Quân đội có thể có 3 Đại tướng

Tờ trình luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Sỹ quan quân đội nhân dân do Đại tướng Phùng Quang Thanh trình nêu đề xuất cơ bản giữ như luật hiện hành về chức vụ của sỹ quan, chỉ đổi tên Chỉ huy trưởng Vùng Hải quân thành Tư lệnh Vùng Hải quân để phù hợp với tổ chức mới và yêu cầu chỉ huy, quản lý, xây dựng lực lượng Hải quân hiện đại, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Về cấp bậc quân hàm cao nhất đối với chức vụ của sỹ quan, Bộ trưởng Quốc phòng cho biết, luật sỹ quan hiện hành mới quy định cấp bậc quân hàm cao nhất đối với các chức vụ cơ bản của sỹ quan, trong đó cấp tướng có 15 chức vụ. Còn trong dự thảo luật, Bộ Quốc phòng đề nghị bỏ quy định cấp bậc quân hàm cao nhất là Thiếu tướng đối với các chức vụ: Tổng Giám đốc Tổng công ty loại 1; Tham mưu trưởng quân khu, quân chủng, Bộ đội Biên phòng, tổng cục, vì theo tổ chức Quân đội từ cấp trung đoàn đến quân khu, quân chủng, Bộ đội Biên phòng, Tổng cục Hậu cần, Tổng cục Kỹ thuật, Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng, Tổng cục II thì một đồng chí Phó Chỉ huy trưởng hoặc Phó Chủ nhiệm tổng cục kiêm Tham mưu trưởng.

Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo luật cũng đề nghị bổ sung nội dung các chức vụ có cấp bậc quân hàm cao nhất là cấp tướng thuộc đơn vị thành lập mới do Thủ tướng quy định để đáp ứng kịp thời yêu cầu, nhiệm vụ của Quân đội, vì các chức vụ hiện nay có cấp bậc quân hàm cao nhất là cấp tướng đã được quy định cụ thể trong Luật.

Thẩm tra nội dung này, UB Quốc phòng An ninh của Quốc hội vẫn cho rằng, nội dung về một số chức vụ có trần quân hàm cấp tướng trong dự thảo luật vẫn chưa đáp ứng yêu cầu quy định chặt chẽ, đúng nhu cầu các vị trí có quân hàm cấp tướng Bộ Chính trị đề ra. Trong cùng một nhóm chức vụ cơ bản nhưng có đơn vị chỉ đến Đại tá, có đơn vị lại được đến Thiếu tướng, cùng chức danh Cục trưởng nhưng có Cục trung tướng, có Cục thiếu tướng.

Việc này gây nên những bất cập giữa cấp Cục và Tổng cục, có Cục trưởng trần quân hàm bằng Tổng cục trưởng, Tư lệnh, Chính ủy quân khu, quân chủng và cao hơn Tổng cục phó; trần quân hàm của Cục trưởng và Chính ủy cục chưa thống nhất, chưa bảo đảm nguyên tắc người chỉ huy và chính ủy có trách nhiệm và quyền hạn cao nhất của đơn vị.

Thường trực UB Quốc phòng An ninh yêu cầu phải làm rõ vị trí có nhu cầu cấp tướng (đối với cơ quan phải có vị trí tham mưu chiến lược và chỉ đạo toàn quân, đối với đơn vị phải là lãnh đạo, chỉ huy của đơn vị cấp chiến dịch, chiến lược…). Theo đó, Bộ Quốc phòng được yêu cầu xem xét một số đơn vị chưa đáp ứng được yêu cầu thì không quy định có nhu cầu cấp Tướng như các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp công.

Mặt khác, cơ quan thẩm tra nhắc nhở, cần phải bảo đảm nguyên tắc cấp trên phải cao hơn cấp dưới, cấp trưởng phải cao hơn cấp phó, chức vụ tương đương thì có quân hàm tương đương, đơn vị chiến đấu và trực tiếp phục vụ chiến đấu phải cao hơn các đơn vị khác để tránh những quy định không phù hợp, gây tâm lý so sánh, thắc mắc không đồng thuận ngay trong lực lượng.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nêu ý kiến, với quân đội và công an nói chung, Bộ trưởng là Đại tướng, Thứ trưởng là Thượng tướng, riêng quân đội thì Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị và Tổng tham mưu trưởng có cấp bậc quân hàm cao nhất là Đại tướng.

Chủ nhiệm UB Quốc phòng An ninh Nguyễn Kim Khoa phân tích thêm, việc bổ nhiệm chức vụ đối với quân đội phức tạp hơn so với lực lượng công an vì Bộ Công an, bản chất là thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước. Cơ cấu tổ chức của quân đội hoàn toàn khác, vừa là hoạt động chỉ huy tác chiến theo lãnh thổ, vừa là quản lý nhà nước trong lĩnh vực. Ông Khoa dẫn chứng, cũng thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam nhưng Tổng Cục chính trị không phải cơ quan của Bộ Quốc phòng, do Đảng trực tiếp lãnh đạo. Vậy nên việc phong cấp hàm của quân đội không thể giống như công an.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nêu quan điểm vẫn chưa “thông” với việc có đơn vị cấp trưởng và cấp phó có quân hàm như nhau. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh nguyên tắc, cả Bộ Công an, Quốc phòng đều phải thống nhất chỉ Bộ trưởng mang hàm Đại tướng, Thứ trưởng là Thượng tướng (không có Thứ trưởng thứ nhất, thứ hai hay Thứ trưởng thường trực, không thường trực).

Còn riêng lực lượng quân đội, Tổng Tham mưu trưởng, Chủ nhiệm Tổng Cục Chính trị cũng có trần quân hàm cao nhất là Đại tướng. Như vậy, quân đội có thể có 3 Đại tướng.

Tuy nhiên, hiện tại, ngoài Đại tướng Phùng Quang Thanh – Bộ trưởng Quốc phòng, Tổng Tham mưu trưởng Đỗ Bá Tỵ, Chủ nhiệm Tổng Cục Chính trị Ngô Xuân Lịch mới chỉ mang hàm Thượng tướng.

P.Thảo