Xét xử vụ buôn lậu thuốc lá: Mức giá cho niềm tin

Phòng theo dõi phiên tòa qua màn hình trực tiếp đến ngày thứ 2 không còn ken chật cứng như hôm khai mạc. Những ánh mắt tò mò, những lời bàn tán, cười đùa phấn khích cũng không còn. Mọi người có mặt trong phòng truyền hình phiên tòa đều chăm chú dù không phải ai cũng có được một chỗ ghế ngồi.

Người phụ nữ nhỏ thó, luống tuổi thỉnh thoảng lại kiễng chân dướn lên vì bờ vai người đàn ông đứng trên che khuất màn hình đang quay sát mặt bị cáo Nguyễn Ngọc Liên.

Chị là Nguyễn Thị Lan - một nhân công làm ở công ty Thiên Lợi Hòa cho tới khi xảy ra vụ việc, từ ngày giám đốc Nguyễn Ngọc Liên mới chỉ là bà chủ mấy điểm thu gom lá thuốc nguyên liệu nhỏ lẻ.

Nguyễn Ngọc Liên vui vẻ vẫy chào những người quen tới dự phiên toà.

Chị Lan đã đạp xe 4 cây số đến tòa từ sớm nhưng vẫn chỉ thấy giám đốc cũ từ phía sau lưng, không nhìn được tận mặt (khi dẫn giải bị cáo vào phòng xử). Kéo áo một người vừa bước ra khỏi phòng xử án, chị rụt rè hỏi: “Cô ơi, trông cô Liên bên ngoài thế nào, có như trên tivi bên phòng kia không. Màn hình xa quá, lại méo (phiên xử được truyền hình trực tiếp qua một màn hình LCD 63 inch - PV), tôi trông không rõ”.

Theo dõi phần thẩm vấn Nguyễn Ngọc Liên từ chiều qua, chị hạ giọng tránh lời nhận xét trực tiếp: “Cô ấy vẫn thẳng tính, sòng phẳng, “bốc” y như hồi còn làm thuốc lá”. Sau khi xảy ra vụ án, bà giám đốc Thiên Lợi Hòa bị bắt, anh chị em làm công dù rất bất ngờ nhưng mọi người cũng đã nhỏ to về chuyện Nguyễn Ngọc Liên bị bạn làm ăn phản trắc.

Cho đến phiên tòa, trực tiếp nghe những lời khai của Liên về việc giám đốc công ty Hải Viên (Trung Quốc) Chu Lệ Nga viết đơn tố cáo Thiên Lợi Hòa làm giả con dấu, chữ ký của lãnh đạo Hải Viên để nhập lá thuốc lá, lách luật, trốn thuế... chị Lan thấy chắc chắn bà chủ của mình mắc mưu đối thủ. Không hiểu cái giá phải trả của bà chủ nhiều tiếng thơm có xứng với niềm tin giản dị của những phận người rất nhỏ.

Chị Lan cho biết, đối với chị cũng như hơn 600 công nhân tại Thiên Lợi Hòa, Nguyễn Ngọc Liên là một giám đốc thực sự gần gũi người làm thuê. Làm việc từ ngày Liên có vài xưởng nhỏ lẻ đến khi thuê kho hàng ở ga rồi mở rộng đến kho Hải quan... không hiểu sao giám đốc biết hoàn cảnh gia đình chị, có một cô con gái tàn tật, nhắn chị đưa con tới bố trí việc làm.

Lao động phổ thông đơn thuần, mức lương hàng tháng của chị Lan vẫn khá đều đặn, 900.000 - 1.200.000đ/tháng. Con gái cùng vào làm, cuộc sống gia đình cũng ổn thỏa. Chị khẳng định, giám đốc luôn chỉ đạo trả lương rất sòng phẳng, đúng hạn, đầy đủ, phát hiện quản đốc “làm khó” công nhân là sa thải thẳng tay.

Có kho bãi, xưởng gia công thuốc lá của Thiên Lợi Hòa, cả khu vực Phố Mới bây giờ sôi nổi, sầm uất hơn hẳn. Hơn 600 nhân công, không ít người đã kéo người thân ở miền xuôi lên làm ăn, sinh sống. Bà chủ Nguyễn Ngọc Liên được tiếng tốt, quan tâm, gần gũi với hầu hết kẻ ăn người làm.

Nghỉ giữa giờ, lại thấy người phụ nữ luống tuổi, nhỏ thó nép bên cánh cửa đã khép của phòng xử án, chăm chú quan sát bà chủ cũ lúc quay sang người cảnh sát áp giải, khi lại cười đùa, trao đổi với luật sư. “Cô ấy đúng là vẫn y như xưa, hoạt bát, thậm chí còn béo và trắng ra. Thật mừng...” - chị buông lửng câu nói.

Bà chủ Thiên Lợi Hoà bị dẫn giải ra xe thùng trở lại trại giam.

Trong khi đó, vụ án xảy trong cái thành phố bé như lòng bàn tay này, đối với người dân Lào Cai, là một “tai nạn” buồn, một kết thúc không có hậu cho những người làm ăn, buôn bán năng động, hoạt bát. Nói đến giám đốc Thiên Lợi Hòa, ai cũng nhắc ngay tới sự sung túc, sôi động của những kho hàng phía bắc thành phố, với cuộc sống, thu nhập ổn định.

Một bà chủ quán Internet nhỏ gần tòa cười thú vị khi nhắc tới “bà hoàng thuốc lá vùng biên” - đúng dáng một bà chủ, quyết đoán, thoáng tính và cũng hơi “bốc đồng”. Dân kinh doanh, làm ăn buôn bán nên cũng tín, rất chịu khó chùa triền, cúng lễ. Liên đi lễ ở đâu cũng rồng rắn, rộn rã cả bầu đoàn các bà các chị.

Tướng đàn bà ăn to nói lớn, cũng làm được nhiều việc mà đàn ông cũng cúi đầu nể phục nhưng kết cục sản nghiệp tiêu tan, gia đình ly tán, bản thân không tránh khỏi con đường tù tội. Cái tên công ty đặt theo triết lý tam thuận “Thiên thời, địa lợi, nhân hòa” kết lại vẫn sụp ở chính chữ “nhân”, từ chính chủ trương, phương cách làm ăn “lắt léo” của người lãnh đạo.

Nhiều tiếng thở dài khẽ vang lên trong căn phòng truyền hình trực tiếp phiên tòa yên lặng...

P.Thảo