"Thật vô lý khi người bệnh phải gánh cả lãi vay xây bệnh viện"

Sáng 5/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước, kế hoạch đầu tư công.

Xây bệnh viện như khách sạn 5 sao nhưng dân phải gánh lãi vay

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng, việc phân bổ vốn đầu tư công ở nước ta thời gian qua đã có những có thay đổi căn bản cả về lượng và chất.

Tổng lượng vốn đầu tư công tăng và được phân bổ đầu tư tập trung cho các dự án trọng điểm; hệ thống đường cao tốc đến nay đã đưa vào khai thác trên 2.000km, đến hết năm 2025 sẽ có 3.000km hoàn thành.

Tuy nhiên, theo ông Cường, đầu tư cho giáo dục và y tế còn mờ nhạt. Năm 2024, Bộ Y tế được phân bổ khoảng 1,2 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 1%; Bộ Giáo dục và Đào tạo được phân bổ 1,5 nghìn tỷ đồng, chiếm 1,2% ngân sách.

Theo ông Cường, trong phương án phân bổ vốn dự phòng giai đoạn 2021-2025 và vốn tăng thu ngân sách năm 2022, với tổng cộng khoảng trên 50 nghìn tỷ đồng, cả 2 lĩnh vực giáo dục và đào tạo, y tế đều "không thấy có tên".

"Nếu chỉ thúc ép thực hiện tự chủ mà không có đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật ban đầu thì hậu quả sẽ thế nào?", ông Cường đặt vấn đề.

Nêu ví dụ, ông Cường cho biết, nhân chuyến đi họp ở Việt Trì vừa qua, ông đã đến thăm Bệnh viện đa khoa và Bệnh viện sản Nhi. Cả hai bệnh viện ở tỉnh Phú Thọ này đã thực hiện cơ chế tự chủ.

"Đến cổng bệnh viện, tôi thực sự ngạc nhiên, không nghĩ đấy là bệnh viện vì nhìn đẹp như khách sạn 5 sao. Bước vào bên trong đi tham quan các khu vực đón tiếp, khám, điều trị và phòng bệnh nội trú, khu dịch vụ, khu vui chơi của trẻ em thì khang trang như bệnh viện quốc tế", ông Cường nói.

Theo ông Cường, bệnh viện này đã thực hiện tự chủ hoàn toàn, trình độ kỹ thuật về hỗ trợ sinh sản cao.

"Tôi thấy người bệnh ở đấy thật may mắn, được hưởng một dịch vụ y tế tốt và điều kiện chăm sóc điều trị rất tiện nghi", ông Cường nói và cho biết điều trăn trở của lãnh đạo bệnh viện là làm thế nào để trả lãi 11% vốn vay đầu tư xây dựng cơ sở vật chất hiện đại này.

Ông Cường cho hay, nếu chỉ tính khấu hao để tái đầu tư và bù đắp chi thường xuyên thì bệnh viện rất yên tâm thực hiện tự chủ và giá dịch vụ y tế sẽ ở mức vừa phải, người bệnh có thể chi trả được. Nhưng nếu phải cộng thêm vào đó chi phí lãi suất vốn vay 11% nữa thì giá dịch vụ y tế sẽ đội lên rất cao.

"Điều vô lý là người bệnh đáng ra chỉ phải trả chi phí dịch vụ khám chữa bệnh thì bây giờ lại phải trả thêm một khoản nữa là lãi vay ngân hàng", ông Cường nói.

Theo vị đại biểu, đây là lý do vì sao các bệnh viện lớn ở Trung ương không dám nhận thực hiện tự chủ.

Ông Cường cũng cho hay, điều tương tự cũng diễn ra với các trường đại học, học phí tăng cao vì phải gánh thêm khoản vay để đầu tư xây dựng ban đầu và trả lãi vay ngân hàng.

Vị đại biểu đề nghị cần phải tăng tỷ lệ phân bổ vốn đầu tư phát triển từ ngân sách Nhà nước cho hai lĩnh vực y tế và giáo dục, ít nhất là phải đủ đầu tư xây dựng cơ sở vật chất ban đầu thì người bệnh, người học sẽ không phải chi trả phí dịch vụ cao.

Cần tăng chi cho giáo dục

Thảo luận về vấn đề giáo dục, đại biểu Lê Quân (Hà Nội) cho biết, qua kinh nghiệm từ các trường đại học hàng đầu Trung Quốc, đại học có nguồn nhân lực chất lượng cao, đội ngũ thầy cô, nhà khoa học đông đảo, có khối tài sản công rất lớn, chỉ còn thiếu cơ chế để có thể vận hành tự chủ và tạo nguồn thu lớn.

Vị đại biểu kiến nghị, quy định về sử dụng tài sản công cần cởi mở hơn với các đơn vị sự nghiệp công lập, nhất là đơn vị sự nghiệp y tế, giáo dục.

Theo ông Quân, Luật Thủ đô đã có những quy định ưu việt trong sử dụng tài sản công, tuy nhiên Đại học Quốc gia Hà Nội nằm trên địa bàn Hà Nội nhưng không phải là đối tượng áp dụng của Luật Thủ đô.

Đại biểu kiến nghị sửa đổi Luật Quản lý sử dụng tài sản công theo hướng giúp đại học được chủ động hơn trong khai thác hiệu quả tài sản công theo quy chế tài chính, có kiểm toán đầy đủ, mang lại các nguồn thu, đáp ứng được nhu cầu phát triển của đại học.

Ông Quân cho rằng, các nguồn thu ngoài học phí và ngân sách sẽ phải chiếm khoảng 50% cho các khoản chi sau này của đại học. Vì vậy, nếu phát triển được nguồn lực thì sẽ giảm được gánh nặng học phí và chi ngân sách.

Phát biểu trước Quốc hội, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) cũng đề nghị, cần tăng chi cho giáo dục đào tạo và quan tâm hơn nữa cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo…