Vụ dân "cầu cứu" giữ lại thác nước: Dự án thủy điện chưa đủ điều kiện để thi công

Ngày 7/6, thông tin Sở Công Thương Đắk Nông cho biết đã yêu cầu chủ đầu tư tính toán hiệu quả của dự án thủy điện Đắk R’keh, đồng thời có phương án duy trì nguồn nước và cảnh quan cho thác Năm Tầng. Để đánh giá, rà soát các tác động môi trường cũng như hiệu quả đầu tư của dự án thủy điện Đắk R’kéh, nhiều cơ quan, ban ngành của tỉnh Đắk Nông đã phải họp lại.

Theo đó, nhiều nội dung quan trọng liên quan, nhất là tác động môi trường, ảnh hưởng đến thác Năm Tầng bên dưới công trình thủy điện vẫn chưa được công ty thực hiện hoặc có phương án rõ ràng.

Cụ thể, tháng 8/2018, Sở Công Thương Đắk Nông đã yêu cầu Công ty cổ phần thủy điện Đại An phải có các phương án cụ thể đánh giá tác động môi trường của dự án, nhất là duy trì dòng chảy tối thiểu và nguồn nước cho thác Năm Tầng.

Tuy nhiên, Sở Công Thương vẫn chưa nhận được báo cáo cũng như việc hoàn thiện các nội dung theo như yêu cầu đã gửi cho chủ đầu tư. Đến nay, ngành chức năng tỉnh Đắk Nông khẳng định dự án chưa đủ điều kiện theo quy định để khởi công xây dựng.

Đại diện nhiều sở, ngành liên quan của tỉnh Đắk Nông, UBND huyện Đắk R’Lấp, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục nêu ra yêu cầu phải đánh giá cụ thể, rõ ràng về phương án đảm bảo nguồn nước, dòng chảy và cảnh quan cho thác Năm Tầng.

Trên cơ sở tổng hợp ý kiến các đơn vị liên quan, Sở Công Thương tỉnh Đắk Nông đã tham mưu cho UBND tỉnh Đắk Nông giao Sở Tài nguyên – Môi trường phối hợp, yêu cầu chủ đầu tư đánh giá rõ tác động của dự án đến thác Năm Tầng trong bảng kế hoạch bảo vệ môi trường. Trên cơ sở đó, Sở Công Thương Đắk Nông sẽ chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành khảo sát thực tế tại khu vực thực hiện dự án trước khi có tham mưu, đề xuất cuối cùng.

Theo một nguyên lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông, nhiều vấn đề về tác động môi trường của dự án thủy điện Đắk R’kéh cần tiếp tục được làm rõ. Nếu dự án được đầu tư xây dựng, thì những tác động xấu đến thác Năm Tầng là không thể tránh khỏi. Hiệu quả kinh tế của dự án cũng khá thấp, kể cả so với mức đầu tư bình quân các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh Đắk Nông thời gian qua cũng như hiệu suất của các dự án điện mặt trời đang triển khai hiện nay.

Chẳng hạn, dự án điện mặt trời Trúc Sơn có công suất hơn 44MW chỉ chiếm dụng diện tích đất hơn 50ha, hay dự án điện mặt trời Cư Jút có có công suất 50MW cũng chỉ chiếm dụng 62ha đất (tương đương 1MW chỉ chiếm diện tích 1,1 - 1,2ha). Trong khi dự án thủy điện Đắk R’kéh chiếm dụng gần 20ha đất và chỉ có công suất 5MW (tương đương 1MW chiếm dụng 4ha đất).

Trước đó, Dân trí đã có bài phản ánh, từ đầu năm 2019, Công ty cổ phần thủy điện Đại An đã mang nhiều máy móc, thiết bị cơ giới hạng nặng đến khu vực gần thác Năm Tầng để thi công công trình thủy điện Đắk R’Kéh, thuộc địa phận 2 xã Đắk Sin, Hưng Bình, huyện Đắk R’Lấp, tỉnh Đắk Nông.

Sự việc đã khiến người dân hai xã trên phản ứng, cầu cứu cơ quan chức năng xem xét lại tính khả thi, hiệu quả của công trình thủy điện này. Bởi người dân lo ngại, việc thủy điện xây dựng ngay thượng nguồn, cách thác khoảng 200m sẽ ảnh hưởng tới nguồn nước. Việc triển khai xây dựng thủy điện Đắk R’kéh sẽ “bức tử” thác Năm Tầng và ảnh hưởng xấu về môi trường, về nguồn nước phục vụ tưới tiêu của người dân vùng phụ cận.

Dương Phong