Xu hướng SEO 2017: mũ đen hay mũ trắng?

​Để hiểu rõ hơn về sự thay đổi này cũng như xu hướng SEO 2017, Dân trí gửi tới bạn đọc bài phỏng vấn chuyên gia Mai Xuân Đạt, CEO SEONgon, một người có uy tín trong ngành SEO Mũ trắng của Việt Nam.

Thế nào là SEO mũ đen, mũ trắng?

- Chào Mai Xuân Đạt, là một trong số các chuyên gia đang hoạt động tích cực trong ngành SEO Việt Nam, anh có nhận định gì về ngành này hiện nay?

- Tôi không hẳn là một chuyên gia SEO, chính xác thì tôi nghiên cứu về Google AdWords nhiều hơn. Tuy nhiên AdWords hay SEO thì đều là sản phẩm, dịch vụ liên quan đến tìm kiếm Google. Ở khía cạnh lý thuyết thì nếu đi theo trường phái White Hat (mũ trắng), các lý thuyết về Google AdWords và SEO có rất nhiều điểm tương đồng.

Nói không phải là chuyên gia vì trong ngành SEO, tôi cũng chỉ chuyên tâm nghiên cứu các lý thuyết White Hat, thú thật với bạn thì tôi không xuất thân từ chuyên môn kỹ thuật nên các kỹ thuật Black Hat không phải thế mạnh.

White Hat là thuật ngữ nói tới các kỹ thuật SEO được Google ủng hộ, còn Black Hat các kỹ thuật không phù hợp nhằm qua mắt hệ thống Google.

Google vừa có công bố mà theo đánh giá của những người làm trong ngành SEO thế giới là rất quan trọng, đó là cập nhật mới nhất của thuật toán Penguin.

Để hiểu điều này thì cần nói qua một chút về lịch sử phát triển của ngành SEO. Khi Google mới hoạt động, hệ thống phân loại kết quả của công cụ này chủ yếu xoay quanh thuật toán PR do Larry Page (1 trong 2 nhà sáng lập Google) viết ra. Thuật toán này tính toán mức độ ảnh hưởng của 1 website bằng việc đo các liên kết từ website khác về website đó. Nói nôm na là một website càng được website khác link về thì càng dễ tăng hạng trên kết quả tìm kiếm của Google.

Tuy nhiên điều này đã bị những người làm SEO lạm dụng bằng cách xây dựng các Backlink không tự nhiên một cách có hệ thống, số lượng lớn trỏ về website mà họ muốn SEO. Thậm chí có những website mới hoạt động, nội dung nghèo nàn nhưng vẫn có thứ hạng rất cao. Phương pháp SEO truyền thống chủ yếu dựa vào cách thức này để thực hiện.

Đến đầu năm 2011, Google ra mắt thuật toán Panda nhằm nhận diện tốt hơn các nội dung chất lượng. Đây cũng là một năm mà toàn bộ ngành SEO thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng lao đao khi mà số lượng kết quả tìm kiếm bị thay đổi tới 12%, số lượng website bị phạt là không thể tính toán được. Thuật toán này nhắm vào các website có nội dung nghèo nàn, copy, spam. Cũng từ 2012, khái niệm Content Marketing nhất là SEO Content thực sự bắt đầu được chú ý nhiều hơn. Ở điểm này, sau khi góp phần làm xuất hiện “rác internet", Google đã thực sự làm cho nội dung trên internet trở nên chất lượng hơn. Phương pháp SEO chủ yếu sử dụng backlink thực sự gặp vấn đề, tuy nhiên vẫn còn có thể sử dụng được.

Tuy nhiên ngay sau đó, tháng 4/2012, Google tiếp tục ra mắt thuật toán Penguin và gần như ngay lập tức “trừng phạt" phần lớn các website vi phạm Nguyên tắc Webmaster của Google. Black Hat là tên gọi chung cho các cách làm SEO vi phạm các nguyên tắc đó, phổ biến nhất là việc tạo ra hàng loạt liên kết không tự nhiên từ các website vệ tinh, đặt link trên các trang không liên quan …

Panda và Penguin chính là 2 thuật toán làm thay đổi gần như hoàn toàn khái niệm về SEO khi toàn thế giới chuyển dịch từ SEO Black Hat sang SEO White Hat, từ SEO bằng backlink sang SEO bằng nội dung chất lượng.

2 thuật toán này liên tục được cập nhật, các bản cập nhật ngày càng gần nhau, từ 6 tháng, 3 tháng, xuống còn 1 tháng và tới tháng 9/2016, thuật toán Penguin đã chính thức được cập nhật tức thời (Realtime). Nói nôm na cho dễ hiểu thì trước nay Penguin đi tuần theo chu kỳ nào đó, còn hiện nay là … liên tục đi tuần.

Lần thay đổi này chúng ta chưa thực sự cảm nhận được rõ ràng sự tác động bởi Penguin nhắm tới kết quả tìm kiếm của từng trang trên website của chúng ta chứ không “trừng phạt" toàn trang như trước đây. Tuy nhiên theo tôi đánh giá sự việc này sẽ đánh dấu cuộc cách mạng SEO lần thứ 2, lần 1 là khi 2 thuật toán trên ra mắt vào 2011 và 2012.

Cuộc cách mạng này tạm thời đặt tên là “kỷ nguyên của SEO White Hat", khi mà các kỹ thuật Black Hat sẽ liên tục bị đưa vào tầm ngắm của các kỹ sư Google và dần không còn tác dụng, thậm chí là phản tác dụng.

- Như vậy theo anh từ 2017 SEO Mũ trắng sẽ là phương pháp tốt. Anh có thể chia sẻ thêm về phương pháp SEO này.

- Nói là một phương pháp thì cũng không hẳn SEO Mũ trắng là trường phái SEO thì chính xác hơn. Một website có thể có thứ hạng tốt khi đáp ứng các vấn đề như nội dung tốt, thương hiệu tốt, cộng đồng thành viên/khách truy cập tốt …

Không phải website nào phải làm SEO thì mới có thể có thứ hạng cao trên kết quả tìm kiếm, ví dụ như các website của các ngân hàng, trường Đại học … đây là những thương hiệu uy tín, có ảnh hưởng lớn trên môi trường internet, có lượng khách truy cập tự nhiên cao (khách hàng, sinh viên) và tất nhiên nội dung trên những website này hẳn không phải là nội dung có giá trị thấp.

Những người theo đuổi trường phái SEO Mũ trắng là những người tập trung vào xây dựng một website, một thương hiệu Online có giá trị cao, bền vững, tập trung vào việc cung cấp nội dung có giá trị cho khách truy cập website. Bên cạnh đó họ sẽ xử dụng các kỹ thuật được Google chỉ dẫn . Với người theo trường phái này, SEO là các nhóm công việc như sau, được xếp theo thứ tự mức độ ưu tiên giảm dần:

Cấu trúc và tạo ra website được thiết kế tốt phục vụ khách truy cập website, sử dụng các kỹ thuật website được Google khuyến khích để họ dễ nhận diện nội dung website hơn. Cung cấp nội dung giá trị, độc nhất (không copy), phù hợp với nhu cầu tìm kiếm của khách hàng. Phổ biến nội dung trên các môi trường mạng xã hội, cộng đồng, diễn đàn và nhận được tương tác từ đó. Tạo dựng các backlink từ các nguồn liên quan, hữu ích. Nếu nội dung của bạn tốt, việc có được những backlink này là điều tự nhiên. Tối ưu website, nội dung dựa trên nghiên cứu hành vi khách hàng trên website.

Điểm khác của SEO Mũ trắng có thể tóm tắt bằng 2 điểm: Xây dựng Nội dung chất lượng và Xây dựng Backlink chất lượng. Các nội dung khác như tối ưu website hay tăng cường tương tác mạng xã hội thì hầu như người làm SEO nào cũng thực hiện, nếu có thì chỉ là khách nhau về quan điểm và cách thức thực hiện.

SEO là một khoản đầu tư

- Về mặt giá trị, tại sao doanh nghiệp cần sử dụng SEO Mũ trắng thưa anh?

- Với các kỹ thuật SEO mũ đen (chủ yếu là việc xây dựng tràn lan các backlink một cách thủ công) thường sẽ tập trung vào một số ít các từ khoá có lượng tìm kiếm cao, thời gian thăng hạng tương đối nhanh tuy nhiên sẽ không bền vững khi thuật toán của Google phát hiện ra. Như bạn biết đấy, không có thuật SEO mũ đen nào là tồn tại vĩnh viễn, Google luôn chăm chỉ để cải thiện chính họ mà.

Với kỹ thuật SEO mũ trắng, do tập trung vào người tìm kiếm nên cần xuất bản nhiều nội dung, vì vậy khi SEO sẽ nhắm tới rất nhiều từ khoá (hàng trăm, hàng nghìn từ), tốc độ thì không thể nhanh như SEO mũ đen tuy nhiên tính bền vững thì rất tốt. Hơn thế nữa đối với phương pháp SEO theo trường phái này, nội dung cung cấp rất đúng mục tiêu nên tỉ lệ khách mua hàng cũng sẽ cao hơn.

Nói ví dụ để bạn giới thiệu, nếu trước đây bạn có thể SEO một trang đích trên website với 5 từ khoá iphone 6, iphone 6 16gb, iphone 6 32gb, iphone 6 trắng, iphone 6 đen, tất cả đều được đưa về một trang đích thì giờ đây bạn sẽ phải tách ra để thăng hạng với 5 trang đích khác nhau. Rõ ràng việc khách hàng tìm ra được đúng sản phẩm họ cần thì họ sẽ muốn mua hàng trên website đó hơn.

Như vậy giá trị của SEO mũ trắng tất nhiên về lâu dài sẽ tốt hơn. Nhưng cũng không thể phản đối sức hấp dẫn của tốc độ khi SEO mũ đen :)) Chưa kể đến chi phí cho SEO mũ đen cũng sẽ thấp hơn tương đối nhiều.

SEO mũ trắng mất công sức nhiều hơn vì bạn cần xây dựng chiến lược nội dung tổng thể hơn. Nếu lúc trước bạn chủ yếu SEO bằng backlink thì chỉ 1 - 3 tháng với lượng backlink lớn thì website đã có thể lên top, thì bây giờ việc đó không hề dễ dàng khi đối mặt với thuật toán Penguin. SEO mũ trắng cần tư duy tổng thể, đầu tư vào nhân sự và thường là mất thời gian hơn. Bạn không thể đòi hỏi một việc dễ dàng lại có kết quả tốt nhất được, SEO chính xác là một khoản đầu tư.

- Như vậy việc sử dụng các kỹ thuật SEO mũ trắng dựa trên nội dung chất lượng, từ xu hướng sẽ dần trở thành “bắt buộc". Anh có thể tư vấn gì thêm để các doanh nghiệp không có quá nhiều chuyên môn có thể nắm bắt và áp dụng tốt về SEO Mũ trắng?

- Hiện tại thì kỹ thuật SEO Mũ đen vẫn đang được áp dụng khá phổ biến, như việc mua bán, trao đổi hay tự xây dựng hệ thống backlink. Tuy nhiên người làm SEO sẽ dần chuyển sang SEO Mũ trắng. Và tất nhiên các chuyên gia SEO sẽ cập nhật những hướng dẫn rất nhanh chóng về xu hướng này. Cá nhân tôi tất nhiên cũng không ngoại lệ, quá trình nghiên cứu SEO Mũ trắng từ 2011, tôi cũng phát triển trường phái SEO của riêng mình có tên là Phương pháp SEO SC2B, mong rằng sẽ sớm phổ biến và đóng góp được nhiều giá trị cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.

- Rất cảm ơn anh về những nhận định về xu hướng SEO 2017. Chúc anh thành công và có thêm nhiều đóng góp cho cộng đồng SEO Việt Nam!

Đắc Lê thực hiện