Vì sao trạm Xuyên Á bất lực trước vụ “tập kích” của lâm tặc?

Câu hỏi làm nảy sinh một vấn đề nhức nhối, nhưng cũng rất trớ trêu là một lực lượng được trang cấp đầy đủ công cụ hỗ trợ để trấn áp lâm tặc, bảo vệ rừng nhưng lại không bảo vệ được chính mình khi bị tấn công.

Anh Bằng chia sẻ, chỉ vài tuần trước, 2 đồng nghiệp khi đang trên đường từ Hạt Kiểm lâm Tuyên Hoá về trạm đã bị 6 lâm tặc chặn đường, tấn công. Các đối tượng tấn công đều là lâm tặc địa phương, người xã Thuận Hoá (huyện Tuyên Hoá) nơi trạm đứng chân. Nhưng như nhiều lần khác, trạm báo cáo với chính quyền và công an địa phương thì các cơ quan này chỉ… nhắc nhở qua loa các đối tượng hành hung.

Theo một cán bộ Chi cục Kiểm lâm Quảng Bình, vụ tấn công liều lĩnh ngày 23/5 đã được tiên lượng từ trước, bởi 1 ngày trước đó đã xảy ra một vụ va chạm “nảy lửa” giữa kiểm lâm Tuyên Hoá và lâm tặc Thuận Hoá, dẫn đến nổ súng khiến một người bị thương và khẩu AK của trạm Xuyên Á sau đó đã bị cơ quan chức năng thu giữ.

Cũng theo cán bộ này, mặc dù Chi cục đã chỉ đạo Hạt Kiểm lâm Tuyên Hoá cần đề cao cảnh giác, đề xuất lực lượng hỗ trợ từ Đội kiểm lâm cơ động số 2 của Chi cục, song khi Hạt chưa kịp có động thái gì thì cuộc tấn công đã xảy ra.

Vì không còn súng trong tay, không có thông tin liên lạc (khu vực trạm cách xa khu dân cư chừng 20 km, không có điện lưới, không có sóng điện thoại) nên toàn trạm bị động, chạy tứ tán trước nhóm lâm tặc côn đồ mang nhiều hung khí.  

Nguồn tin đáng tin cậy của Dân trí nói, chỉ một ngày sau vụ "tập kích", Trạm trưởng Trạm Xuyên Á Hoàng Minh Huệ đã viết đơn xin thôi chức. Và cũng rất nhanh, Chi cục Kiểm lâm Quảng Bình quyết định cách chức ông này, giao anh Trương Khánh Bằng phụ trách trạm trong giai đoạn khủng hoảng.

Nguyên nhân được lãnh đạo Chi cục đưa ra là ông Huệ đã không hoàn thành nhiệm vụ, thái độ làm việc không tốt và không còn muốn đảm đương vị trí này. Tuy nhiên, còn một lý do chưa được nhắc đến là việc ông Huệ báo đã mất khẩu súng được trang cấp cho mình. Việc mất súng của ông Huệ đã được thông báo toàn quốc.

Cần nói thêm, hơn 10 năm trước đây khi còn công tác tại Hạt Kiểm lâm Phong Nha - Kẻ Bàng, ông Huệ đã nổ súng làm chết một người cũng trong một cuộc tấn công của lâm tặc, bị xử sơ thẩm 30 tháng tù. Sau đó ông Huệ đuợc trả tự do khi phiên toà phúc thẩm xử ông trắng án.

Quay trở lại diễn biến trước vụ tấn công ngày 23/5, lãnh đạo Chi cục và Hạt Kiểm lâm Tuyên Hoá đều không đề cập tới nguyên nhân vụ va chạm nảy lửa dẫn tới trạm Xuyên Á bị thu giữ khẩu AK, mà chỉ cho rằng nguyên nhân vụ tấn công là do lực lượng kiểm lâm thường xuyên bắt các lâm tặc vận chuyển gỗ bằng xe máy.

Tuy nhiên, tin từ cơ quan công an khẳng định, vào lúc 17 giờ ngày 22/5, một vụ nổ súng đã xảy ra ở trạm Kiểm lâm Xuyên Á. Nhóm kiểm lâm của trạm cùng với một nhân viên lái xe của Hạt Kiểm lâm Tuyên Hoá ra hiệu lệnh yêu cầu chiếc xe máy đang chở gỗ lậu do Trần Thanh Giang (17 tuổi, ở Thuận Hoá) điều khiển dừng lại để kiểm tra nhưng Giang không tuân thủ.

Có sẵn khẩu AK trên tay, một người trong nhóm đã nổ 3 phát súng cảnh cáo, trong đó một phát súng vô tình đã trúng vai Giang khiến anh này nhập viện. Cơ quan điều tra xác định phát súng được bắn xuống mặt đường, sau đó đầu đạn nảy lên trúng vai Giang.

Mặc dù chưa ai xác nhận đây là một vụ trả thù của lâm tặc, song không thể không đặt câu hỏi về mối liên hệ giữa vụ tấn công đầy hằn học với 30 đối tượng tham gia này với vụ nổ súng trước đó một ngày trong bối cảnh lâm tặc biết rõ 2 khẩu súng của trạm Xuyên Á đã không còn trong trạm.

Ông Phạm Hồng Thái – Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Quảng Bình nói: “Trước mắt phải lo cứu chữa cho anh Long, ổn định tình hình. Sau đó sẽ có một cuộc họp rút kinh nghiệm và chắc chắn ngoài những người được tuyên dương, khen thưởng sẽ có người không tránh khỏi kỷ luật”.

Sau vụ tấn công ngày 23/5, UBND tỉnh, sở NN&PTNT và Chi cục Kiểm lâm Quảng Bình đã ráo riết chỉ đạo. Trạm Kiểm lâm Xuyên Á được tăng cường 5 người từ Đội kiểm lâm cơ động số 2, Công an xã Thuận Hoá cũng chi viện 2 người, Hạt Tuyên Hoá cử 1 người và chủ rừng - BQL rừng phòng hộ Tuyên Hoá - tăng cường 9 người lên trạm bảo vệ rừng Xuyên Á (cách đó chừng 8 km).

Trạm cũng đã được trang cấp lại đầy đủ công cụ hỗ trợ: súng AK, bình xịt cay, súng cao su, dùi cui điện… Đồng thời, cơ quan Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố 2 bị can, làm rõ hành vi gần 20 đối tượng.

Các hành vi phạm pháp sẽ bị trừng trị, song đây cũng là một bài học đắt giá cho trạm Xuyên Á nói riêng và ngành kiểm lâm nói chung về phương pháp, trách nhiệm và sự cương quyết, khéo léo và chừng mực cần thiết trong cuộc chiến với lâm tặc vốn dai dẳng, cam go và cũng đầy cám dỗ.

Hồng Kỹ