Thủ tướng: Có 560.000 tỷ đồng để tăng lương, thêm 659km đường cao tốc

Bức tranh kinh tế - xã hội nhiều màu sắc được khái quát trong báo cáo Thủ tướng Phạm Minh Chính trình Quốc hội sáng 23/10, trong phiên khai mạc kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV.

Trong nước, Thủ tướng nhấn mạnh nhiều thành tựu có ý nghĩa thúc đẩy sự phát triển, song cho rằng nền kinh tế phải chịu tác động của nhiều yếu tố bất lợi cộng với những bất cập nội tại kéo dài nhiều năm.

Tăng trưởng chưa đạt mục tiêu nhưng là mức cao so với thế giới

Đưa ra đánh giá tổng quát, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh kinh tế - xã hội tiếp tục có xu hướng phục hồi, tháng sau tích cực hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước.

"Trên cơ sở kết quả của 9 tháng, ước cả năm 2023 phấn đấu có ít nhất 10/15 chỉ tiêu đạt và vượt mục tiêu đề ra, trong đó nổi bật là có thể hoàn thành toàn bộ các chỉ tiêu về xã hội", theo báo cáo của Thủ tướng.

Về kinh tế, người đứng đầu Chính phủ cho biết tăng trưởng GDP quý III đạt 5,33%, tính chung 9 tháng đạt 4,24%, ước cả năm đạt trên 5%.

Theo đánh giá của Chính phủ, tăng trưởng kinh tế năm 2023 mặc dù thấp hơn chỉ tiêu đề ra (6,5%), nhưng là mức khá cao so với nhiều nước trong khu vực, thế giới. Báo cáo mới nhất của IMF dự báo tăng trưởng GDP năm 2023 của toàn thế giới là 3%.

Năm 2023, quy mô GDP của nước ta ước đạt khoảng 435 tỷ USD, đưa Việt Nam vào nhóm 40 nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Thủ tướng cho biết thu ngân sách Nhà nước 9 tháng đạt 75,5% dự toán, ước cả năm đạt và phấn đấu vượt dự toán được giao trong khi miễn, giảm, gia hạn nhiều loại thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất khoảng 75.000 tỷ đồng.

Bội chi NSNN và các chỉ tiêu về nợ công được kiểm soát thấp hơn giới hạn và ngưỡng cảnh báo theo Nghị quyết của Quốc hội; đồng thời thúc đẩy tăng thu, tiết kiệm chi, trích lập quỹ tiền lương đến nay được khoảng 560.000 tỷ đồng, bảo đảm đủ nguồn để cải cách tiền lương trong 3 năm 2024-2026.

"Nhiều tổ chức quốc tế có uy tín đánh giá cao kết quả và triển vọng của nền kinh tế nước ta và dự báo Việt Nam sẽ phục hồi nhanh trong thời gian tới. Giá trị thương hiệu quốc gia Việt Nam đạt 431 tỷ USD", theo lời Thủ tướng.

Ông cũng nêu điểm nhấn các công trình hạ tầng giao thông trọng điểm được đẩy mạnh, có trọng tâm, trọng điểm và sản phẩm cụ thể; đã hoàn thành, đưa vào sử dụng 659km đường bộ cao tốc, nâng tổng chiều dài đưa vào khai thác là 1.822km; phấn đấu đến hết năm 2023 hoàn thành thêm 78km.

Thị trường bất động sản tiềm ẩn rủi ro

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng thẳng thắn đánh giá vẫn còn những bất cập cần tập trung khắc phục.

Đó là tăng trưởng kinh tế chưa đạt mục tiêu đề ra; ổn định kinh tế vĩ mô chưa thực sự vững chắc do phải chịu nhiều áp lực từ bên ngoài. Hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng gặp nhiều khó khăn; số doanh nghiệp giải thể, phá sản tăng cao, tình trạng doanh nghiệp thiếu đơn hàng diễn ra phổ biến…

Trong khi đó, tiếp cận tín dụng còn khó khăn, tăng trưởng tín dụng thấp, nợ xấu có xu hướng tăng.

Theo Thủ tướng, các cơ chế, chính sách về đất đai, bất động sản, nhà ở, đầu tư công đang là điểm nghẽn; thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp còn tiềm ẩn rủi ro; việc xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, dự án tồn đọng còn lại gặp rất nhiều khó khăn…

Nguyên nhân của những bất cập trên, theo Thủ tướng, chủ yếu do tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, vượt quá khả năng dự báo.

Trong khi đó, Việt Nam là nước đang phát triển, nền kinh tế có độ mở lớn, sức chống chịu với các cú sốc từ bên ngoài và khả năng cạnh tranh còn hạn chế.

Đặc biệt, Thủ tướng cho rằng còn một bộ phận cán bộ còn có tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ.

Phấn đấu GDP bình quân đầu người đạt hơn 4.700 USD

Đề cập nhiệm vụ những tháng cuối năm, người đứng đầu Chính phủ nhận định cần tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; tập trung thực hiện các giải pháp thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu).

"Cần nỗ lực phấn đấu đạt mức cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch năm 2023, trong đó tăng trưởng GDP đạt trên 5%, lạm phát khoảng 3,5-4%", Thủ tướng nói.

Về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, Thủ tướng nhận định khó khăn, thách thức nhiều hơn thuận lợi, đặc biệt trong điều hành kinh tế vĩ mô, vừa phải kiểm soát lạm phát, vừa phải thúc đẩy tăng trưởng.

Thủ tướng nhấn mạnh 6 quan điểm quan trọng trong chỉ đạo, điều hành, trong đó có đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; chấn chỉnh tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm và bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.

Năm 2024, Chính phủ đặt 15 chỉ tiêu chủ yếu về các lĩnh vực kinh tế, xã hội, môi trường. Trong đó, tăng trưởng GDP khoảng 6-6,5%; GDP bình quân đầu người đạt khoảng 4.700-4.730 USD; Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân 4,8-5,3%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt khoảng 69%, trong đó có bằng, chứng chỉ đạt khoảng 28-28,5%...

 Cải cách tiền lương từ tháng 7/2024

Để thực hiện các mục tiêu này, Thủ tướng nhấn mạnh nhiều giải pháp, trong đó có phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay; tập trung tín dụng cho các động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu), các lĩnh vực ưu tiên.

Người đứng đầu Chính phủ cũng đề cập việc đẩy mạnh xây dựng, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại, nhất là hệ thống đường cao tốc, nâng cấp các sân bay, bến cảng, hạ tầng đô thị, liên vùng…

"Hoàn thành một số dự án hạ tầng giao thông quan trọng, đồng thời thúc đẩy các dự án đường bộ cao tốc để bảo đảm hoàn thành mục tiêu có trên 3.000km vào năm 2025", Thủ tướng nói.

Bên cạnh đó, Thủ tướng nêu mục tiêu phấn đấu hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền xem xét Đề án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam trong năm 2024.

Đáng chú ý, người đứng đầu Chính phủ cho biết sẽ thực hiện cải cách chính sách tiền lương đối với khu vực công từ ngày 1/7/2024. Từ năm 2025 trở đi, tiếp tục điều chỉnh tiền lương tăng bình quân 7%/năm đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang cho đến khi mức lương thấp nhất bằng hoặc cao hơn mức lương thấp nhất vùng I của khu vực doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, ông khẳng định sẽ tiếp tục điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng, chính sách tiền lương đối với khu vực doanh nghiệp theo quy định.

"Nhiệm vụ từ nay đến cuối năm 2023 và năm 2024 đặt ra rất nặng nề và có ý nghĩa quan trọng, đòi hỏi các cấp, ngành, địa phương không lùi bước trước khó khăn, thách thức, quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn", theo lời Thủ tướng.