Tổng cục Môi trường sẽ được “tái cơ cấu” như thế nào?
(Dân trí) - Trong dự thảo tờ trình gửi Thủ tướng về việc ban hành Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, Tổng cục này có 635 công chức, viên chức và lao động hợp đồng. Sau 3 năm tổ chức và hoạt động, Tổng cục Môi trường đã bộc lộ những hạn chế, bất cập.
18 tổ chức trực thuộc với 635 công chức, viên chức và lao động hợp đồng
Theo dự thảo tờ trình của Bộ Tài nguyên và Môi trường, sau 3 năm tổ chức và hoạt động theo Quyết định số 25/2014, Tổng cục Môi trường đã tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức triển khai đồng bộ các nội dung nhiệm vụ quản lý môi trường và đã hoàn thành khối lượng lớn các nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, bên cạnh đó Tổng cục Môi trường còn bộc lộ những hạn chế, bất cập. Đó là trong công tác kiểm tra, xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường đối với các dự án, cơ sở còn một số khó khăn vướng mắc và chưa được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật.
Công tác kiểm soát ô nhiễm còn có sự chồng lấn, giao thoa hoặc chưa rõ trách nhiệm giữa một số bộ ngành. Trong đó có một số vấn đề như quản lý, kiểm soát ô nhiễm hoá chất đang bị phân tán, chưa rõ trách nhiệm giữa Bộ Công Thương (theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2014), sự cố hoá chất (theo Luật Hoá chất năm 2007), cũng như trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương và các bộ ngành liên quan trong việc phòng ngừa, ứng phó sự cố.
Trong khi đó, công tác quản lý bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học, sinh vật biến đổi gen còn có sự chồng chéo giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, Quyết định số 25/2014 của Thủ tướng Chính phủ quy định Tổng cục Môi trường có 18 tổ chức trực thuộc bao gồm 5 tổ chức tham mưu, tổng hợp và 7 cục chức năng, 6 tổ chức sự nghiệp công lập.
Cụ thể gồm: Văn phòng Tổng cục, Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Kế hoạch- Tài chính, Vụ Chính sách và Pháp chế, Vụ Hợp tác quốc tế và khoa học công nghệ, Cục Kiểm soát ô nhiễm, Cục Quản lý chất thải và Cải thiện môi trường, Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường, Cục Môi trường miền Trung và Tây Nguyên, Cục Môi trường miền Nam, Trung tâm Quan trắc môi trường, Trung tâm Đào tạo và Truyền thông môi trường, Trung tâm Tư vấn và Công nghệ môi trường, Trung tâm Thông tin và Tư liệu môi trường, Tạp chí Môi trường và Viện Khoa học môi trường.
Hiện nay, Tổng cục Môi trường có 635 công chức, viên chức và lao động hợp đồng; trong đó có 215 biên chế công chức hành chính và 56 biên chế viên chức và 364 hợp đồng lao động.
Mặc dù đánh giá cơ cấu tổ chức của Tổng cục Môi trường như hiện tại là tương đối hợp lý, bao quát hầu hết chức năng, nhiệm vụ được giao nhưng Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng thừa nhận lực lượng công chức và bộ máy tổ chức thực hiện nhiệm vụ theo dõi, kiểm tra, quản lý tại khu vực còn hạn chế, chưa kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các vi phạm.
Một số nhiệm vụ mới được giao cho Tổng cục Môi trường nhưng chưa có tổ chức, nhân lực đầu mối thực hiện. Công chức thực hiện nhiệm vụ thanh tra hoạt động trong tổ chức chưa phù hợp nên chưa đáp ứng yêu cầu thực thi nhiệm vụ.
Đổi tên, tổ chức lại, sáp nhập những đơn vị nào?
Từ những phân tích nêu trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị giữ nguyên một số đơn vị của Tổng cục Môi trường theo Quyết định số 25/2014 gồm: Vụ Chính sách và Pháp chế, Vụ Kế hoạch- Tài chính, Vụ Hợp tác quốc tế và Khoa học Công nghệ, Vụ Tổ chức cán bộ, Văn phòng, Tạp chí Môi trường và Viện Khoa học môi trường.
Đồng thời, chuyển đổi mô hình, tổ chức lại Cục Thẩm định và Đánh giá tác động môi trường thành Vụ Thẩm định và Đánh giá tác động môi trường; Cục Kiểm soát ô nhiễm thành Vụ Kiểm soát nguồn ô nhiễm; Cục Quản lý chất thải và Cải thiện môi trường thành Vụ Quản lý chất thải.
Đổi tên, tổ chức lại Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường thành Cục Bảo vệ môi trường miền Bắc; Cục Môi trường miền Trung và Tây Nguyên thành Cục Bảo vệ môi trường miền Trung và Tây Nguyên; Cục Môi trường miền Nam thành Cục Bảo vệ môi trường miền Nam; Cục bảo tồn đa dạng sinh học thành Cục Quản lý chất lượng môi trường và Đa dạng sinh học; Trung tâm Tư vấn và Công nghệ môi trường thành Trung tâm Triển khai công nghệ môi trường.
Kiện toàn, tổ chức lại Trung tâm Quan trắc môi trường, Trung tâm Thông tin và Tư liệu môi trường thành Trung tâm Quan trắc, Thông tin và Dữ liệu môi trường.
Giải thể Trung tâm Đào tạo và Truyền thông môi trường để thành lập Trường Đào tạo bồi dưỡng cán bộ tài nguyên và môi trường và Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Theo đại diện Tổng cục Môi trường, việc “tái cơ cấu” này sẽ giúp số lượng đầu mối cấp phòng giảm bớt 17 phòng, số lượng cán bộ lãnh đạo cấp phòng sẽ giảm 43 người.
Ngoài ra, để thực hiện chủ trương tinh giản và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép giải thể Văn phòng Ban chỉ đạo 33 và chuyển toàn bộ số biên chế công chức, nhân sự, cơ sở dữ liệu, cơ sở vật chất đang giao Văn phòng Ban chỉ đạo 33 về Tổng cục Môi trường để thực hiện nhiệm vụ giúp việc Ban Chỉ đạo theo quy định của pháp luật và phân công của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Tờ trình của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, việc chuyển đổi trong giai đoạn hiện nay nhằm tiếp tục thực hiện chính sách về tinh giản biên chế, giảm chi hành chính, trong đó có chi tiền lương, các khoản theo lương của số lượng biên chế giảm và phụ cấp lãnh đạo của lãnh đạo cấp phòng; tập trung thu chi đối với phí thẩm định đánh giá tác động môi trường về một đầu mối, thuận tiện trong quản lý về thu chi ngân sách. Đồng thời giảm đầu mối xử lý hồ sơ cấp phép do thực hiện nhiệm vụ theo chế độ chuyên viên và giảm các khâu trung gian không cần thiết.
Bộ này khẳng định, đối với đơn vị mới được kiện toàn tổ chức hoặc các đơn vị thực hiện nhiệm vụ có tính độc lập tương đối, đang hoạt động ổn định sẽ không đặt ra việc thay đổi mô hình tổ chức mà chỉ rà soát, đánh giá để kiện toàn chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của đơn vị đó.
Đối với lĩnh vực có nhiều đầu mối quản lý hoặc mô hình tổ chức chưa phù hợp, chưa tương xứng sẽ rà soát, kiện toàn hoặc xây dựng cơ chế quản lý thống nhất, tránh tình trạng phân tán, trùng chéo hoặc bỏ trống nhiệm vụ.
Cơ cấu tổ chức của Tổng cục Môi trường sẽ hợp lý đủ để bao quát toàn bộ các nhiệm vụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, đảm bảo nguyên tắc một tổ chức thực hiện nhiều việc, nhưng một việc không thể do nhiều tổ chức cùng chịu trách nhiệm. Những việc có liên quan đến nhiều tổ chức thì có một tổ chức được giao chủ trì và chịu trách nhiệm chính, các tổ chức khác có trách nhiệm phối hợp.
Thế Kha