TPHCM xem xét bổ sung 128 tỷ đồng trợ giá xe buýt

Năm 2020, dự toán chi ngân sách trợ giá xe buýt được UBND TPHCM phê duyệt, giao là 1.150 tỷ đồng.

Tuy nhiên, Sở GTVT TPHCM tính toán vẫn chưa đủ nên đề xuất UBND TPHCM bổ sung dự toán chi ngân sách trợ giá xe buýt năm 2020 tăng thêm 128 tỷ đồng, nâng tổng số tiền trợ giá năm nay lên 1.278 tỷ đồng.

Trong 128 tỷ đồng bổ sung có 22,5 tỷ đồng hỗ trợ đơn vị vận tải bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19; 51 tỷ đồng sẽ dự phòng việc phát sinh khối lượng, nhiên liệu, điều động phương tiện phục vụ nhiệm vụ chính trị; 54,4 tỷ đồng chênh lệch chi phí do thay đổi mức lương.

Trước đề xuất này, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan đã giao Sở Tài chính phối hợp Sở Tư pháp xem xét, xác định rõ thẩm quyền phê duyệt trợ giá xe buýt. Trong trường hợp thẩm quyền thuộc UBND TPHCM thì tham mưu, đề xuất UBND thành phố thực hiện theo đúng trình tự, thời hạn trước ngày 10/9.

Nhiều năm qua, trung bình mỗi năm ngân sách TPHCM chi trợ giá xe buýt khoảng 1.000 tỷ đồng. Tuy vậy, lượng hành khách đi xe buýt giảm dần.

Cụ thể, giai đoạn 2014-2018, khách giảm bình quân 6,65% mỗi năm. Đến năm 2019, lượng khách chỉ đạt khoảng 255 triệu lượt, giảm 12,1% so với năm 2018 (gần 290 triệu lượt). Năm 2020 dự kiến lượng khách chỉ còn 159 triệu lượt.

Theo thống kê của Sở GTVT mới đây, lượng khách đi xe buýt sau 2 đợt bùng phát dịch Covid-19 giảm mạnh. Theo đó, từ ngày 28/4 đến ngày 23/8, lượng khách đi xe buýt đạt hơn 32 triệu lượt, giảm 40% so với cùng kỳ năm 2019. Riêng ngày 23/8, khách đi xe buýt chỉ đạt 198.424 lượt, giảm 61% so với cùng kỳ.

Bên cạnh đó, hoạt động doanh nghiệp vận tải cũng gặp nhiều khó khăn do chậm trễ ký hợp đồng đặt hàng để phân bổ tiền trợ giá. Đơn giá trợ giá chưa tính đúng, tính đủ nên nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng thua lỗ và yêu cầu ngừng chạy.

Phó Giám đốc Sở GTVT TPHCM Võ Khánh Hưng thừa nhận năm 2019, tình hình kinh doanh vận tải hành khách công cộng ở các hợp tác xã, công ty gặp nhiều khó khăn do việc tính toán trợ giá không đủ. 

Việc tính toán sản lượng chưa chính xác dẫn đến kinh phí Nhà nước cấp về thấp, doanh thu không đủ để bù chi phí, càng chạy càng lỗ... 

Điều này dẫn đến thu nhập của tài xế, tiếp viên thấp, nhiều hợp tác xã nợ tiền ngân hàng, tiền lương, xăng dầu... Ông Hưng cho biết đây là một bài học và Sở GTVT sẽ cố gắng để tránh lặp lại trong năm 2020. 

Hiện TPHCM có 128 tuyến xe buýt đang hoạt động, trong đó có 91 tuyến có trợ giá và 37 tuyến không có trợ giá. Thời gian gần đây số lượng tuyến xe buýt có xu hướng giảm do rà soát sắp xếp lại mạng lưới tuyến cho phù hợp, giảm trùng lắp và tăng độ bao phủ. Tính từ năm 2019 đến nay, có 11 tuyến xe buýt ở TPHCM có trợ giá ngưng hoạt động vì nhu cầu đi lại thấp, không hiệu quả.

Dự kiến thời gian tới, Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng TP sẽ đấu thầu 45 tuyến xe buýt. Doanh nghiệp sẽ được thanh toán tiền hỗ trợ dựa trên những tiêu chí như xe mới, sạch sẽ, chất lượng phục vụ tốt, chạy đúng giờ, lộ trình...