Bài 3: Một kiểu đấu thầu mua tài sản công lạ lùng của Trung tâm quan trắc!

Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh Bắc Giang đang yêu cầu Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường báo cáo bằng văn bản về việc trong suốt nhiều năm, kết quả quan trắc của Trung tâm này cho các doanh nghiệp vừa ra "số đẹp" thì ngay sau đó, cơ quan chức năng đã đưa ra kết quả la liệt vi phạm cùng các quyết định xử phạt nghiêm khắc.

Trong khi đó, theo điều tra của PV Dân trí, ngân sách nhà nước trong việc đấu thầu mua bán trang thiết bị đã được Trung tâm quan trắc môi trường tỉnh Bắc Giang biến hoá kỳ ảo dưới hình thức đấu thầu công khai. Chỉ tính riêng năm 2011, gói thầu mua sắm trang thiết bị của trung tâm được Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt lên tới hơn 2 tỷ đồng lấy từ nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường.

Ngày 13/6/2011, Giám đốc trung tâm quan trắc là ông Vũ Đức Phượng đã có Quyết định số 15/QĐ-TTQT thành lập tổ chuyên gia, tư vấn đầu thầu mua sắm trang thiết bị năm 2011.

Các trang thiết bị được đưa ra mua sắm đầu thầu gồm: 1 máy quy ly tâm; 1 bộ đo khí phát thải; 1 bộ máy chưng cất đạm tự động; 1 máy chưng cất chân không; 1 bộ máy chưng cất cổ quay và 1 tủ lưu mẫu.

Mặc dù là hình thức đấu thầu công khai nhằm chọn được nhà thầu chất lượng có mức giá bán tối ưu nhất nhằm tiết kiệm, bảo vệ nguồn ngân sách nhà nước. Thế nhưng, Trung tâm quan trắc môi trường tỉnh Bắc Giang lại đưa ra những giới hạn rất khó hiểu. Cụ thể, tại “biểu phạm vi cung cấp hàng hoá” trong Hồ sơ mời thầu năm 2011, cơ quan này đưa ra những mô tả rất cụ thể về những trang thiết bị sẽ trúng thầu như:

Bộ máy cất đạm tự động, hãng sản xuất VELP - Ý, Moden: UDK149; Bộ phân huỷ mẫu, hãng sản xuất VELP - Italia, Moden: SMS; Bộ hút tuần hoàn (sử dụng cho bộ lọc khí), hãng sản xuất VELP - Italia, Moden: JP; Máy cắt quay chân không, hãng sản xuất IKA - Đức; Moden: JRV control V…

Như vậy, Trung tâm quan trắc môi trường tỉnh Bắc Giang đấu thầu công khai về mặt hình thức nhưng bản chất lại đi khu biệt các thiết bị trúng thầu. Điều này dễ hiểu như việc tổ chức đầ thầu công khai mua một chiếc xe máy nhưng lại chỉ rõ chiếc xe máy trung thầu phải thuộc hãng X, có số khung số máy là YZ (?!). Trong khi thực tế có nhiều hãng ở nhiều nước khác nhau có thể sản xuất các loại thiết bị tương ứng với giá cả rất cạnh tranh.

Cũng tại hồ sơ mời thầu này, điều lạ là phần mô tả “Thông số kỹ thuật hệ thống chưng cất chân không Ilmdest” nhưng không thể hiện được thông số kỹ thuật mà chỉ thể hiện quảng bá của nhà phân phối, bán sản phẩm.

Điều đáng suy nghĩ hơn là theo tài liệu PV Dân trí đã thu thập, đây không phải là lần đấu thầu duy nhất cần đặt dấu hỏi tại Trung tâm quan trắc môi trường tỉnh Bắc Giang. Và kỳ lạ là nhiều năm liên tiếp, đơn vị trúng thầu luôn là Công ty Hymetco.

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp luật, Luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Công ty Luật Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Căn cứ quy định tại Khoản 5 điều 12 (hành vi bị nghiêm cấm): “Nêu yêu cầu về nhãn hiệu, xuất xứ hàng hoá cụ thể trong hồ sơ mời thầu đối với đấu thầu mua sắm hàng hoá, xây lắp hoặc gói thầu EPC”.

Đồng thời, tại điểm b, Khoản 2, Điều 23, Nghị định số 85/2009/NĐ-CP ngày 15/5/2009 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng quy định: Hợp đồng mời nhà thầu không được nêu yêu cầu về nhãn hiệu, xuất xứ cụ thể của hàng hoá theo quy định tại khoản 5 Điều 12 của Luật Đấu thầu”.

Vì vậy, việc hồ sơ mời thầu mua sắm thiết bị năm 2011 của Trung tâm quan trắc môi trường tỉnh Bắc Giang đã nêu yêu cầu cụ thể về xuất xứ hàng hoá là hành vi trái pháp luật dẫn đến hậu quả là nhiều khả năng làm thất thoát ngân sách nhà nước”.

Dư luận đang rất cần một cầu trả lời minh bạch từ UBND tỉnh Bắc Giang; Sở Kế hoạch đầu tư; Sở Tài nguyên môi trường tỉnh Bắc Giang và chính Trung tâm quan trắc về việc quản lý sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước, một “bầu sữa” luôn ngọt lành, béo bở.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế