“Người Chứt giờ được ở nhà xây rồi!”

Đến bản Rào Tre (xã Hương Liên, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh) hôm nay, từ đầu bản đã thấy những mái ngói đỏ tươi thấp thoáng sau những tán cây, những mái nhà sàn.

“Người Chứt giờ được ở nhà xây rồi”, bà Hồ Nam hồ hởi nói với chúng tôi. Vừa nói bà vừa cầm tay đưa chúng tôi đi xem ngôi nhà vừa được hoàn thành chỉ cách đây mấy tuần.

Bên ngôi nhà sàn đã xiêu vẹo, một ngôi nhà sàn “xi măng hóa” được xây kiên cố với diện tích khoảng 50m2 được chia làm 2 gian phòng. Phía dưới chân nhà sàn là chỗ nấu ăn, cũng được xây khang trang. “Cái phòng rộng này là phòng khách có thể thêm chỗ ngủ này, phòng bên kia là phòng ngủ cho vợ chồng thằng Kham”, bà Nam giải thích.

Nhà bà Hồ Nam có 4 người, trước đây ngôi nhà cũ vừa chật chội lại xập xệ. Mùa nắng cả nhà người giường người phải trải chiếu mới đủ nằm.

Khổ nhất vẫn là mùa mưa gió, cứ hễ mưa nhà bà lại phải dọn đồ đạc về một phía bởi 4 góc nhà đều bị dột. “Cách đây mấy năm, mưa to gió lớn một phần mái nhà còn bị bóc dỡ. Hãi nhất là cảnh đang ngồi trong nhà ngói rới xuống may mà không can chi (không sao – PV)”, bà xuýt xoa kể lại.

Cùng với bà con dân bản, bà Nam về được bộ đội Biên phòng đưa định cư tại bản Rào Tre từ năm 1991. Từ cuộc sống trong hang đá, người Chứt được giúp đỡ dựng cửa, làm nhà. Tuy nhiên, sau nhiều năm, những ngôi nhà đó đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân.

Trước thực trạng đó, Bộ đội biên phòng (BĐBP) tỉnh Hà Tĩnh đã đề xuất với lãnh đạo các cấp có chủ trương xây dựng nhà mới cho đồng bào dân tộc Chứt.

Được biết, 6 ngôi nhà xây này là một phần của Đề án "Phát triển đồng bào dân tộc Chứt tại bản Rào Tre đến năm 2020" do BĐBP tỉnh tham mưu cho UBND tỉnh Hà Tĩnh xây dựng và triển khai từ năm 2014.

“Tháng 2/2017 được sự nhất trí của Thường trực Tỉnh ủy Hà Tĩnh, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo Đồn Biên phòng (BP) Bản Giàng phối hợp với Ủy ban nhân dân huyện Hương Khê, Ủy ban nhân dân xã Hương Liên và bà con bản Rào Tre tổ chức khởi công xây dựng 6 ngôi nhà mới trao tặng cho người dân.

Trước mắt, 6 ngôi nhà sẽ được xây dựng để ưu tiên tặng cho 6 gia đình thuộc diện đặc biệt khó khăn, nhà cửa bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Trị giá mỗi căn khoảng 100 triệu đồng, trong đó, 50% kinh phí trích từ nguồn Quỹ cứu trợ của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Hà Tĩnh, số tiền còn lại do BĐBP tỉnh Hà Tĩnh hỗ trợ và đóng góp ngày công”, Thiếu tá Nguyễn Quốc Phú (tổ trưởng trạm công tác Biên phòng bản Giàng tại Rào Tre) cho biết.

Được Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Hà Tĩnh giao nhiệm vụ trực tiếp xây dựng nhà cho đồng bào, đồn Biên phòng Bản Giàng đã cử 20 cán bộ, chiến sĩ phối hợp với Đội công trình của BĐBP tỉnh triển khai xây dựng 6 căn nhà tại bản Rào Tre.

Đội công trình BĐBP tỉnh đã lựa chọn phương án xây nhà theo kiểu nhà sàn ba gian, đổ trụ, cửa gỗ, lợp ngói nhằm đảm bảo tính kiên cố và tiết kiệm chi phí.

Đã gần 2 tuần kể từ khi gia đình chị Hồ Thị Sanh có căn nhà mới. Vậy mà khi được chúng tôi hỏi, chị Sanh không khỏi xúc động: "Mình đã có cái chỗ đàng hoàng để ở rồi. Giờ mình chỉ lo làm giàu và nuôi con ăn học thôi".

Chị Sanh đã lập gia đình và ra ở riêng hơn hai năm nay. Do gia đình đông anh em lại nghèo nên hai vợ chồng trẻ chỉ dựng tạm căn nhà bằng tranh tre. Đối với hai vợ chồng ở vùng cao này, việc cất được căn nhà đàng hoàng là mơ ước ngoài tầm tay của họ. Vậy mà mới đây, ước mơ đó của vợ chồng chị Sanh đã thành sự thật. Hơn nữa đó còn là 1 trong 6 ngôi nhà xây đầu tiên của người Chứt.

Người trẻ vui một những người già của bản lại vui 10 kể từ khi những mái nhà xây mọc lên ở đây. Vì những ngày cuối đời họ lại được sống ấm áp trong ngôi nhà mới.

Như trường hợp ông Hồ Phượng, bà Hồ Nậm… Lâu nay, hai vợ chồng của ông Phượng sống trong ngôi nhà được làm bằng tre nứa lụp xụp; cứ nắng lên là lọt vào nhà, mưa xuống thì dột ướt hết. Giờ thì vợ chồng ông đã có căn nhà mới do Nhà nước hỗ trợ kinh phí xây dựng.

Lúc chúng tôi đến thăm, cũng là lúc ông Phượng từ trên rẫy về. Chưa kịp mời khách vào nhà, ông đã khoe: "Từ khi có cái nhà này tao vui cái bụng lắm, dù mưa hay nắng cũng chẳng sợ đâu. Tao cảm ơn cán bộ Nhà nước lắm vì biết lo cho những người dân tộc ở xa như tao".

Chưa có ngôi nhà xây, nhưng ông Hồ Kính (nguyên trưởng bản) cũng vui lắm. “Ra khỏi bản thấy người ta có nhà xây chỉ biết ước. Vậy mà không ngờ giờ nhà xây bản mình cũng có rồi. Mấy năm nữa thì cả bản có nhà xây không lo mưa, sợ gió bão nữa”.

Trong thời gian tới, những ngôi nhà kiên cố như thế này sẽ tiếp tục được xây dựng thay thế cho những ngôi nhà đã xiêu vẹo của người Chứt.

Phượng Vũ