Dân sinh
Fica
DTiNewsÔng bố đảm tự nuôi cá, trồng rau trĩu trịt trên sân thượng ở Sài Gòn
(Dân trí) - Khu vườn với hàng chục loại rau xanh tươi tốt và khoảng ao rộng có sức chứa tới vài trăm con cá khác nhau trên sân thượng là thành quả mùa dịch ấn tượng của anh Vinh dành tặng gia đình.
Anh Lê Vinh (36 tuổi, đến từ TP. HCM) có niềm đam mê trồng cây từ nhỏ và luôn ấp ủ có một khu vườn riêng cho mình.
Năm 2019, khi bắt đầu xây nhà mới, anh quyết định thiết kế sân thượng thành "trang trại" nuôi cá, trồng rau, vừa cung cấp nguồn thực phẩm sạch, vừa thỏa mãn thú vui điền viên.
Ban đầu anh tính làm vườn theo cách truyền thống và xây ao để nuôi cá cho vui. Tuy nhiên khi biết đến và tìm hiểu về Aquaponics, ông bố 3 con quyết định triển khai mô hình này.
"Aquaponics là mô hình tích hợp đồng thời cả hai hệ thống: nuôi thủy sản và trồng thủy canh, dựa trên nguyên tắc sản xuất trong tự nhiên. Phương pháp này có nhiều ưu điểm giúp tiết kiệm thời gian và công sức chăm sóc. Ví dụ như phân cá thải ra chuyển hóa bằng vi sinh vật, tạo thành nguồn dinh dưỡng giúp rau phát triển. Nước trong hồ cá khi bơm lên khay rau sẽ được lọc sạch, giúp cá sống khỏe hơn,...", anh Vinh nói.
Trên sân thượng diện tích 50m2, anh Vinh thiết kế hồ cá bằng bê tông kiên cố, có chống thấm. Thành hồ được mở rộng để đặt các khay trồng rau và làm chỗ ngồi chơi.
Thời điểm hoàn thiện ngôi nhà đúng lúc dịch Covid-19 bùng phát, anh có nhiều thời gian hơn nên mày mò, bắt đầu thử nghiệm lọc nước, tìm hiểu điều kiện phù hợp trước vài tháng rồi mới thả cá. Nhưng do chưa có nhiều kinh nghiệm nên anh cho cá ăn quá nhiều khiến nguồn nước ô nhiễm. Đàn cá Koi, cá hồng vĩ mỏ vịt, ba ba, cá rô,... cứ thế chết dần còn rau trồng thì thối rễ.
Để tận dụng nguồn nước từ hồ cá, anh thử nghiệm thêm việc trồng rau theo phương pháp thủy sinh. Ban đầu anh thiết kế bốn khay rau, sau tăng lên 8 và hiện đã có 20 khay các loại bố trí trên thành bể.
Anh trồng thêm lá dứa (lá nếp) xen kẽ các khay rau, vừa làm tầng che chắn cho rau xanh mát, vừa giúp thoát hơi nước, giảm nhiệt cho cây cối xung quanh, làm mát ao và tạo mùi thơm dễ chịu.
Ngoài ra anh còn tận dụng hai bệ bê tông bên hông sân thượng để đổ đất, trồng rau. Nước tưới lấy từ hồ cá. Thỉnh thoảng gia chủ xả bồn lọc, rau hấp thu nguồn nước có phân cá nên bổ sung được dinh dưỡng, phát triển tốt hơn.
Với cây trồng theo mô hình Aquaponics, anh sử dụng đất sét nung. Nước sẽ lên xuống theo quy trình trong khay rau. Van nước được thiết kế có thể tùy chỉnh để hệ thống xử lý nhanh hay chậm theo ý muốn.
"Khi hệ thống hoạt động ổn định sẽ làm nguồn nước chất lượng hơn do cây hút chất dinh dưỡng thừa từ phân cá. Cây nhờ thế phát triển tốt còn cá cũng khỏe mạnh vì nước sạch, vi sinh ổn định", anh Vinh chia sẻ.
Thiết kế theo mô hình Aquaponics nhưng gia chủ ưu tiên bài trí gọn gàng đẹp mắt chứ không tối ưu diện tích nên chỉ làm hai hàng rau.
Hiện tại trong vườn có nhiều loại rau trái như bầu đất, bầu hồ lô, rau ngót Nhật, cải bẹ, cải chân vịt và một số rau thơm như ngò gai, húng lủi, diếp cá, rau răm. Đặc biệt anh Vinh còn trồng hương thảo - giống cây thích nghi và phát triển mạnh trong mô hình Aquaponics.
Mỗi ngày, anh Vinh lên vườn hai lần, chủ yếu để thu hoạch rau và cho cá ăn. Theo anh, rau trồng theo mô hình Aquaponics không chỉ sạch mà còn rất ngọt, mọng nước mà không tốn nhiều công chăm sóc. Gia đình anh vẫn thoải mái đi du lịch cũng không lo rau hỏng hay cá chết.
"Nói thì dễ nhưng làm thì không đơn giản. Dù mình đã từng học qua ngành kỹ thuật nhưng cũng phải mất nửa năm mới làm khu vườn phát triển ổn định. Thời gian đầu hệ thống chưa ổn định nên cá bị chết, cây thối rễ do làm sai quy trình. Chưa kể mỗi lần vận chuyển vật liệu từ dưới nhà lên sân thượng tầng 5 cũng khá mệt", người đàn ông 36 tuổi nói.
Đến nay, anh Vinh đã tự tin hơn với kinh nghiệm trồng rau, nuôi cá trên sân thượng. Nhờ khu vườn tươi tốt mà gia đình anh cũng không còn phải đi chợ thường xuyên. Thỉnh thoảng anh lại bắt cá trong ao, làm bữa hải sản tươi cải thiện cho cả nhà.
"Mỗi sáng thức dậy, mình lại lên vườn, hít hà hương thơm thoang thoảng của lá dứa, cảm giác như đầu óc thư thái hơn, tràn đầy năng lượng để khởi động ngày mới. Từ khi có khu vườn và ao cá, các con cũng có thêm không gian trải nghiệm mới mẻ. Mình thường dạy con phân biệt các loại rau, chỉ cho chúng biết các loài côn trùng, động vật,...", ông bố 3 con chia sẻ.
Nhiều người khi biết đến khu vườn của anh Vinh đã nhắn tin, gọi điện nhờ thiết kế, xây dựng mô hình. Anh không nhận thi công vì công việc kinh doanh bất động sản rất bận rộn nhưng sẵn sàng để mọi người tới tham quan, học hỏi và hỗ trợ tư vấn những người có chung đam mê.
"Làm vườn trên sân thượng cần chú ý xử lý chống thấm cẩn thận và tính toán kỹ lưỡng kết cấu chịu tải từ trước để không làm hư hại kết cấu nhà. Đồng thời phải tìm hiểu về kỹ thuật trồng cây phù hợp với thực tế.
Khi làm hồ cá thì nên trồng nhiều cây để tạo hệ sinh thái và vi sinh ổn định. Ví dụ như trồng lá dứa để tạo độ ẩm, che nắng cho hồ cá.
Nếu không có cây thì hồ cá sẽ mất cân bằng vi sinh, độ ẩm giảm làm hạn chế sự phát triển của rau. Bồn lọc phải che bằng tấm cách nhiệt không nó sẽ như máy nước nóng, làm tăng nhiệt trong hồ khiến cá chết", anh Vinh chia sẻ kinh nghiệm.
