Ban Thanh tra Nhân dân đang tồn tại trên danh nghĩa?

Ban Thanh tra nhân dân do cán bộ, công nhân viên chức từng đơn vị  bầu ra, với nhiệm kỳ 2 năm, để làm công việc giám sát, thanh tra mọi công việc, hoạt động của cơ quan, đơn vị. Đặc biệt là giải quyết, xử lý những tranh chấp, kiện tụng, khiếu nại, về thu chi tài chính ..liên quan đến nội bộ đơn vị mình. Những người làm công tác thanh tra này cũng được hưởng chế độ phụ cấp, bồi dưỡng hằng tháng theo qui định tài chính.

Ý kiến của bạn về vấn đề này xin gửi đến Diễn đàn Dân trí qua địa chỉ e-mail:thaolam@dantri.com.vn

Phần lớn, ban thanh nhân dân ở các cơ quan, đơn vị Nhà nước, chỉ tồn tại trên danh nghĩa, mang tính hình thức, cho có đủ thành phần, ban bệ ở cơ quan mà thôi. Bao nhiêu việc bất ổn, tiêu cực, tham nhũng, nhũng nhiễu... phát sinh ở nhiều đơn vị, cơ quan Nhà nước, chắc chắn những người thuộc ban thanh tra nhân dân biết rất rõ, tường tận hơn ai hết, nhưng nào có thấy giải quyết, xử lý, ngăn chặn được gì đâu.

Thực tế cho thấy, hàng loạt sai phạm, tiêu cực, tham nhũng của một số cán bộ, đảng viên được phát hiện, xử lý trong thời gian qua, đều do thanh tra, kiểm toán cấp trên phanh khui cả, thông qua đơn thư tố giác của công dân.

Tại sao, thanh tra nhân dân lại bị tê liệt, không phát huy vai trò, trách nhiệm của mình? Theo chúng tôi, nguyên nhân chính là do những cán bộ, đảng viên được bầu lên làm thanh tra chưa đủ bản lĩnh cũng như năng lực, hiểu biết để đứng ra giải quyết, xử lý những tồn đọng, yếu kém, sai phạm của cán bộ đảng viên, của đơn vị, cơ quan. Chẳng hạn, ban thanh tra nhân dân ở các trường học đều là các thầy cô giáo, thuần túy về chuyên môn, xử lý về chuyên môn thì được, còn làm sao có đủ  hiểu biết, nghiệp vụ để xử lý về các vấn  đề khác như: tài chính, thu chi, sổ sách, chứng từ... Mặt khác, những người thanh tra thường là nhân viên, cấp dưới, nếu mạnh dạn phát hiện, xử lý những sai phạm, tiêu cực có liên quan đến quyền lợi của thủ trưởng, lãnh đạo cơ quan, thì liệu họ có bị lãnh đạo “chiếu tướng”, thậm chí trù dập không? Chắc chắn, nhiều lãnh đạo sẽ không tha cho những người thanh tra thẳng thắn, trung thực, dám "bới móc" chuyện xấu, chuyện tiêu cực ở cơ quan. Và nhiều người thanh tra cũng không tội gì làm cho nghiêm, cho đúng để anh em, đồng nghiệp, lãnh đạo chiếu tướng, cô lập, gây khó dễ cho mình, ảnh hưởng đến con đường tiến thân, cơm áo gia đình... Làm thanh tra cho đúng nghĩa, hết vai trò, trách nhiệm, nhất định là đụng chạm, mất lòng người nọ, người kia, nhất là lãnh đạo, nên mỗi khi bình bầu ban thanh tra nhân dân, nhiều người tìm cách né trách, thoái thác trách nhiệm. Còn bầu lên, hầu hết chỉ có danh mà không có thực.

Đã đến lúc cần củng cố, phát huy vai trò, trách nhiệm của ban thanh tra nhân dân ở tất cả các cơ quan, đơn vị nhà nước. Chọn những người có uy tín, có trách nhiệm, có tinh thần xây dựng, vì lợi ích chung, dám bảo vệ cái đúng, người tốt và dám phê bình, đấu tranh những biểu hiện tiêu cực, sai phạm của cán bộ, đảng viên. Trong trường hợp, họ bị lãnh đạo trong cơ quan  trù dập, thì cấp trên cần hết sức giúp đỡ, bảo vệ họ. Có thể giao thêm quyền hạn, trách nhiệm, tính độc lập trong công việc cũng như có thêm chế độ bồi dưỡng hơn nữa cho người làm thanh tra nhân dân. Củng cố, phát huy vai trò, trách nhiệm của ban thanh tra  nhân dân, cũng chính là  góp phần làm trong sạch bộ máy công quyền, ngăn ngừa, giảm bớt những sai phạm, tiêu cực của cán bộ, đảng viên, lãnh đạo trong các cơ quan, đơn vị đang có chiều hướng gia tăng.

 

Đỗ Tấn Ngọc

                                                      Quảng Ngãi

 

LTS Dân trí - Ban Thanh tra Nhân dân do cán bộ, công nhân viên chức từng đơn vị bầu lên để thay mặt cho họ làm công tác giám sát thanh tra các mặt hoạt động tại đơn vị mình. Dù có vai trò và vị trí quan trọng như vậy nhưng trên thực tế hầu như không phát huy tác dụng do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan mà bài viết trên đây đã phân tích.

Muốn củng cố vai trò cũng như nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Thanh tra Nhân dân, điều quan trọng  là cần xác định rõ chức năng, nhiệm vụ cũng như quyền hạn và phương thức hoạt động của tổ chức này. Sau đó là chọn đúng người vừa có năng lực, vừa công tâm để bầu vào Ban Thanh tra Nhân dân, đồng thời cần có biện pháp bảo vệ cho các cán bộ làm công tác này không bị cấp trên trù úm hoặc trả thù khi phát hiện những sai trái trong công tác lãnh đạo, quản lý.