Mức đóng bảo hiểm xã hội "chạy" theo tăng lương
(Dân trí) - Nghe tin nhiều khoản trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) tăng cao khi lương cơ sở tăng, người lao động vui mừng nhưng cũng lo vì không biết mức đóng BHXH có tăng theo hay không.
Từ ngày 1/7, lương cơ sở chính thức được điều chỉnh từ mức 1,49 triệu đồng/tháng lên 1,8 triệu đồng/tháng. Việc điều chỉnh này không chỉ làm tăng lương của cán bộ, công nhân, viên chức có lương cơ bản tính theo lương cơ sở mà còn tăng mức hưởng 10 khoản trợ cấp cho tất cả người lao động tham gia BHXH bắt buộc.
Tuy nhiên, nhiều bạn đọc lo lắng khi tăng lương cơ sở, tăng trợ cấp BHXH thì mức đóng BHXH của người lao động cũng sẽ tăng theo.
Thực tế, hiện có 2 loại hình BHXH là BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Chỉ có duy nhất trường hợp người lao động hưởng lương từ ngân sách nhà nước, được tăng lương cơ bản khi tăng lương cơ sở là tăng mức đóng BHXH.
Căn cứ Điều 10 và Điều 14 Nghị định 134/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện, mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn trừ đi phần nhà nước hỗ trợ.
Trong đó, mức thu nhập tháng lựa chọn đóng BHXH tự nguyện của người lao động do người tham gia tự quyết định. Mức nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện được tính theo mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn (mức chuẩn áp dụng từ ngày 1/1/2022 là 1,5 triệu đồng/người/tháng).
Cả 2 yếu tố làm căn cứ tính mức đóng BHXH tự nguyện đều không liên quan đến lương cơ sở. Do đó, khi tăng lương cơ sở từ ngày 1/7, mức đóng BHXH tự nguyện không thay đổi.
BHXH TPHCM cũng vừa có thông báo hướng dẫn thực hiện mức đóng các loại BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp kể từ 1/7.
Theo văn bản này, mức thu nhập đóng BHXH tự nguyện hằng tháng sẽ do người tham gia tự chọn, thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn là 1.500.000 đồng, cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở là 36.000.000 đồng.
Khác với BHXH tự nguyện, mức đóng BHXH bắt buộc căn cứ vào tiền lương tháng của người lao động được đơn vị sử dụng lao động trả. Do đó, khi lương cơ sở tăng dẫn đến tiền lương tháng của người lao động tăng thì số tiền đóng BHXH hàng tháng cũng tăng theo.
Tuy nhiên, lương cơ sở chỉ áp dụng cho nhóm lao động hưởng lương từ ngân sách nhà nước, không điều chỉnh đến nhóm lao động trong các doanh nghiệp. Trong các doanh nghiệp tư nhân, mức tiền lương được dùng để doanh nghiệp tính đóng BHXH bắt buộc ở mức thấp nhất được tính dựa trên tiền lương tối thiểu vùng.
Do đó, khi tăng lương cơ sở thì tiền lương tháng của nhóm lao động này không được tăng theo. Đồng thời, mức đóng BHXH bắt buộc của nhóm lao động này cũng không tăng.