1. Dòng sự kiện:
  2. Ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất
  3. Buýt TPHCM

Sứ mệnh thiêng liêng của đài phát thanh bên bờ sông Trà

Quốc Triều

(Dân trí) - Ngày 20/7/1946, Đài Tiếng nói Nam Bộ chính thức phát sóng, từ ngôi đình Thọ Lộc, thuộc xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh (cũ), nay là xã Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi.

Tháng 7/1946, Đài Tiếng nói Nam Bộ, đài phát thanh thứ hai của nước Việt Nam độc lập được xây dựng trong đình Thọ Lộc thuộc xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh (cũ), nay là xã Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi.

Đài Tiếng nói Nam bộ ra đời trong hoàn cảnh hết sức đặc biệt. Chỉ 3 tuần sau ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập tuyên bố nước Việt Nam hoàn toàn độc lập, quân Pháp đã nổ súng tấn công Sài Gòn - Gia Định.

Sứ mệnh thiêng liêng của đài phát thanh bên bờ sông Trà - 1

Di tích Đài Tiếng nói Nam Bộ hiện nằm ở xã Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi (Ảnh: Quốc Triều).

Quảng Ngãi lúc này là tỉnh nằm trong vùng tự do của Liên khu 5, nơi đặt trụ sở của Chính phủ ở Nam Trung Bộ. Do vậy Quảng Ngãi được chọn đặt Đài Tiếng nói Nam Bộ làm nhiệm vụ phát thanh cổ vũ cuộc đấu tranh ở miền Nam.

Ngày 20/7/1946, Đài Tiếng nói Nam Bộ chính thức phát sóng. Từ ngôi đình Thọ Lộc, câu xướng “Đây là Đài Tiếng nói Nam Bộ. Tiếng nói đau đớn. Tiếng nói căm hờn. Tiếng nói chiến đấu” đã vang lên.

Chương trình đầu tiên của đài đã phát đi lời hiệu triệu đồng bào miền Nam vùng lên chiến đấu chống xâm lược của ông Phạm Văn Bạch, Chủ tịch Ủy ban kháng chiến hành chính Nam Bộ.

Thời gian đầu đài phát bằng tiếng Việt, một thời gian sau phát thêm tiếng Pháp, tiếng Anh. Chương trình của đài chủ yếu đưa tin chiến sự, tình hình trong nước, thế giới và truyền đạt các chỉ thị của Chính phủ đến quân và dân miền Nam.

Ông Nguyễn Đình Oanh, nguyên Bí thư Huyện ủy Sơn Tịnh (cũ) là người đã hỗ trợ xây dựng hồ sơ công nhận di tích quốc gia cho Đài Tiếng nói Nam Bộ.

Sứ mệnh thiêng liêng của đài phát thanh bên bờ sông Trà - 2

Ông Nguyễn Đình Oanh, nguyên Bí thư Huyện ủy Sơn Tịnh (cũ) đã hỗ trợ xây dựng hồ sơ công nhận di tích quốc gia cho Đài Tiếng nói Nam Bộ (Ảnh: Quốc Triều).

Theo ông Oanh, vùng đất Sơn Tịnh có truyền thống yêu nước, đây là quê hương của nhiều vị tướng. Do đó, nơi đây được chọn để xây dựng Đài tiếng nói Nam Bộ. Đài nằm trong ngôi đình Thọ Lộc, một trong những đình làng lớn nhất Quảng Ngãi thời bấy giờ.

Lúc đầu, đài chỉ có hơn 20 người. Hoạt động của đài được giữ bí mật tuyệt đối. Vì thế quân Pháp biết có một đài phát thanh đang hoạt động nhưng không thể xác định được chính xác vị trí.

“Tôi nghe kể lại là đài hoạt động trong đình Thọ Lộc nhưng người dân địa phương cũng không biết. Chính vì vậy mà quân Pháp nhiều lần cho máy bay bắn phá nhiều nơi ở Quảng Ngãi nhưng Đài Tiếng nói Nam Bộ vẫn an toàn”, ông Oanh nói.

Theo ông Oanh, Đài Tiếng nói Nam Bộ giúp những mệnh lệnh, đường lối, chủ trương kháng chiến của Đảng và Chính phủ được chuyển tải đến đồng bào miền Nam.

Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp diễn ra ngày càng ác liệt nên năm 1947, đài được chuyển lên huyện miền núi Trà Bồng (cũ).

Sứ mệnh thiêng liêng của đài phát thanh bên bờ sông Trà - 3

Đình Thọ Lộc chỉ còn lại phần cổng nhưng cũng xuống cấp nghiêm trọng (Ảnh: Quốc Triều).

Đến cuối năm 1947, đài lại chuyển vào huyện An Lão, tỉnh Bình Định (cũ) hoạt động đến tháng 12/1954 thì ngừng phát sóng.

Năm 1994, di tích Đài Tiếng nói Nam Bộ tại đình Thọ Lộc được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia.

Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Bí thư Đảng ủy xã Sơn Tịnh, cho biết thời gian qua địa phương đã quan tâm tu bổ, tôn tạo di tích Đài Tiếng nói Nam Bộ. Xã xác định đây là điểm để giới thiệu, giáo dục truyền thống đối với thế hệ trẻ.

“Tôi mong khu vực này được đầu tư mở rộng tương xứng tầm vóc, giá trị của di tích. Để từ đó, nơi đây trở thành điểm đến thường xuyên của thế hệ trẻ”, ông Hiệp nói.