Thủ tướng: "Sửa sai phải chấp nhận đau đớn, mất mát và coi đó là học phí"

Quan điểm này được Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra khi phát biểu tại phiên thảo luận tổ sáng 23/5 về tình hình kinh tế - xã hội.

Một trong những vấn đề quan trọng được người đứng đầu Chính phủ đề cập là chủ trương thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Theo ông, chúng ta đã "bắt được bệnh" và đang hoàn thiện thể chế để chữa bệnh.

Không hợp thức hóa cái sai nhưng phải có cách xử lý

Thủ tướng cho biết đầu kỳ họp thứ 9, Chính phủ đã có báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội, trong đó có thống kê những dự án tồn đọng, kéo dài nhiều nhiệm kỳ gây lãng phí, điển hình là nhiều dự án điện gió, điện mặt trời.

"Chính sách của ta không tốt nên dẫn đến tiêu cực, ồ ạt xây dựng các dự án điện gió, điện mặt trời không đúng quy hoạch và thủ tục, không đúng quy định của Đảng, Nhà nước nên phải xử lý", Thủ tướng nói.

Bên cạnh đó, theo thống kê các địa phương gửi, Thủ tướng cho biết có hơn 2.200 dự án tồn đọng.

"Nếu tháo gỡ những dự án này sẽ giải phóng được hơn 230 tỷ USD, bằng 50% tổng GDP của cả nước. Chúng tôi đang xây dựng chính sách, không hợp thức hóa cái sai nhưng phải có cách xử lý về thể chế, về tổ chức", Thủ tướng nhấn mạnh và nói thêm, ai làm sai phải xử lý, những thể chế chưa phù hợp phải tháo gỡ.

Theo ông, tình hình thay đổi thì cơ chế chính sách phải thay đổi. Đây là "căn bệnh", mà đã có bệnh thì phải chữa, phải mổ xẻ, phải đau đớn, chịu mất máu, mất tiền.

Trong giải quyết những bất cập, Thủ tướng cũng nêu quan điểm "không thể thu về 100% mà phải chấp nhận mất mát".

"Chúng ta phải chấp nhận đau đớn, mất mát và coi đó là học phí. Việc này cho chúng ta bài học mới, kinh nghiệm mới, không thể không làm, mà đã làm phải có thiệt thòi", Thủ tướng nói. Ông cho rằng khi giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng mới có thể khai thác hết tiềm năng.

Bên cạnh đó, đất đai lâm trường, nông trường, theo lãnh đạo Chính phủ, cũng là vấn đề nhức nhối.

Thủ tướng nhận định trước đây, việc quản lý, thành lập nông lâm trường rất cần thiết trong quá trình phát triển, nhưng khi tiến hành kinh tế thị trường ta lại buông lỏng quản lý, không có chính sách kịp thời, linh hoạt và hiệu quả nên giờ phải đi giải quyết hậu quả về cả pháp lý và thực tiễn, cũng lại phải chấp nhận đau đớn, mất mát. Nếu không chấp nhận thì không giải quyết dứt điểm được, theo lời Thủ tướng.

"Chúng ta phải chịu đau đớn, mất mát, đưa ra cơ chế chính sách giải quyết dứt điểm. Khi đã đổ vỡ rồi không thể hàn gắn nguyên như ban đầu, nhưng phải làm sao khắc phục tối ưu nhất", Thủ tướng nhắc lại quan điểm.

Một vấn đề khác liên quan tiết kiệm, Thủ tướng lưu ý việc sử dụng trụ sở làm việc dôi dư khi sắp xếp tổ chức bộ máy với tinh thần không để lãng phí.

Không phân cấp, giữ khư khư nguồn lực thì "không làm gì được"

Trao đổi về mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh điều quan trọng nhất là chuyển đổi trạng thái từ thụ động sang chủ động tiếp nhận, giải quyết yêu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Thủ tướng nhấn mạnh cần giảm thủ tục hành chính, tạo không gian phát triển, tạo điều kiện kết nối thuận lợi.

"Chính quyền địa phương thay vì tiền kiểm, cấp phép thì hậu kiểm, tiến hành kiểm tra, giám sát, kiên quyết cắt bỏ thủ tục hành chính rườm rà, bỏ cơ chế xin - cho", Thủ tướng nhấn mạnh.

Ông đồng thời đề cập chủ trương đẩy mạnh phân cấp phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực.

"Chúng ta cứ nói phân cấp, phân quyền nhưng không phân bổ nguồn lực thì làm sao làm được. Quốc hội phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, Chính phủ lại phân xuống cho bộ, ngành, địa phương chứ chúng tôi chẳng giữ làm gì vì nếu giữ khư khư nguồn lực thì không làm được gì, cái gì cũng phải đi xin", Thủ tướng chia sẻ.

Ông nhấn mạnh tinh thần phải làm sao giảm bớt thủ tục hành chính, không để lãng phí cơ hội, lãng phí thời gian, bởi nếu quá nhiều thủ tục, có khi làm xong thủ tục cơ hội cũng trôi qua mất.

"Tinh thần là ủng hộ cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cấp nào gần dân nhất, làm tốt nhất thì phân cấp", theo quan điểm của người đứng đầu Chính phủ.

Nhắc đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025 và 2 con số trong những năm tiếp theo, Thủ tướng nhấn mạnh 3 đột phá chiến lược cần tập trung về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực.

Trong đó, về hạ tầng, Thủ tướng lưu ý cần phát triển hạ tầng giao thông trên cả 5 phương thức đường bộ, đường sắt, hàng không, hàng hải và đường thủy nội địa.

Những mục tiêu được người đứng đầu Chính phủ đề cập là hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc trong năm nay; nâng cấp, triển khai nhiều dự án đường sắt quan trọng kết nối với Trung Quốc; thúc đẩy dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam...

Đặc biệt, về hàng không, theo Thủ tướng, phải có những sân bay tầm cỡ mang tính chiến lược và phải phát triển được hệ thống tàu bay cùng các hãng hàng không, "Chúng ta không chỉ dừng ở 2-3 hãng hàng không mà phải phát triển nhiều hãng để có lợi cho người tiêu dùng", Thủ tướng nhấn mạnh.

Một động lực quan trọng khác được Thủ tướng đề cập, đó là "bộ tứ trụ cột", gồm 4 nghị quyết Bộ Chính trị vừa ban hành về phát triển khoa học công nghệ; hội nhập quốc tế, xây dựng và hoàn thiện pháp luật; phát triển kinh tế tư nhân.

"4 trụ cột cùng 3 đột phá chiến lược được triển khai trong giai đoạn tới sẽ góp phần vào tăng trưởng của cả nước, theo lời Thủ tướng.

Về chính sách thuế quan của Mỹ - một yếu tố cũng tác động đến tăng trưởng - Thủ tướng cho biết chúng ta đang tích cực đàm phán với Mỹ để đảm bảo lợi ích.

"Chúng ta không đối đầu mà kiên trì đối thoại, thuyết phục, lắng nghe, sẵn sàng giải quyết vấn đề các đối tác quan tâm theo tinh thần các bên cùng có lợi, lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", Thủ tướng nêu quan điểm.