Lai Châu:

Tỉnh “bật đèn” cho doanh nghiệp phá đường khai thác vàng?

Thứ tư, 26/06/2013 - 09:37

(Dân trí) - Trong khi Chính phủ đang chủ trương tạm dừng việc cấp phép khai thác khoáng sản ở cả cấp bộ và các địa phương thì tỉnh Lai Châu lại ký quyết định cho phép một doanh nghiệp mới thành lập năm 2012 đào hang, phá ta luy tỉnh lộ để lấy vàng gốc.

Thực hiện chủ trương tạm dừng cấp phép khai thác vàng của Chính phủ, từ nhiều năm nay, UBND tỉnh Lai Châu chưa hề cấp giấy phép khai thác, tận thu vàng cho bất kỳ một đơn vị, doanh nghiệp nào trên địa bàn, dù có nhiều doanh nghiệp “xếp hàng” đề đạt nguyện vọng được tận thu “kho vàng” có trữ lượng khoảng 2 tấn nằm trong lòng đất, phạm vi từ km 76 đến km 90 của dự án xây dựng đường tránh ngập Tỉnh lộ 127, thuộc dự án thuỷ điện Lai Châu, tại xã Kan Hồ, huyện Mường Tè.

Nhưng mới đây, người dân xã Kan Hồ đã viết đơn kiến nghị trình lên UBND tỉnh Lai Châu và cơ quan chức năng đề nghị xem xét lại Quyết định số 479/QĐ-UBND tỉnh Lai Châu do Phó Chủ tịch Nguyễn Chương ký ngày 26/4/2013 về việc cho phép Công ty CP khoáng sản Long Khánh mở hang, đào taluy tỉnh lộ 127 để lấy vàng gốc tại 5 điểm lộ quặng thạch anh chứa vàng trên địa bàn xã Kan Hồ.

Tiếp nhận nội dung phản ảnh, PV Dân trí đã vào cuộc làm rõ thực hư. Ông Lý Truỳ Chờ, một người dân sống tại bản Nậm Thú, xã Kan Hồ bức xúc: “Việc công ty Long Khánh ngang nhiên đưa người và máy móc, phương tiện vào khu vực taluy tỉnh lộ 127 để đào hầm, nổ mìn làm chấn động lan sang cả khu vực liền kề, ảnh hưởng đến đất canh tác của người dân địa phương, làm hỏng nền đường, đe doạ tính mạng, tài sản của bà con. Việc làm ngang nhiên như thế mà công ty cũng không hề thoả thuận về phúc lợi hay cam kết bồi thường hoàn thổ sau khi lấy vàng”.

Lán trại và máy móc phương tiện cùng hàng chục công nhân khai thác vàng sát taluy tỉnh lộ 127

Cũng theo ông Lý Truỳ Chờ, khu đất của các hộ dân bị công ty Long Khánh cho nổ mìn, đào hàng trăm mét hang để tận thu vàng gốc, cho đến thời điểm này chưa có cấp chính quyền nào từ huyện Mường Tè đến tỉnh Lai Châu ra quyết định thu hồi.

Theo phản ảnh của người dân xã Kan Hồ, Công ty Long Khánh không những khai đào vàng ngoài ranh giới cho phép theo Quyết định số 479/QĐ-UBND của tỉnh mà quá trình đưa máy móc phương tiện vào hiện trường khai thác đã để xảy ra hậu quả nghiêm trọng, làm một người chết và nhiều người bị thương, gây tâm lý hoang mang cho bà con dân tộc. Vì thế, sau khi người dân kiến nghị lên huyện, UBND huyện Mường Tè đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành đến hiện trường nơi Công ty Long Khánh khai thác vàng, lập biên bản tạm đình chỉ một tuần để cơ quan chức năng giải quyết sự việc.

PV Dân trí có cuộc gặp gỡ xác minh thông tin sự việc với ông Lý Chà Lới - Phó Chủ tịch UBND xã Kan Hồ. Ông Lới cho biết, liên quan đến việc Công ty Long Khánh đưa máy móc và phương tiện vào đào hang để tận thu vàng gốc ngay tại chân đường taluy tỉnh lộ 127, cuối tháng 5 vừa qua, cán bộ UBND huyện cùng lãnh đạo Công an huyện Mường Tè đã phối hợp với cán bộ xã Kan Hồ trực tiếp lên hiện trường tiến hành lập biên bản tạm dừng ngay việc khai thác có dấu hiệu sai phạm của công ty Long Khánh để cơ quan chức năng địa phương giải quyết.

Phóng viên đã theo chân đoàn cán bộ xã Kan Hồ vào tận công trường khai thác, chứng kiến cảnh hàng chục công nhân dựng lán trại ngay sát taluy tỉnh lộ 127, chuẩn bị máy móc, phương tiện đào phá taluy vào sâu bên trong hàng chục mét để khai thác vàng.

Máy nổ hoạt động liên tục để thắp sáng điện cho công nhân làm việc trong hang. Khi phóng viên tiếp cận cửa hang, đi vào bên trong khoảng gần 50 mét bỗng thấy máy nổ bên ngoài tắt phụt, nhiều công nhân bên trong hốt hoảng gọi nhau “chuồn nhanh” ra khỏi hang; bỏ lại hiện trường vô số dụng cụ khai thác.

Lán trại của các công nhân

Theo quan sát của phóng viên, khi vào sâu bên với một lối mòn duy nhất, ước chừng hang có chiều cao khoảng 2 mét, chiều rộng gần 1 mét, chạy dài hơn 50 mét vào đến tận bên trong, hang được đào rẽ thành hai nhánh rẽ sang bên phải và bên trái hơn 10 mét.

Công trường được chuẩn bị rất quy mô với số lượng người tham gia khai thác lên đến hàng chục người, phóng viên có tiếp xúc với đại diện công ty và công nhân làm việc tại hiện trường để hỏi thông tin nhưng đều bị từ chối. Đa số công nhân đào hang đều lảng tránh phóng viên. Một số người nói bâng quơ: “Em mới lên đây ngày hôm nay, chỉ biết đào và cuốc thôi anh. Có việc gì liên quan anh hỏi ông chủ. Bọn em không biết”.

Ra khỏi hang, một lần nữa phóng viên đề nghị gặp người đại diện Công ty Long Khánh để trao đổi nhưng không được chấp thuận.

Tại cuộc trao đổi trực tiếp với ông Nguyễn Chương - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu, ông Chương cho hay, việc khai thác của Công ty Long Khánh được tỉnh cấp phép tận thu vàng trong ranh giới tỉnh lộ 127. Còn việc công ty khai thác ngoài ranh giới mà ảnh hưởng đến người dân, tỉnh sẽ chỉ đạo đơn vị chức năng kiểm tra làm rõ để báo cáo về tỉnh có phương án giải quyết.

Đường hầm dài hàng chục mét bị công nhân đào xuyên taluy tỉnh lộ.

Ông Nguyễn Chương - Phó Chủ tịch tỉnh Lai Châu - cho biết, sẽ giao đơn vị chức năng tổng kiểm tra tình hình khai thác vàng có phép cũng như không phép trên địa bàn huyện Mường Tè.

Cũng tại buổi làm việc, ông Chương vẫn khẳng định Công ty Long Khánh đang triển khai “đào vàng” bình thường, không bị tạm dừng lần nào, bởi họ có giấy phép khai thác thăm dò cho chính tay ông Chương ký. Tuy nhiên, khi tiếp nhận thông tin phóng viên cung cấp là công trường đã từng bị UBND huyện Mường Tè tạm đình chỉ một tuần, ông Chương hoàn toàn bất ngờ.

Ngay tại cuộc làm việc với PV Dân trí, ông Chương đã yêu cầu Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường Vũ Văn Lương báo cáo thực hư sự việc. Ông Lương cho hay, ông vẫn thường theo dõi, giám sát hoạt động khai thác vàng của Công ty Long Khánh tại xã Kan Hồ. “Đã 3 lần đoàn cán bộ Sở chúng tôi đi kiểm tra nhưng phát hiện công ty mới đưa máy móc vào bắt đầu hoạt động. Tôi cũng không ngờ họ đào nhanh và sâu đến thế!” - ông Lương giãi bày.

Ông Lương khẳng định, sẽ cho lực lượng chức năng về tận địa bàn xã Kan Hồ để kiểm tra về tất cả những hoạt động khai thác đào phá taluy tỉnh lộ 127 cũng như một số vấn đề nghi ngại của người dân, cả việc đảm bảo trật tự đăng ký tạm trú của công nhân để sớm có câu trả lời đến báo Dân trí.

Cuối buổi làm việc, Phó Chủ tịch Nguyễn Chương khẳng định: “Chúng tôi sẽ nghiêm túc thực hiện việc phối hợp với UBND huyện Mường Tè kiểm tra, rà soát tất cả các đơn vị, tổ chức, cá nhân có phép hay không có giấy phép khai thác vàng trên địa bàn huyện Mường Tè, làm rõ mức độ vi phạm để xử lý theo quy định pháp luật”.

Quốc Đô - Anh Thế