Thiên tai khốc liệt vượt kỷ lục đi vào lịch sử năm 2020

Ngày 18/1, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã ký ban hành quyết định về việc công bố 10 sự kiện ngành tài nguyên và môi trường năm 2020, cụ thể gồm:

1. Quốc hội thông qua Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi: Bước tiến mới đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển đất nước. Lần đầu tiên, cộng đồng dân cư được quy định là một chủ thể trong công tác bảo vệ môi trường; tăng cường tham vấn và phát huy vai trò giám sát, phản biện của cộng đồng dân cư khi tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường; quy định kiểm toán môi trường; kiểm soát dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường mức độ cao; thúc đẩy phân loại rác thải tại nguồn…

2. Năm thiên tai bất thường, cực đoan nhất trong lịch sử ở cả 3 miền đất nước. Ngay ngày đầu Tết Nguyên đán 2020, mưa đá, giông lốc đã trút xuống dữ dội ở nhiều tỉnh thành miền Bắc. Mùa khô năm 2020 thiếu hụt nguồn nước nghiêm trọng ở đồng bằng sông Cửu Long, xâm nhập mặn xảy ra sớm, lấn sâu và kéo dài nhiều ngày đã vượt năm hạn mặn khốc liệt kỷ lục được ghi nhận. Mùa mưa, các tỉnh miền Trung phải hứng chịu chuỗi đa thiên tai liên tiếp và dồn dập. Trong đó cơn bão số 9 là một trong hai cơn bão có cường độ mạnh nhất trong vòng 20 năm trở lại đây.

3. Tích hợp, vận hành Chính phủ điện tử, hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, kết nối Cổng dịch vụ công quốc gia, Hệ thống thông tin báo cáo quốc gia, Trung tâm thông tin chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ với khối lượng thông tin dữ liệu lớn và chất lượng cung ứng dịch vụ công lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Ngành tài nguyên và môi trường tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thiết lập cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin đã đảm bảo hiệu quả công tác chỉ đạo điều hành, đặc biệt đã tổ chức hàng loạt hội nghị quốc tế quy mô khu vực và toàn cầu thông qua hình thức trực tuyến.

4. Hoàn thành cập nhật Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) được quốc tế đánh giá cao. Trong bối cảnh phải ứng phó với nhiều thách thức, đặc biệt do đại dịch và nguồn lực hạn chế, Việt Nam vẫn là một trong số ít quốc gia hoàn thành cập nhật NDC với cam kết tăng mức đóng góp về ứng phó với biến đổi khí hậu. Các nội dung quản lý nhà nước về biến đổi khí hậu đã được luật hóa đầy đủ trong Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi năm 2020.

5. Thành lập Ủy ban chỉ đạo quốc gia về thực hiện Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 do Thủ tướng Chính phủ làm Chủ tịch. Ủy ban giúp Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, chỉ đạo, thống nhất, phối hợp giải quyết những vấn đề quan trọng, liên ngành liên quan đến phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.

6. Công viên Địa chất Đắk Nông được công nhận gia nhập mạng lưới Công viên Địa chất toàn cầu tại Phiên họp lần thứ 209 Ủy ban Chương trình và Quan hệ quốc tế, Hội đồng chấp hành UNESCO; công bố thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Thái Thụy, tỉnh Thái Bình và Tam Giang - Cầu Hai, tỉnh Thừa Thiên - Huế.       

7. Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) và Bộ Tài nguyên và Môi trường ký kết khởi động Chương trình Đối tác hành động quốc gia về nhựa và Dự án Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương; thực hiện các chính sách của Việt Nam chung tay cộng đồng quốc tế giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa, ô nhiễm nhựa đại dương đang được thế giới quan tâm. Ngành tài nguyên và môi trường đã tích cực, chủ động đẩy mạnh hội nhập quốc tế và hợp tác quốc tế, chủ trì tổ chức và tham gia nhiều hội nghị khu vực và quốc tế; tạo dấu ấn mạnh mẽ về vai trò, tiếng nói và đóng góp hiệu quả của Việt Nam trong việc chung tay giải quyết các vấn đề khu vực và toàn cầu.

8. Hoàn thành bộ bản đồ địa hình biên giới trên đất liền Việt Nam - Campuchia tỷ lệ 1:25.000, thể hiện đầy đủ kết quả phân giới cắm mốc với 2.047 mốc quốc giới bao gồm mốc chính, mốc phụ, cọc dấu để bàn giao cho phía Campuchia và các bộ, ngành của Việt Nam. Qua đó, phục vụ hiệu quả công tác quản lý biên giới lãnh thổ trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích chính đáng của nhau, bình đẳng, hợp tác cùng phát triển, phù hợp với luật pháp và thực tiễn quốc tế.

9. Hoàn thành giai đoạn I dự án Chính phủ "Điều tra tìm kiếm nguồn nước dưới đất tại các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước", đã thi công 454 công trình, đủ điều kiện xây dựng 189 trạm cấp nước sinh hoạt tập trung thuộc 36 tỉnh, lưu lượng khai thác công trình dự báo trên phạm vi các vùng điều tra đạt khoảng 104.911 m3/ngày, có thể cung cấp cho 1,05 triệu người dân với tiêu chuẩn sử dụng nước 100 l/người/ngày. Qua đó, ứng phó tốt trước tình trạng xâm nhập mặn, hạn hán lịch sử vừa qua.

10. Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia về ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và môi trường giai đoạn 2016 - 2020 được tổng kết đánh giá với nhiều đóng góp quan trọng. Nhiều đề tài, công trình đã được đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ; xuất bản sách chuyên khảo, chuyên ngành; công bố 233 bài báo, trong đó 77 bài báo quốc tế có chỉ số ISI hoặc Scopus, 156 bài báo trên tạp chí khoa học trong nước. Chương trình đã tập hợp, thu hút và phát triển nguồn nhân lực chuyên ngành về ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và môi trường thông qua việc tăng cường đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ; nâng cao năng lực đội ngũ nghiên cứu với 1.844 thạc sỹ, 980 tiến sĩ, 186 phó giáo sư, 38 giáo sư…