Việt Nam sản xuất thành công vaccine thương mại dịch tả lợn Châu Phi

Sáng 1/6, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tổ chức họp báo thông tin  và kết quả nghiên cứu, sản xuất vaccine dịch tả lợn Châu Phi . Cuộc họp do Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến chủ trì.

Tại cuộc họp, ông Tiến cho biết, bệnh dịch tả lợn Châu Phi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus gây ra trên lợn, xuất hiện lần đầu tiên tại Châu Phi vào năm 1921. Bệnh này có đặc điểm lây lan nhanh, gây bệnh ở mọi lứa tuổi và mọi loại lợn (bao gồm cả lợn nuôi các loại và lợn rừng). Bệnh gây tỷ lệ chết cao lên đến 100%.

Virus dịch tả lợn Châu Phi có sức đề kháng cao. Sau khi khỏi bệnh lâm sàng, lợn vẫn có khả năng mang virus trong thời gian dài và có thể trở thành vật chủ mang trùng suốt đời, do vậy nếu để xảy ra bệnh sẽ rất khó loại trừ được mầm bệnh.

"Biện pháp phòng bệnh chủ yếu là vệ sinh, sát trùng, tiêu độc và chăn nuôi an toàn sinh học. Đã hơn 100 năm qua kể từ khi bệnh dịch tả lợn Châu Phi được phát hiện, mặc dù có hơn 4.000 công trình nghiên cứu liên quan đến virus dịch tả lợn Châu Phi và phát triển vaccine của các nhà khoa học được công bố. Tuy nhiên, trên thế giới chưa có vaccine thương mại phòng bệnh dịch tả lợn Châu Phi", ông Tiến nói.

Ông Tiến cho biết thêm, lý do dẫn đến việc nghiên cứu sản xuất vaccine dịch tả lợn Châu Phi gặp rất nhiều khó khăn và thử thách ở nước ta và trên thế giới trong những năm trước đây là do rất nhiều công trình nghiên cứu về vaccine dịch tả lợn Châu Phi thất bại; sự hiểu biết về virus, cơ chế gây bệnh và đặc biệt cơ chế sinh miễn dịch và hoạt động của nó để bảo hộ được động vật nhiễm bệnh còn rất hạn chế; khó khăn trong việc tìm ra dòng tế bào nuôi cấy phù hợp để có thể sản xuất vaccine thương mại với số lượng lớn.

Tuy nhiên, sau một thời gian dài tập trung nghiên cứu, đến đầu tháng 11/2019 các nhà khoa học của Hoa Kỳ đã công bố nghiên cứu thành công chủng virus dịch tả lợn Châu Phi nhược độc đã được cắt bỏ đoạn gen ASF-G-Delta I177L; đây là tiền đề rất quan trọng cho việc nghiên cứu, sản xuất vaccine phòng bệnh dịch tả lợn Châu Phi. Trong tháng 11/2019, lãnh đạo Bộ NN&PTNT đã cử Lãnh đạo Cục Thú y sang Hoa Kỳ dự họp, gặp trực tiếp với các chuyên gia Hoa Kỳ để bàn phối hợp nghiên cứu, sản xuất vaccine dịch tả lợn Châu Phi.

Từ tháng 2/2020, việc nghiên cứu, sản xuất vaccine chính thức được thực hiện cùng với sự phối hợp của các chuyên gia Hoa Kỳ. Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo Cục Thú y thống nhất và ký Thỏa thuận chung (MOU) hợp tác kỹ thuật với Viện nghiên cứu Nông nghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ làm cơ sở cho các bên triển khai thực hiện. Từ tháng 7/2020, Bộ NN&PTNT chỉ đạo cho phép nhập khẩu chủng giống virus dịch tả lợn Châu Phi nhược độc cắt gen dùng để nghiên cứu, sản xuất vaccine phòng, chống bệnh dịch tả lợn Châu Phi tại Việt Nam.

Ngay từ khi bệnh dịch tả lợn Châu Phi xuất hiện tại Việt Nam, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống, tổ chức nghiên cứu sản xuất vaccine phòng bệnh.

"Chúng ta đã rất nhanh nhạy trong việc tiếp cận thành tựu nghiên cứu của Hoa Kỳ, cùng với sự vào cuộc tích cực của các cơ quan quản lý nhà nước, các nhà khoa học trong nước và đặc biệt là sự tham gia của các doanh nghiệp tiên phong, có đủ tiềm lực, có kinh nghiệm trong sản xuất vaccine thú y, đầu tư nghiêm túc để nghiên cứu, sản xuất thành công vaccine dịch tả lợn Châu Phi, bao gồm: Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương Navetco (Công ty Navetco), Công ty TNHH MTV AVAC, Công ty Cổ phần tập đoàn Dabaco", ông  Tiến nói.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nói thêm, ngay sau khi tiếp nhận chủng giống ASFV-G-∆I177L từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ vào tháng 9/2020, Công ty Navetco đã khẩn trương triển khai nghiên cứu, trải qua 5 lần thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, kết quả 100% số lợn tiêm vaccine được bảo hộ khi công cường độc trong phòng thí nghiệm. Trong điều kiện sản xuất đã bảo hộ được trên 80% số lợn được tiêm vaccine khi công cường độc với chủng virus gây bệnh dịch tả lợn Châu Phi tại Việt Nam; độ dài miễn dịch của vaccine kéo dài 6 tháng sau tiêm phòng.

"Như vậy, Việt Nam đã chính thức sản xuất được vaccine thương mại phòng bệnh dịch tả lợn Châu Phi, đáp ứng được các yêu cầu chuyên môn kỹ thuật, bảo đảm vô trùng, an toàn và hiệu lực, độ dài miễn dịch kéo dài 6 tháng, góp phần bảo vệ an toàn cho chăn nuôi, sản xuất lợn thịt", ông Tiến nhấn mạnh.

Kết quả nghiên cứu, sản xuất vaccine NAVET-ASFVAC của Công ty Navetco sau khi được các nhà khoa học độc lập đánh giá rất kỹ lưỡng đã được chấp nhận công bố trên các Tạp chí khoa học uy tín của thế giới và Tạp chí Khoa học thú y của Việt Nam.

Ngày 17/5/2022, Viện nghiên cứu Nông nghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cũng đã có thư chính thức gửi Cục Thú y Việt Nam xác nhận vắc xin NAVET-ASFVAC đảm bảo an toàn, hiệu lực.