Bộ Tài nguyên và Môi trường “bác” dự án thủy điện lấy 308ha đất

Theo đó, vào tháng 5/2016, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiếp nhận Hồ sơ đề nghị thẩm định phê duyệt đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án thủy điện Đrăng Phôk do Công ty cổ phần Đầu tư và Ứng dụng công nghệ làm chủ đầu tư.

Hồ sơ đề nghị đánh giá ĐTM cho thấy dự án có công suất lắp máy 26MW, nằm trên bậc thang thủy điện cuối cùng của dòng Sêrêpok trước khi chảy sang Campuchia. Dự án sẽ chiếm dụng 308 ha đất, trong đó có trên 295ha đất thuộc Vườn quốc gia Yok Đôn (khoảng 63ha thuộc phân khu bảo vệ nghiêm ngặt) và gần 29ha rừng đặc dụng phải chuyển đổi mục đích sử dụng.

“Việc triển khai dự án tại địa điểm nêu trên sẽ vi phạm một số quy định của pháp luật và gây ra những tác động tiêu cực tới môi trường rất khó khắc phục”- văn bản do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà ký, nêu rõ quan điểm.

Cụ thể, việc triển khai dự án sẽ vi phạm Điều 3 Luật Bảo vệ và phát triển rừng năm 2004, Điều 7 Luật Đa dạng sinh học năm 2008: “Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của rừng đặc dụng là khu vực được bảo toàn nguyên vẹn, được quản lý, bảo vệ chặt chẽ để rừng phục hồi, tái sinh tự nhiên”; “Xây dựng công trình, nhà ở trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của khu bảo tồn, trừ công trình phục vụ mục đích an ninh quốc phòng là hành vi bị nghiêm cấm về đa dạng sinh học”.

Hơn nữa, khu vực dự kiến triển khai dự án có hệ sinh thái đặc thù: Rừng cây họ dầu (rừng khộp) chiếm ưu thế, tính đa dạng sinh học độc đáo với nhiều loài động thực vật bậc cao thuộc diện quý hiếm có giá trị bảo tồn cao. Đặc biệt, đây là khu vực thường xuyên cư ngụ và là hành lang di chuyển của các đàn voi rừng nên việc thi công xây dựng sẽ phải chặt phá rừng, tập trung với số lượng lớn thiết bị, vật tư, con người sẽ có tác động tiêu cực đến môi trường sống, công tác bảo tồn của các loài động thực vật cũng như không thể kiểm soát được tình trạng săn bắn thú, khai thác lâm sản trái phép.

“Việc xây đập, chặn dòng trên sông Sêrêpok sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái thủy sinh, đặc biệt các loài có tập tính di cư. Khu vực dự án nằm gần biên giới Việt Nam-Campuchia (cách biên giới khoảng 8km) nên những tác động tiêu cực tới an ninh-quốc phòng là không thể tránh khỏi. Việc phá vỡ cân bằng sử dụng nước với chế độ vận hành hố chứa phục vụ phát điện sẽ tác động tiêu cực tới vùng hạ du đập, đặc biệt với phía Campuchia”- Bộ Tài nguyên và Môi trường phân tích.

Về hiệu quả kinh tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, trên dòng sông Sêrêpok hiện nay đã có 12 công trình thủy điện đang hoạt động. Do tình trạng hạn hán, sản lượng điện của các nhà máy giảm rõ rệt. Với ảnh hưởng ngày càng gay gắt của biến đổi khí hậu và lại nằm ở bậc thang thủy điện cuối cùng của dòng sông này, thủy điện Đrăng Phôk sẽ gặp nhiều khó khăn về sản lượng, khó đạt công suất như thiết kế.

Từ những phân tích đó, Bộ này kiến nghị Thủ tướng Chính phủ đồng ý với đề xuất của UBND tỉnh Đắk Lắk tại Công văn số 4205 ngày 31/5/2016 về việc không tiếp tục triển khai dự án thủy điện này.

Thế Kha