Bác ruột đề nghị tôi ký từ chối nhận thừa kế để sang tên sổ đỏ cho con trai

Anh Phạm Duy (Hà Nội) băn khoăn một số vấn đề liên quan đến thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Nam thanh niên chia sẻ, bố anh mất năm 2009. Ông bà nội mất sau đó vài năm (ông mất trước, bà mất sau). Tháng 7, thời điểm sau khi sắp xếp địa giới hành chính, và nhiều quy định pháp luật mới có hiệu lực, người bác ruột liên hệ gia đình anh nói đang gặp vướng mắc khi làm thủ tục sang tên căn nhà đang ở cho con trai.

"Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do bác tôi đứng tên chính chủ, không có ai đồng sở hữu, và không ghi "Hộ" hay "Hộ gia đình". Tuy nhiên, khi làm thủ tục gặp vướng mắc do trong sổ hộ khẩu của bác vẫn còn tên bà nội (bà từng sống cùng bác cho đến khi qua đời).

Do vậy, để hoàn tất thủ tục, cơ quan chức năng yêu cầu bác chứng minh đất không tranh chấp, bằng cách toàn bộ con cháu của ông bà buộc phải cung cấp căn cước công dân, và ký giấy "Từ chối thừa kế", anh Duy kể.

Sau lời đề nghị, anh Duy băn khoăn thông tin mà người bác đưa ra là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không thể sang tên cho con trai vì có tên bà nội trong hộ khẩu có phù hợp quy định pháp luật hiện hành hay không?

Ngoài ra, anh cũng đặt câu hỏi: Việc người bác đề nghị các thành viên họ hàng cung cấp giấy tờ tùy thân và ký xác nhận từ chối di sản thừa kế để chứng minh đất không tranh chấp, nhằm hoàn tất thủ tục sang tên sổ đỏ, liệu có phù hợp quy định hiện hành hay không?

Trao đổi với phóng viên Dân trí, luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật Pháp Trị (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) - cho biết theo nội dung câu hỏi, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên một cá nhân.

Nếu người đứng tên có vợ và con, thì việc tặng cho quyền sử dụng đất cho con phải xác định rõ mảnh đất đó là tài sản riêng hay tài sản chung của vợ chồng.

Luật sư Lực phân tích, nếu người bác chứng minh được mảnh đất là tài sản riêng, ví dụ được tặng cho riêng, hoặc hình thành trước hôn nhân thì có thể tự mình lập hợp đồng tặng cho con mà không cần sự đồng ý hay chữ ký của người khác.

Ngược lại, nếu đây là tài sản chung của vợ chồng, nhưng giấy chứng nhận chỉ đứng tên một người, thì phải thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế phần của người vợ (trong trường hợp người vợ đã mất).

Khi đó, toàn bộ những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất (chồng, con của người vợ) đều phải ký văn bản đồng ý, xác nhận đã nhận hoặc từ chối phần di sản đó.

"Thông tin về quyền sở hữu chung, sử dụng chung của người vợ đóng vai trò quyết định thủ tục thực hiện ra sao, ai cần ký tên.

Khi đã xác định được các trường hợp nêu trên, có thể nhận thấy dù trong bất cứ trường hợp nào cũng không cần đến vai trò mẹ đẻ của người chồng. Nếu đất là tài sản riêng của người bác, thì việc yêu cầu con cháu khác ký "từ chối thừa kế" để chứng minh đất không tranh chấp chưa phù hợp quy định pháp luật", luật sư nhấn mạnh.

Tuy nhiên, luật sư cũng lưu ý, để có câu trả lời chính xác tuyệt đối, cần xem xét đầy đủ hồ sơ, giấy tờ liên quan đến nguồn gốc sử dụng đất, tài sản hình thành trong hôn nhân, cũng như thông tin cụ thể về người đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

"Câu trả lời trên chỉ mang tính chất tham khảo, dựa trên thông tin bước đầu. Người dân nên chuẩn bị hồ sơ cụ thể và liên hệ cơ quan chuyên môn hoặc luật sư để được hướng dẫn chi tiết", luật sư khuyến nghị.