cùng một địa chỉ trên.

Như vậy, trước thời điểm có Thông báo về chủ trương thu hồi đất số 119/TB-UBND ngày 06/09/2007 của UBND TP. Bắc Giang, trên thửa đất số 132 gia đình ông Hùng vẫn đang sinh sống, ở ổn định lâu dài trên mảnh đất này, có đăng ký hộ khẩu thường trú do Công an TP. Bắc Giang cấp. Vì vậy khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện Dự án đầu tư, xây dựng cải tạo mở rộng Nhà máy phân đạm Hà Bắc gia đình ông Hùng phải di chuyển chỗ ở do bị thu hồi toàn bộ diện tích đất, không còn chỗ ở nào khác. UBND TP Bắc Giang, Hội đồng bồi thường, GPMB thành phố phải bố trí cho hộ gia đình tôi suất tái định cư.

Vi phạm luật đất đai

Ngày 23/7, trao đổi với PV Dân trí, ông Hùng cho biết: Quyết định số 1642 của UBND TP. Bắc Giang cho rằng thửa đất số 140 có diện tích 312,4 m2 đất nuôi trồng trồng thuỷ sản là đất công ích không được bồi thường về đất và tài sản trên đất là không có căn cứ vì các lý do sau:

Thửa đất số 140 có nguồn gốc trước năm 1993 do bố mẹ ông Hùng khai hoang phục hoá để cải thiện kinh tế gia đình, sau khi đất được cải tạo, gia đình ông Hùng đào ao nuôi trồng thuỷ sản, sử dụng ổn định lâu dài không có tranh chấp.

Kể từ Luật Đất đai 1993 (có hiệu lực từ 15/10/1993), Nhà nước mới có quy định về "đất công ích" trong khi hộ gia đình ông Hùng sử dụng đất từ trước năm 1993 đến thời điểm có Quyết định thu hồi đất Luật đất đai năm 2003 đang có hiệu lực, trong quá trình sử dụng đất giữa hộ gia đình ông Hùng và UBND phường Thọ Xương không có quyết định giao đất và ký kết hợp đồng giao thầu, khoán đất công ích đối với thửa đất 140. Do vậy, không thể cho rằng thửa đất 140 là đất “công ích” gia đình ông Hùng bao nhiêu năm bỏ công sức tiền của, mồ hôi xương máu để cải tạo đất khi nhà nước thu hồi đất lại sung vào đất công để né tránh việc bồi thường về đất là vi phạm luật đất đai.  

Như vậy theo quy định nêu trên nếu tại thời điểm xin cấp GCNQSDĐ mà chưa có Quyết định thu hồi đất thì thửa đất số 140 của hộ gia đình ông Hùng có đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ.

Tuy nhiên, hiện nay do chủ trương của Nhà nước thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng, cải tạo mở rộng Nhà máy phân đạm Hà Bắc. UBND TP. Bắc Giang phải căn cứ vào điểm c khoản 1 Điều 44 Nghị định 84/2007/NĐ-CP, Chính phủ quy định bồi thường, hỗ trợ về đất khi Nhà nước thu hồi đối với đất sử dụng trước ngày 15/10/1993 mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất để bồi thường, hỗ trợ cho gia đình ông Hùng mới phù hợp theo quy định của pháp luật đất đai:

Khoản 1 Điều 44 Nghị định 84 quy định: “Trường hợp đất đang sử dụng vào mục đích nông nghiệp mà người đang sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì được bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất thực tế đang sử dụng nhưng diện tích được bồi thường, hỗ trợ không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp quy định tại Điều 70 của Luật Đất đai và khoản 1 Điều 69 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP”.

“Sắp đến ngày thực hiện quyết định cưỡng chế. Vợ chồng tôi và các cháu chỉ có một chỗ ở duy nhất, nếu bị cưỡng chế vợ chồng tôi và các cháu không biết ăn ở chỗ nào? Nương nhờ vào ai? Tôi đã làm đơn nhiều lần, trực tiếp gặp gỡ đối thoại với UBND TP. Bắc Giang, UBND tỉnh Bắc Giang. Tuy nhiên các cơ quan trên vẫn phớt lờ không giải quyết cho hộ gia đình tôi chỗ ở”- ông Vũ Mạnh Hùng nói.

Vũ Văn Tiến – Thu Hà