Viện trưởng VKSND Tối cao: “Các trường hợp oan, sai giảm dần”

Báo cáo trước Quốc hội sáng 30/10, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết, trong công tác xét xử các vụ án hình sự về cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, trong năm qua chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội.

Các vụ án lớn, đặc biệt là các vụ án kinh tế, tham nhũng và các vụ án mà dư luận xã hội quan tâm được các Tòa án đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh, như: vụ án Đinh La Thăng phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản” liên quan đến việc góp vốn 800 tỷ đồng của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam vào Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank); vụ án Trịnh Xuân Thanh phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” xảy ra tại Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN); vụ án Huỳnh Thị Huyền Như phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”...

“Các tòa án đã áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản lớn của Nhà nước, đồng thời cũng chú ý áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, các biện pháp tư pháp và các hình phạt bổ sung nhằm đảm bảo thu hồi tài sản của Nhà nước đã bị các bị cáo chiếm đoạt hoặc gây thiệt hại”- ông Bình nói.

Trong công tác xét xử các vụ việc dân sự, đã hạn chế đến mức thấp nhất việc để các vụ việc dân sự quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật. Được sự đồng ý của Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương, thời gian qua, TAND Tối cao đã triển khai thí điểm việc đổi mới, tăng cường hoà giải, đối thoại trong giải quyết các vụ án dân sự và hành chính tại Hải Phòng.

Theo ông Bình, số lượng các loại vụ việc mà các Toà án phải thụ lý, giải quyết tiếp tục có xu hướng gia tăng, với tính chất ngày càng phức tạp. Trong khi đó, những điều kiện đảm bảo cho hoạt động như đội ngũ cán bộ, Thẩm phán, kinh phí chưa được bổ sung kịp thời.

Các TAND Cấp cao là những đơn vị mới được hình thành trong hệ thống Tòa án theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, có nhiệm vụ, thẩm quyền xem xét, giải quyết phần lớn số đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm của TAND. Tuy nhiên, việc bổ sung số lượng Thẩm phán, Thẩm tra viên cho các TAND Cấp cao trong những năm qua gặp nhiều khó khăn do không được tăng biên chế.

“Lãnh đạo một số Tòa án chưa phát huy đầy đủ tinh thần trách nhiệm. Vẫn còn một số Thẩm phán, công chức Toà án hạn chế về năng lực, trình độ; tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ nhân dân chưa tốt nên hiệu quả công tác chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra”- ông Bình nhìn nhận.

Trong khi đó, Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí thông tin, trong 3 năm qua, ngành kiểm sát đã tích cực, chủ động phối hợp xác định hơn 15.000 vụ án trọng điểm, kịp thời điều tra, truy tố và khẩn trương đưa ra xét xử nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng, sớm ổn định tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội. Giải quyết dứt điểm một số vụ án đặc biệt nghiêm trọng có đơn kêu oan, như: vụ Vi Văn Phượng phạm tội giết người tại tỉnh Bắc Giang; vụ Trần Văn Vót phạm 4 tội tại tỉnh Hà Nam; vụ Lê Văn Mạnh phạm tội hiếp dâm, giết người tại tỉnh Thanh Hóa,..

“Chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, truy tố của ngành Kiểm sát tiếp tục được nâng lên, đạt và vượt nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ Quốc hội giao. Các trường hợp oan, sai giảm dần”- ông Trí cho hay.

Trong đó đã kiểm sát chặt chẽ ngay từ giai đoạn tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; tăng cường yêu cầu xác minh giải quyết đối với tố giác, tin báo về tội phạm. Số vụ viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự tăng qua từng năm. Các trường hợp quá hạn giải quyết giảm dần; số lượng, chất lượng các bản yêu cầu điều tra tăng dần, chiếm hơn 80% số vụ án mới khởi tố; tỷ lệ trả hồ sơ để điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng giảm dần. Số bị cáo tòa án tuyên không phạm tội cũng giảm dần (năm 2016: 14 bị cáo; năm 2017: 12 bị cáo; năm 2018: 6 bị cáo).

Thế Kha