“Nhận tiền rồi báo cáo nộp lại là đáng trách”

Bên lề kì họp Quốc hội, Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền đã có cuộc trả lời phỏng vấn xung quanh trường hợp của Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng và Bí thư Tỉnh uỷ Cà Mau:

Việc Chủ tịch tỉnh Cao Bằng nhận quà biếu rồi đưa vào quỹ phúc lợi, liệu có phù hợp không, thưa ông?

Bây giờ phải kiểm tra kỹ thì mới nói được, chứ chưa kiểm tra thì chưa thể nói được gì.

Có ý kiến cho rằng, việc làm trên trong giới hạn nào đó có thể cho phép?

Nói chung, Chính phủ đã có quy định về việc nhận quà tặng và trả lại quà tặng. Nếu ai đã không trả lại quà tặng mà cứ đưa vào Quỹ thì tôi cho là sai. Nhưng có điều phải xem xét cụ thể tính chất mức độ như thế nào mới biết được. Chứ còn bây giờ mới nhìn qua, nghe qua, thông tin chưa có đủ, mình mà nói ngay thì không biết sau này mức độ như thế nào.

Nhưng về mặt nguyên tắc, việc nhận quà tặng thì thế nào, thưa ông?

Nói chung, mình phải hiểu quà tặng trong những quan hệ anh em bình thường thì pháp luật không cấm mà Chính phủ cũng không cấm. Ví dụ như trong các dịp lễ tết thì thường thường người ta cũng hay có chuyện có quà tặng cho cơ quan này hoặc anh lãnh đạo kia, nhưng bây giờ trong quan hệ quà tặng lại cũng có những biểu hiện lợi dụng, tranh thủ tình cảm để vụ lợi.

Cho nên trong quy chế quy định về nhận quà tặng và trả lại quà tặng, người ta có quy định trường hợp nào được nhận, trường hợp nào không được nhận phải trả lại, trả lại ở đâu. Thế nhưng, thường thường anh em xử lý việc này chưa đúng. Khi người ta không nhận thì người ta trả lại, hoặc có thể người ta nhận, người ta lại mang về đưa vào cơ quan, sau này báo cáo chỗ này, chỗ kia, gây thêm phức tạp.

Bây giờ anh không nhận thì cứ không nhận, còn đã nhận thì phải xem mình nhận đúng hay sai, nhận sai rồi phải có cách sửa hợp lý, hợp pháp. Chứ không thể có kiểu mình nhận rồi sau này mình dùng tiền này làm chính sách xã hội. Chẳng ai quy định việc này.

Ngay trong văn hoá của người phương Đông chúng ta, chuyện quà tặng là rất bình thường. Nhưng rất nhiều người đã sử dụng truyền thống văn hoá đó vào mục đích vụ lợi, chẳng hạn như tặng một món quà rất lớn và có động cơ cá nhân?

Nói chung là có. Ví dụ như bây giờ có nhiều trường hợp mình quà tặng với nhau là bình thường. Thế nhưng vừa qua có một số người lợi dụng tiền nong như báo chí nói là để chạy chức cũng có, chạy việc cũng có, thậm chí chạy tội cũng có. Vì vậy quà tặng ít nhiều đã bị biến dạng tính chất bình thường của nó đi.

Cho nên, đã có quy chế cấm, trong trường hợp nào được nhận, trong trường hợp nào không được nhận, hoặc nhận cũng phải trả lại, trả lại ở đâu. Người ta đã có quy định cụ thể rồi, nhưng rất tiếc vừa qua có một số nơi không thực hiện đúng quy định này nên xảy ra vài chuyện, theo tôi là không đáng có.

Ông Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng đã rất tự tin khi công bố chuyện nhận quà?

Chỗ ông tỉnh Cao Bằng tôi mới chỉ nghe thông tin trên báo nói thôi, mình chưa có thanh tra, kiểm tra gì nên chưa thể bình luận được. Theo tôi, trong những quan hệ tình nghĩa bình thường mà người ta thấy rằng mối quan hệ đó không có gì đáng nghi ngại thì không nên đặt vấn đề một cách thái quá. Ví dụ như các bạn đến nhà tôi chơi, nhân có ai đi công tác đâu đó về cho một món quà gì đó, tôi cho rằng đó là một chuyện bình thường. Vì hai bên chẳng có một quan hệ tác động gì với nhau để làm sai lệch công việc. Nhưng khi người ta có một điều gì đó bức xúc, chẳng hạn khiếu kiện, có một nhu cầu, động cơ đến mình mà người ta đặt ra có kèm theo quà tặng, thì nhất định không được nhận, nhất định phải xử lý theo quy định.

Nhưng rất khó phân biệt rạch ròi giữa hai điều này?

Đương nhiên là rất khó rạch ròi nên đòi hỏi người nhận quà phải hiểu rằng người mình đang tiếp xúc là ai, quà tặng này người ta đặt ra vấn đề với mình có bình thường không? Nếu không bình thường mà mình nhận cứ nhận và mình nhận đã sai rồi, sau đó mình lại đặt ra việc này thành một chuyện rất nóng thì không được. Ví dụ như mình nói đây là tiền chạy chức, nhưng không nói được ai chạy khiến cho người ta bức xúc. Cái khó xử hiện nay là có rất nhiều người tôi cũng biết là họ có nhận, nhưng họ không nói. Còn mấy ông nhận mà nói đây này, vấn đề cũng khó nhưng rồi đây những người này cũng phải nói rằng mình đã nhận của ai, nhận như vậy đúng hay sai.

Những người đã công khai nói ra chuyện tôi đã nhận quà biếu, nhận tiền chạy chức thì nên chê hay khen, thưa ông?

Bây giờ chỉ có chuyện anh nhận hay không nhận, chứ anh nhận xong anh đem ra báo cáo với tổ chức, mà anh báo cáo không đúng quy định, thì tôi cho rằng đó là việc đáng phê bình, không đáng khen. Với trường hợp người ta đã chạy chức, anh nhận tiền, sau lại đi báo cáo nộp thì điều này đáng trách. Anh làm như vậy vừa làm ảnh hưởng đến uy tín của anh, vừa làm rối rắm thêm cho tổ chức nữa.

Xin cảm ơn ông!

Mạnh Cường (ghi)