Sáng kiến minh bạch hóa thông tin để hạn chế tham nhũng

Ngày 25/11/2012, Viện Nghiên cứu chính sách - Pháp luật và Phát triển (PLD) tổ chức hội thảo tổng kết đề án “Xây dựng các tiêu chí đánh giá tính minh bạch trong quyết định hành chính - lý luận qua thực tiễn một số cơ sở quận Cầu Giấy - TP Hà Nội”.

TS. Nguyễn Hoàng Anh (khoa Luật - ĐHQGHN) mang đến tham luận về “Bộ tiêu chí đánh giá tính minh bạch của quyết định hành chính”. GS.TS.Nguyễn Đăng Dung - Chủ tịch hội đồng khoa học PLD cũng khẳng định: “Sự tham gia của người dân trong việc ban hành các quyết định hành chính là một tiêu chí quan trọng đánh giá tính minh bạch của quyết định hành chính”. Từ thực tiễn những việc đã tổ chức thực hiện trên địa bàn Cầu Giấy, TS. Dung kiến nghị giải pháp nâng cao tính minh bạch trong việc ban hành các quyết định hành chính.

Tham gia phiên thảo luận còn có các nhà nghiên cứu như TS.Hoàng Ngọc Giao (viện trưởng PLD), PGS.TS. Vũ Thư (Viện Nhà nước và Pháp luật) cùng các nhà nghiên cứu Pháp luật và hoạt động xã hội có uy tín khác.

Một khía cạnh liên quan đến sáng kiến minh bạch hóa thông tin khác được dẫn chứng có mở rộng sang lĩnh vực quy hoạch và quản lý đô thị là đề án “Cộng đồng chung tay giám sát và bảo vệ không gian công cộng”. Đề án được triển khai trên 8 cụm dân cư phường Hạ Đình, mang hơi thở của cuộc sống thường nhật. Sau một năm thực hiện, kết quả cụ thể của dự án là ngày 24/11, sáng kiến của 8 cụm dân cư phường Hạ Đình đã được trao giải thưởng sáng kiến minh bạch.

Cộng đồng dân cư ở đây đã cùng lập kế hoạch tôn tạo, khai thác hiệu quả, phát huy các giá trị của các không gian công cộng để nâng cao đời sống văn hóa, đoàn kết trong dân cư... Các sáng kiến có tính thực tiễn cao, như chỉnh trang tôn tạo khu tưởng niệm, lăng mộ Đặng Trần Côn với hàng cây xanh, thảm cỏ, nâng cao nền sân chơi, mở rộng nhà văn hóa cụm dân cư 3B, làm lan can an toàn, thu gom nước thải ven hồ Hạ Đình kết hợp khai thác các khoảng đất trống để làm sân chơi công cộng cho trẻ em và người già.

Đây là sáng kiến trong số 34 đề án được  trao giải Sáng kiến chống tham nhũng Việt Nam 2011 (VACI) với chủ đề “Tăng cường liêm chính công và thực thi pháp luật góp phần phòng chống tham nhũng hiệu quả”. Nhiều đề án khác cũng đã được triển khai thành công tại Quảng Nam, Thái Nguyên, Bến Tre, Sơn La... Những kết quả bước đầu đã là tiền để để đơn vị tổ chức (Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng Thế giới) tiếp tục triển khai VACI 2013. Chương trình dự kiến  phát động vào cuối năm 2012, vòng chung kết vào tháng 6/2013 và thời gian thực hiện dự án từ nửa cuối năm 2013 đến nửa đầu năm 2014.

Chủ đề dự kiến của VACI 2013 là: “Tăng cường Minh bạch, Liêm chính và Trách nhiệm, giảm tham nhũng”. Các tiểu chủ đề dự kiến sẽ là, xây dựng một nền hành chính phục vụ; tăng cường liêm chính công và đạo đức công vụ; nâng cao tính minh bạch và quyền tiếp cận thông tin; nâng cao hiệu lực thực thi chính sách, pháp luật.

VACI 2013 sẽ chú trọng khuyến khích các đề án về cải cách trong lĩnh vực y tế, giáo dục, quản lý và sử dụng tài nguyên đất, tài nguyên khoáng sản và đầu tư xây dựng cơ bản.

Trần Huy Ánh